به گزارش رصد روز، فؤاد حسین وزیر خارجه عراق گفت که از محمد الجولانی رئیس دولت موقت سوریه برای سفر به بغداد در ماه می (اردیبهشت-خرداد سال آینده) دعوت خواهد کرد.
در یک موضعگیری رسمی بیسابقه، «فؤاد حسین»، وزیر امور خارجه عراق، اعلام کرد که بغداد هیچگونه ملاحظه یا شرطی برای تعامل با مقامات جدید سوریه ندارد و «احمد الشرع» (ابو محمد الجولانی)، را برای شرکت در نشست سران اتحادیه عرب که در ماه مه آینده در بغداد برگزار خواهد شد، دعوت خواهد کرد.
به نوشته وبگاه العربی الجدید، این اظهارات در شرایطی مطرح شده که در بغداد بحثهایی درباره احتمال ارسال دعوتنامه رسمی برای الشرع مطرح شده است، بهویژه اینکه «محمد شیاع السودانی»، نخستوزیر عراق، و سایر مقامات عراقی تاکنون هیچ تبریکی به او بابت تصدی منصب «رئیسجمهور موقت سوریه» ارسال نکردهاند.
با این حال در تاریخ ۱۰ دی ماه یک هیئت عراقی به ریاست «حمید الشطری»، رئیس سازمان اطلاعات عراق با سفر به دمشق، پایتخت سوریه، با مقامات جدید این کشور از جمله محمد الجولانی دیدار کرد.
فؤاد حسین در گفتوگویی با شبکه «فرانس ۲۴» تأیید کرد که دعوت رسمی از وزیر امور خارجه شورشیان سوریه، «اسعد الشیبانی»، برای سفر به بغداد ارسال شده و وی بهزودی به پایتخت عراق سفر خواهد کرد.
او افزود که عراق در نشست ماه مه آینده از تمامی رهبران کشورهای عربی، ازجمله «احمد الشرع» (ابو محمد الجولانی)، دعوت به عمل خواهد آورد.
وزیر خارجه عراق تأکید کرد که بغداد هیچ پیششرطی برای روابط خود با دمشق ندارد، اما نظرات خاصی درباره آینده سوریه دارد؛ او توضیحات بیشتری در این باره بیان نکرد.
فؤاد حسین در بخش دیگری از سخنانش تأکید کرد که بغداد درباره حضور داعش در مرزهای عراق و سوریه نگران است و آن را یک تهدید جدی میداند.
او تصریح کرد که دولت جدید سوریه نیز موضع روشنی در قبال داعش دارد و عراق به همکاری و اقدام مشترک با سوریه برای مقابله با این گروه تروریستی نیاز دارد.
وزیر خارجه عراق همچنین نشست سران اتحادیه عرب در بغداد را «ویژه و استثنایی» توصیف کرد و تأکید داشت که تمامی رهبران عرب، ازجمله احمد الشرع (ابو محمد الجولانی)، به این اجلاس دعوت خواهند شد. وی همچنین طرح پیشنهادی «دونالد ترامپ» درباره غزه را بینتیجه دانسته و تأکید کرد که عراق با آن مخالف است.
بغداد در حال آمادهسازی خود برای میزبانی نشست سران اتحادیه عرب در ماه مه آینده است؛ نشستی که به ادعای وبگاه العربی الجدید میتواند نقشی کلیدی در تعیین آینده روابط دیپلماتیک میان عراق و سوریه ایفا کند. در حال حاضر این روابط با نوعی رکود مواجه است، هرچند که بغداد پس از سقوط دولت «بشار اسد» تمایل خود را برای تقویت روابط با دمشق نشان داده بود.
بااینحال، مواضع فعلی عراق در این خصوص همچنان نامشخص به نظر میرسد. در سال ۲۰۲۳، «محمد شیاع السودانی»، نخستوزیر عراق، در جریان نشست اتحادیه عرب در ریاض، پیشنهاد برگزاری نشست سران عرب در بغداد را مطرح کرد که مورد موافقت قرار گرفت.
السودانی پیشتر تأکید کرده بود که عراق میخواهد بهعنوان بستری برای تقویت همکاریهای عربی و مقابله با چالشها ایفای نقش کند و متعهد به حمایت از مسائل جهان عرب و موفقیت این نشست بهعنوان گامی برای تحقق ثبات و توسعه است.
احمد حسین الشرع (زاده ۱۹۸۲) معروف با نام مستعار ابومحمد الجولانی، از رهبران نظامی سوری است که هماکنون فرمانده کل (امیر) هیئت تحریر شام است. وی از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۷ نیز رهبری جبهه النصره، شاخه القاعده در سوریه را بر عهده داشت.
