پس از شش سال از اصلاح قیمت بنزین، حالا زمزمه‌های تازه‌ای از تغییر نرخ در دولت پزشکیان به گوش می‌رسد؛ زمزمه‌هایی که در آستانه تدوین بودجه و میان تکذیب و تأیید مقام‌های رسمی، نشانه‌ای از تصمیم سخت پیش‌روی دولت است.
به گزارش رصد روز، افزایش قیمت بنزین بار دیگر به صدر اخبار اقتصادی و سیاسی کشور بازگشته و موجی از واکنش‌ها را در پی داشته است. موضوعی که همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و هنوز مشخص نیست دولت چه تصمیمی در این باره اتخاذ کرده است.
مسعود پزشکیان، رئیس دولت چهاردهم، در دوران تبلیغات انتخاباتی تأکید کرده بود که «افزایش قیمت بنزین بدون کارشناسی و گفت‌و‌گو با مردم نباید انجام شود». او در آن زمان با اشاره به عدالت در پرداخت یارانه‌ها گفته بود: «نمی‌شود یارانه را به پولدار‌ها بدهیم و هزینه گرانی را از جیب بقیه برداریم. باید راه‌حلی پیدا کنیم تا سهم همه داده شود.»
پزشکیان همچنین درباره نقل‌قولی از او در خصوص بنزین ۲۵ هزار تومانی توضیح داده بود: «وقتی آن حرف مطرح شد من در دولت نبودم. نگاه من این است که باید محرومان را دید؛ اگر قرار است یارانه بدهیم، ابتدا باید به آنها برسد. نباید با سوبسید دادن به امثال من، سفره محرومان را کوچک کنیم.»
اکنون در مقام رئیس‌جمهور، دیدگاه او همچنان بر پایه توزیع عادلانه یارانه انرژی است؛ با این تأکید که هرگونه تغییر قیمتی باید پس از گفت‌و‌گو با مردم انجام شود.
با گذشت بیش از یک سال از عمر دولت چهاردهم و در آستانه تدوین لایحه بودجه، زمزمه‌هایی از احتمال تغییر قیمت بنزین شنیده می‌شود. انتشار تصویری منسوب به مصوبه هیأت دولت که از «افزایش فاصله قیمتی بنزین و گاز CNG» و «تعیین سقف سهمیه و چندنرخی شدن سوخت» حکایت داشت، به سرعت تیتر یک رسانه‌ها شد.
اما این خبر با واکنش سریع مسئولان اطلاع‌رسانی دولت مواجه شد. آنان ضمن تکذیب موضوع، تأکید کردند که «دولت فعلاً برنامه‌ای برای افزایش نرخ بنزین ندارد». با این حال، شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی این خبر را به‌صورت رسمی رد نکرد و همین امر بر ابهامات افزود.
در حال حاضر سهمیه سوخت خودرو‌های شخصی شامل ۶۰ لیتر بنزین با نرخ ۱۵۰۰ تومان و ۱۰۰ لیتر با نرخ ۳۰۰۰ تومان است. طی سال‌های اخیر، سهمیه سوخت آزاد به‌تدریج کاهش یافته و در آخرین تغییر در اواخر سال ۱۴۰۲، از ۱۵۰ لیتر به ۱۰۰ لیتر رسیده است. برای مصرف مازاد نیز استفاده از کارت‌های جایگاه سوخت پیش‌بینی شده، اما کمبود این کارت‌ها در بسیاری از شهر‌ها همچنان با گلایه مردم همراه است.
محمدمهدی طباطبایی، معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر رئیس‌جمهور، در گفت‌وگویی تأکید کرده است: «بنزین باید گران شود؛ اما چگونگی و زمان آن باید به نحوی باشد که جامعه بپذیرد. قیمت بنزین در کشورمان مفت است، اما فکر نمی‌کنم امسال گرانی بنزین رخ دهد.»
در مقابل، امیرحسین ثابتی، نماینده مجلس، از جدی شدن بحث «سه‌نرخی شدن بنزین» سخن گفته و اظهار کرده است: «صحبت از افزایش ۳۰۰ تا ۵۰۰ درصدی قیمت بنزین مطرح است. اگر قرار بر گرانی است، بهتر است افزایش ۱۰ تا ۱۵ درصدی اعمال شود.»
همچنین سیداسماعیل حسینی، عضو کمیسیون انرژی مجلس، اعلام کرده که مجلس پیش‌تر به دولت اختیار داده تا در صورت ضرورت، قیمت بنزین را افزایش دهد.
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی نیز پیش‌تر با انتقاد از مصرف بی‌رویه سوخت گفته بود: «بنزین را لیتری ۵۰ تا ۶۰ هزار تومان می‌خریم و لیتری ۲ تا ۳ هزار تومان می‌دهیم. حداقل از مسیر بهینه‌سازی می‌توانیم ۵ تا ۶ میلیارد دلار به ظرفیت سرمایه‌گذاری کشور اضافه کنیم.»
در واکنش به این فضای پرحرف‌وحدیث، سخنگوی دولت تأکید کرده است: «هر اقدامی در زمینه قیمت بنزین به اطلاع مردم خواهد رسید و پنهان‌کاری انجام نخواهد شد. دولت هرگز اجازه نمی‌دهد تصمیماتش بر اقشار آسیب‌پذیر و معیشت مردم اثر منفی بگذارد.»
مهاجرانی نیز پیش‌تر در مردادماه گفته بود: «در اینکه باید درباره موضوع بنزین بیشتر صحبت کنیم شکی نیست، اما هنوز زمان تصمیم‌گیری نرسیده و موضوع در حد طرح مسئله است. بنزین ۱۵۰۰ تومانی برای کسی که ماشین آفرود دارد ارزان است؛ آیا می‌توان سهم دهک‌های پایین را به این ترتیب اختصاص داد؟»
اکنون در حالی که دولت با کسری بودجه جدی و ناترازی در حوزه انرژی روبه‌روست، پرسش اصلی این است که آیا تصمیم‌گیران به سمت تعیین «نرخ سوم» حرکت می‌کنند؟
به نظر می‌رسد با نزدیک شدن زمان ارائه لایحه بودجه سال آینده، هیأت وزیران تصمیمات مهمی در این باره اتخاذ خواهد کرد. تصمیمی که پس از شش سال از آخرین تغییر قیمت بنزین در آبان ۱۳۹۸، می‌تواند مسیر جدیدی در سیاست سوختی کشور رقم بزند؛ مسیری که تحقق اهدافی، چون جبران کسری بودجه، تعدیل مصرف و کاهش قاچاق سوخت را دنبال می‌کند، اما بنا به وعده رئیس‌جمهور، تنها در صورتی قابل اجراست که پیش از آن، با مردم در میان گذاشته شود.
برای عضویت در کانال رصد روز کلیک کنید
