ابهام در نحوه صادرات نفت ایران پس از مکانیسم ماشه

نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در خصوص فروش نفت ایران در آستانه فشارهای جدید، گفت: در کوتاه‌مدت، مسیر اصلی صادرات به برخی خریداران همچنان باز خواهد ماند، اما تخفیف‌های قیمتی افزایش می‌یابد.

به گزارش رصد روز، آقای فرهاد شهرکی در خصوص فعال سازی مکانیسم ماشه، اظهار داشت: با نزدیک شدن به ضرب‌الاجل شورای امنیت سازمان ملل برای تصمیم‌گیری درباره فعال‌سازی مکانیسم ماشه، بازارهای ارزی و نفتی ایران در آستانه تحولات مهمی قرار گرفته‌اند. بازار ارز ایران بیش از آنکه متکی به تحولات داخلی باشد، به شدت تحت تأثیر فضای ژئوپلیتیک و حقوقی قرار دارد. سه عامل اصلی تعیین‌کننده آینده نرخ ارز عبارتند از: سرنوشت مکانیسم ماشه، روند صادرات نفت و سرعت بازگشت ارز حاصل، و انتظارات تورمی همراه با سیاست‌های بانک مرکزی خواهد بود.

 

سه سناریوی اصلی در صورت فعال شدن مکانیسم ماشه

وی در خصوص سه سناریوی اصلی در صورت فعال شدن مکانیسم ماشه، گفت: سناریوی اول سناریوی سخت‌گیرانه است؛ در صورت فعال شدن مکانیسم ماشه و اجرای شدید آن، فشار بر عرضه ارز موجب رشد ۲۰ تا ۳۰ درصدی نرخ ارز خواهد شد.

آقای شهرکی ادامه داد: سناریوی دوم سناریوی نرم‌تر است؛ اگر تحریم‌ها با شدت کمتری اعمال شوند، افزایش نرخ ارز در محدوده ۱۰ تا ۱۵ درصد باقی خواهد ماند.

وی در خصوص سناریوی سوم احتمالی تفاهم با آژانس، گفت: در صورت توافق با آژانس و تعویق تحریم‌ها، ثبات نسبی برقرار و حتی کاهش ۵ تا ۱۰ درصدی نرخ ارز محتمل است. بنابراین مدیریت انتظارات تورمی از طریق شفاف‌سازی سیاست‌های ارزی، می‌تواند نقش مهمی در کنترل بازار ایفا کند.

 

مشکل اصلی نه در حجم صادرات نفت بلکه در ارزش خالص دریافتی است

عضو هیات رئیسه کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در خصوص فروش نفت ایران در آستانه فشارهای جدید، گفت: در کوتاه‌مدت، مسیر اصلی صادرات به برخی خریداران همچنان باز خواهد ماند، اما تخفیف‌های قیمتی افزایش می‌یابد. مشکل اصلی نه در حجم صادرات بلکه در ارزش خالص دریافتی است. هزینه‌های حمل‌ونقل، بیمه و نقل‌وانتقال پول بالاتر می‌رود و این چرخه نقدینگی را طولانی‌تر می‌کند.

 

کاهش ۲۰۰ تا ۴۰۰ هزار بشکه‌ای صادرات روزانه محتمل است

آقای شهرکی نماینده مردم زابل در مجلس شورای اسلامی بیان کرد: در میان‌مدت برخی خریداران کوچک‌تر و واسطه‌ای به دلیل فشارهای ثانویه کنار می‌کشند و کاهش ۲۰۰ تا ۴۰۰ هزار بشکه‌ای صادرات روزانه محتمل است. با این حال، قراردادهای تهاتری و تسویه‌های غیر‌دلاری با برخی کشورها همچنان راهی برای تداوم فروش فراهم می‌کند.

 

فعال شدن مکانیسم ماشه محتمل‌ترین گزینه است / احتمال جنگ فراگیر کم است

وی در پاسخ به این سوال که جنگ، صلح یا تحریم، کدام محتمل‌تر است، گفت: از منظر حقوق بین‌الملل، فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌ها محتمل‌ترین گزینه است. با توجه به روند شورای امنیت و متن قطعنامه ۲۲۳۱، در صورت عدم توافق سیاسی، تحریم‌ها تقریباً به شکل خودکار بازمی‌گردند. هزینه‌های ژئوپلیتیک و اقتصادی یک جنگ تمام‌عیار برای همه طرف‌ها سنگین است. بنابراین احتمال جنگ فراگیر کم است. اما ریسک درگیری‌های محدود و نیابتی، همچنان باقی است.

 

تنها اقدام مؤثر، توافق فوری با آژانس است

عضو هیات رئیسه کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه راهکار موثر یک‌هفته‌ای ایران، توافق فوری با آژانس، است گفت: تنها اقدام مؤثر، توافق فوری با آژانس است. ایران می‌تواند این اقدامات را در قالب یک تفاهم سه‌جانبه میان ایران، سه کشور اروپایی و آژانس ثبت کند و قابلیت بازگشت‌پذیری متقابل را نیز لحاظ نماید.

آقای شهرکی در ادامه این مصاحبه به اقدامات مکمل اقتصادی اشاره کرد و گفت: استفاده از کانال‌های پرداخت امن برای واردات؛ انعقاد قراردادهای تهاتری کوتاه‌مدت برای تثبیت صادرات نفت؛ پوشش بیمه‌ای جایگزین برای ناوگان نفتکش‌ها و شفاف‌سازی نقشه راه ارزی برای کاهش انتظارات تورمی می تواند به عنوان اقدامات مکمل، به اقتصاد کشور کمک کند.

وی در پایان در خصوص پیامدها برای اقتصاد و صنعت انرژی ایران، خاطرنشان کرد: در ماه‌های آتی در هم‌تنیدگی شدیدی با تحولات حقوقی و ژئوپلیتیک قرار گرفته است. مدیریت ریسک و تنوع‌بخشی به بازارهای صادراتی انرژی باید در اولویت قرار گیرد. هرچقدر سبد مشتریان نفت ایران متنوع‌تر و ابزارهای تسویه غیر‌دلاری گسترده‌تر شود، تاب‌آوری کشور در برابر تحریم‌ها افزایش خواهد یافت.

 

 

برای عضویت در کانال رصد روز کلیک کنید

مطالب مرتبط

آخرین اخبار