الجولانی، پیش از گسستن پیوندهایش با القاعده در سال ۲۰۱۶, به عنوان امیر جبهه اکنون منحل شده النصره، شاخه سابق سوری القاعده، فعالیت میکرد. وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا الجولانی را در مه ۲۰۱۳ در فهرست «تروریستهای جهانی ویژه» قرار داد، و چهار سال بعد یک جایزه ۱۰ میلیون دلاری را برای اطلاعات منجر به دستگیری او اعلام کرد.
نسبت «الجولانی» نام نظامی اوست که به بلندیهای جولان سوریه اشاره دارد، که پیشتر در جریان جنگ ششروزه در سال ۱۹۶۷ از سوی اسرائیل اشغال و ضمیمه شد. الجولانی در ۲۸ سپتامبر ۲۰۱۴، بیانیه صوتی ای منتشر کرد که در آن اظهار داشت با «آمریکا و همپیمانان آن» خواهد جنگید و جنگجویانش را به نپذیرفتن کمک از غرب در نبردشان با داعش فرا خواند.
زندگینامه
زمینه خانوادگی
خانواده احمد حسین اهل بلندیهای جولان در سوریه اند. این خانواده پس از اشغال اراضی جولان توسط اسرائیل در جریان جنگ ششروزه ۱۹۶۷ آواره شدند. پدر الجولانی یک فعال دانشجویی ملیگرای عربی حامی ناصرگرایی در سوریه بود. او توسط بعثیها در جریان تصفیههای ضد ناصری آغاز شده پس از کودتاهای ۱۹۶۱ و ۱۹۶۳ , که جمهوری متحد عربی را چندتکه کرد و حزب بعث سوسیالیست عرب را به قدرت رساند زندانی شد.
پدر الجولانی بعدها برای تکمیل تحصیلات عالی خود در عراق بعثی در سال ۱۹۷۱ از زندان گریخت. در این دوره او همچنین برای همکاری با فداییون سازمان آزادیبخش فلسطین به اردن سفر کرد. پدر او پس از بازگشت به سوریه در دهه ۱۹۷۰ که اکنون حافظ اسد بر آن حکومت میکرد، دوباره زندانی شد. او بعدها آزاد شد و به عربستان سعودی پناه جست.
اوایل زندگی و جنگ عراق
الجولانی در سال ۱۹۸۲ در ریاض، عربستان سعودی، که پدرش در آن تا سال ۱۹۸۹ به عنوان مهندس نفت کار میکرد، زاده شد. در آن سال خانواده الجولانی به سوریه بازگشت و او تا زمان نقل مکان به عراق در سال ۲۰۰۳ در محله شرقی المزه دمشق زندگی کرد و بزرگ شد.
پس از این که الجولانی برای جنگ با سربازان آمریکایی پس از حمله ۲۰۰۳ آن کشور به عراق به عراق رفت، به سرعت در سلسله مراتب القاعده در عراق (AQI) ترقی کرد. تایمز اسرائیل گزارش کرد که الجولانی از نزدیکان ابومصعب الزرقاوی بوده است. الجولانی در مصاحبه ای در سال ۲۰۰۱ با برنامه خط مقدم، اظهار داشت که او هرگز شخصاً الزرقاوی را ملاقات نکرده و هر گونه نقش رهبری در جریان اوایل مرحله ۲۰۰۳–۲۰۰۶ شورش عراق را جز جنگیدن به عنوان یک سرباز پیاده عادی تحت فرمان القاعده در عراق علیه اشغال این کشور را تکذیب کرد. پیش از درگرفتن جنگ داخلی عراق در سال ۲۰۰۶، الجولانی از سوی نیروهای آمریکایی دستگیر و بیش از پنج سال در زندانها و بازداشتگاههای گوناگون زندانی شد. این زندانها شامل ابو غریب، کمپ بوکا، کمپ کاپر و کمپ تاجی بود.
جنگ داخلی سوریه
منازعه با داعش
الجولانی وقتی در سال ۲۰۱۳ تلاش ابوبکر بغدادی برای انحلال النصره به عنوان یک گروه مستقل و ادغام مستقیم آن در دولت اسلامی عراق تحت عنوان دولت اسلامی عراق و شام (داعش) را نپذیرفت، اوج گرفت. این حرکت همه خودمختاری محلی جبهه النصره را از بین میبرد و همه رهبران، تصمیمات و اقدامات را مستقیماً تحت کنترل ابوبکر بغدادی قرار میداد. الجولانی برای جلوگیری از ازدست دادن خودمختاری و هویت منفرد جبهه النصره، مستقیماً به ایمن الظواهری که از درخواست الجولانی برای جدایی گروه او به عنوان یک نهاد مستقل پشتیبانی کرد سوگند وفاداری خورد. با این که پیش از این النصره از طریق دولت اسلامی عراق سوگند وفاداری خورده بود، اکنون دیگر آن را دور میزد و تابع مستقیم القاعده میشد. این تغییر در زنجیره وفاداری النصره را شاخه رسمی سوری القاعده کرد. ابوبکر البغدادی با وجود سوگند وفاداری خود به ایمن الظواهری، این حکم را رد کرد و اعلام کرد دو سازمان در هم ادغام میشوند. ستیزههایی بین جبهه النصره و داعش بر سر کنترل قلمرو در سوریه درگرفت.
