به گزارش رصد روز، وزیر حملونقل ترکیه معتقد است که هلیکوپتر حامل رئیسی یا ترانسپوندر نداشت یا خاموش شده بود.
عبدالقادر اورالاغلو، وزیر حملونقل ترکیه به خبرنگاران گفت با شنیدن خبر سقوط هلیکوپتر حامل ابراهیم رئیسی، سیگنالها بررسی شد، اما هیچ سیگنالی دریافت نشد.
گاردین به نقل از اورالاوغلو گزارش داد: بررسیها نشان میدهد، این هلیکوپتر یا ترانسپوندر Transponder نداشته یا اینکه به احتمال زیاد خاموش شده بود.
وی افزود: در ناوبری هوایی یا سامانه بازشناسی با امواج رادیویی، ترانسپوندر دستگاهی است که در پاسخ به سیگنالهای تشخیص هویت دریافت شده، بهطور خودکار سیگنالهای مشخص کننده هویت را منتشر میکنند.
سانحه سقوط بالگرد ورزقان به حادثه سقوط یک فروند بالگرد بل ۲۱۲ در ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ که از مبدأ سد خداآفرین به سمت تبریز در حال پرواز بود، گفته میشود. این بالگرد در دهستان بکرآباد در نزدیکی ورزقان سقوط کرد و موجب کشته شدن تمامی ۸ سرنشین آن شامل سیدابراهیم رئیسی (رئیسجمهور ایران)، حسین امیرعبداللهیان (وزیر امور خارجه)، سیدمحمدعلی آلهاشم (نماینده ولی فقیه در آذربایجان شرقی)، مالک رحمتی (استاندار آذربایجان شرقی) و ۴ سرنشین دیگر شد.
رئیسی برای افتتاح سد خداآفرین و سد قیز قلعهسی به استان آذربایجان شرقی سفر کرده بود.
عملیات امداد و نجات بهدلیل زمینهای جنگلی انبوه و شرایط نامساعد جوی مانند باران و مه شدید با مشکلاتی مواجه بود. در عملیات جستوجو از پهپادها، تیمهای امداد و نجات، سگهای زندهیاب و برنامه کوپرنیک کمک گرفته شد.
پیش از حادثه
رئیسی به همراه علیاف در مرز ایران–آذربایجان در روز حادثه
رئیسی که صبح ۳۰ اردیبهشت برای افتتاح سد قیز قلعهسی به نقطه مرزی جمهوری آذربایجان و ایران رفته بود، این سد را بههمراه الهام علیاف، رئیسجمهور آذربایجان افتتاح کرد. این سد، سومین پروژه مشترک ایران و آذربایجان بر روی رودخانه ارس است. روز پیش از حادثه، سازمان هواشناسی ایران برای وضع آبوهوای این منطقه هشدار نارنجی باران و مه صادر کرده بود.
شرح حادثه
پس از افتتاح مجموعه، سید ابراهیم رئیسی، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه، محمدعلی آلهاشم امام جمعه تبریز و مالک رحمتی استاندار آذربایجان شرقی به همراه فرمانده یگان حفاظت رئیسجمهور با بالگرد به مقصد تبریز به راه افتادند. این بالگرد جزء کاروانی متشکل از سه بالگرد بود. براساس گزارش تسنیم، حدود ساعت ۱۳:۳۰ چند تن از سرنشینان پیش از سقوط بالگرد اقدام به تماس اضطراری کردهاند. دو فروند دیگر از این بالگردها که حامل مهرداد بذرپاش وزیر راه و علیاکبر محرابیان وزیر نیرو بودند، به سلامت به تبریز رسیدند.
بالگرد در فاصلهٔ ۲ کیلومتری جنوبغرب روستای اوزی سقوط کرد.محل سقوط در منطقهٔ جنگلی دیزمار شناسایی شد که در شمال ورزقان واقع در استان آذربایجان شرقی قرار دارد.
پس از کشف بقایای بالگرد، مشخص شد که بالگرد با کوه برخورد کرده و پس از آن منفجر شده است. برخی اجساد پیداشده دارای سوختگی شدید بودند و برخی از آنها به درون دره پرتاب شده بودند.
در ابتدا مهر در گزارشی اعلام کرده بود به دلیل شرایط نامساعد جوی، بالگرد حامل رئیسجمهور فرود اضطراری داشته و قرار است به صورت زمینی مسیر بین خداآفرین و تبریز را طی کنند.همچنین خبرگزاری فارس با اعلام خبر سلامت رئیسی و هیئت همراه او نوشته:
دقایقی پیش هلیکوپتر حامل رئیسجمهور بهدلیل مهآلود بودن هوای منطقه شمال آذربایجان شرقی بر زمین نشسته و هماکنون کاروان رئیسجمهور بهصورت زمینی راهی تبریز شده است.
۴۰ تیم واکنش سریع و پهپادهایی به محل حدودی سقوط اعزام شدهاند اما عملیات امداد و نجات بهدلیل شرایط نامساعد جوی با مشکلات مواجه شد و خبری از سلامت این افراد در دسترس نبود. تصاویر ماهوارهای مؤسسه پلنت (Planet) از محل احتمالی سانحه بالگرد حامل رئیسی نشان میداد که شرایط آبوهوایی به شدت نامساعد است، بهطوری که مه و ابر منطقه را احاطه کرده است. مدیرکل هواشناسی آذربایجان شرقی گفت: «سامانه بارشی در منطقه حاکم است و تا فردا شب شاهد بارش در آن منطقه خواهیم بود.»
حسین امیرعبداللهیان وزیر امورخارجه وقت
سخنگوی دولت علی بهادری جهرمی حدود ساعت ۲۰ اعلام کرد هنوز «هیچ خبر جدیدی» نیست. تا آن زمان به گزارش ایرنا، ۴۰ تیم امداد و جستوجوی تخصصی هلال احمر به همراه ۱۵ تیم از آذربایجان شرقی و استانهای همجوار در حال جستوجو بودند.راضیه عالیشوندی، رئیس اتاق عملیات هلال احمر گفت: «چهار تیم به مختصاتی که سازمان هوا و فضا از محل وقوع حادثه داده است، نزدیک شدهاند اما بهدلیل وضعیت آب و هوا و مسیر به سختی کارشان پیش میرود.»