احیای جبهه النصره
وی در ۲۷ مه ۲۰۱۵ اولین مصاحبه رسانهای خود را به صورت یک گفتگوی تلویزیونی با شبکه الجزیره انجام داد. وی در این گفتگوی ۵۰ دقیقهای سیاستهای جبهه النصره و جیشالفتح (ائتلاف مخالفان حکومت اسد) را برای جنگ با حکومت اسد تشریح کرد. به گفته جولانی جنگ جبهه النصره با افرادی است که به قتل و شکنجه و تجاوز به اهل سنت اقدام کردهاند. علویان سوریه از نظر فقها و کارشناسان از دین خارج محسوب میشوند اما اگر علویها از حکومت و شرک تبری بجویند برادران ما هستند و از آنها دفاع میکنیم. وی تأکید کرد که از مسیحیان و هیچکس دیگری جزیه نمیگیریم و سربازان حکومت هم اگر اسلحه خود را زمین بگذارند و تسلیم شوند آزاد هستند حتی اگر هزار نفر را کشته باشند. جولانی همچنین اعلام کرد که آنها هیچ برنامهای برای حمله به آمریکا و اروپا ندارند و ایمن الظواهری رهبر القاعده تأکید کرده که سوریه را پایگاه حمله به آمریکا و اروپا نکنیم. اما اگر حملات هوایی آمریکاییها به ما ادامه پیدا کند امکان دارد تا انتخابهای دیگری داشته باشیم.
جولانی همچنین به درگیریهای و اختلافات اساسی جبهه النصره با داعش اشاره کرد و مدعی شد که نظام اسد و حزبالله لبنان و داعش به دلیل منافع مشترکی که دارند با آنها در جنگ هستند و در نبردهای کوهستان قلمون زمانی که با حزبالله در جنگ بودند نیروهای داعش از پشت به آنها حمله کردهاند.
بشار جعفری سفیر دولت سوریه در سازمان ملل در واکنش به مصاحبه ابو محمد جولانی با شبکه الجزیره گفت: «آیا شبکه الجزیره قطر روز گذشته مصاحبهای را با رهبر گروه تروریستی جبهه نصرت پخش نکرده است که نوید میدهد سوریه با قوانین شریعت اداره خواهد شد؟ آیا قطر میخواهد با این مصاحبه به ما اعلام کند که گروه تروریستی جبهه نصرت یک گروه تروریستی میانهرو است؟»
در اکتبر ۲۰۱۵، الجولانی خواهان حملات بی ملاحظه به روستاهای علوی در سوریه شد. او گفت «انتخابی جز تشدید نبرد و هدف قرار دادن شهرها و روستاهای علوی در لاذقیه نداریم.» الجولانی همچنین خواستار حمله مسلمانان شوروی سابق به غیرنظامیان روس شد.
جبهه فتح الشام
در ۲۸ ژوئیه ۲۰۱۶, الجولانی در پیامی ضبط شده اعلام کرد جبهه النصره از این پس تحت نام جدید جبهه فتح الشام فعالیت خواهد کرد. الجولانی در بخشی از این اعلامیه اظهار داشت که این گروه تغییر نام داده شده «وابسته به هیچ موجودیت بیرونی نیست.» با این که برخی تحلیلگران این را به معنای جدا شدن این گروه از القاعده دانستند، این گروه مشخصاً در اعلامیه ذکر نشده بود و الجولانی در آن زمان صریحاً سوگند وفاداری خود به ایمن الظواهری را نشکست.
هیئت تحریر شام
در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۷ جولانی انحلال جبهه فتح شام و ادغامش در یک سازمان اسلامگرای بزرگتر، هیئت تحریر شام، را اعلام کرد. این گروه تحت این عنوان مبارزه با القاعده و داعش را جهت ایستادن در سمت ملل غربی اولویت بخشید. هیئت تحریر شام داعش، القاعده و بیشتر نیروهای متخاصم را در قلمرو خود شکست داد و استان ادلب را تحت کنترل خود گرفت که از طریق متحدش دولت نجات سوریه مدیریت میشود.