ایجاد شعب متاورس در بانک قرض‌الحسنه مهر ایران و فرصت‌های پیش رو

در عصر دیجیتال، فناوری‌های نوین در حال تغییر شیوه تعامل انسان‌ها با جهان هستند. یکی از مفاهیم جدید مطرح‌شده در سال‌های اخیر، متاورس است؛ فضایی که مرزهای بین واقعیت فیزیکی و مجازی را کمرنگ می‌کند و فرصت‌های بی‌سابقه‌ای برای صنایع مختلف، از جمله بانکداری، ایجاد کرده است. این فناوری کاربردی می‌تواند تجربه‌ای تعاملی، کاربرپسند و بدون محدودیت مکانی و زمانی را برای مشتریان فراهم کند.

بانک قرض‌الحسنه مهر ایران، به‌عنوان نخستین و بزرگترین بانک قرض‌الحسنه کشور، می‌تواند با بهره‌گیری از متاورس و واقعیت افزوده (AR)، خدمات مالی خود را در راستای شمولیت مالی توسعه داده و مدل‌های جدیدی از تعامل با مشتریان را به ویژه نسل z ارائه دهد. این نوشتار، به بررسی نقش و جایگاه شعب متاورس در بانک قرض‌الحسنه مهر ایران و فرصت‌های پیش روی بانک در فضای مذکور با توجه به تجربه جهانی در بانک‌های پیشرو می‌پردازد.

تبیین مفهوم متاورس و تحول بانکداری در آن

متاورس (Metaverse)  ترکیبی از دو واژه Meta  (فراتر) و Universe (جهان) است و به یک فضای مجازی سه‌بعدی اشاره دارد که کاربران از طریق آواتارهای دیجیتال در آن تعامل می‌کنند. این فضا با استفاده از فناوری‌هایی مانند واقعیت مجازی (VR)،  واقعیت افزوده (AR)، هوش مصنوعی (AI) و بلاک‌چین ایجاد می‌شود و امکاناتی مانند خرید، آموزش، کار و حتی بانکداری را در اختیار کاربران قرار می‌دهد. متاورس صرفاً یک فناوری سرگرم‌کننده یا شبکه اجتماعی نیست، بلکه یک اقتصاد دیجیتال کامل است که در آن کاربران می‌توانند دارایی‌های مجازی خریداری کنند، معامله انجام دهند و خدمات مالی دریافت کنند. پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۰، ارزش بازار متاورس به ۵ تریلیون دلار برسد و صنعت بانکداری نیز سهم قابل‌توجهی از این رشد را تجربه کند. در بانکداری متاورس، بانک‌ها می‌توانند شعبه‌های دیجیتالی راه‌اندازی کنند، خدمات مالی ارائه دهند و مشتریان را بدون نیاز به حضور فیزیکی، پشتیبانی کنند. قطعاً بانک‌هایی که زودتر وارد این فضا شوند، مزیت رقابتی قابل ‌توجهی کسب خواهند کرد.

واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR) در بانکداری متاورس

دو فناوری کلیدی که نقش اساسی در شکل‌گیری متاورس دارند، واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR) هستند که در ادامه به توضیح هر یک از آنها می‌پردازیم.

واقعیت مجازی (VR): این فناوری، محیطی کاملاً دیجیتالی ایجاد می‌کند که کاربران با استفاده از هدست‌های مخصوص می‌توانند در آن غوطه‌ور شوند. در بانکداری متاورس، مشتریان می‌توانند از طریق VR با آواتار مد نظر خود به شعبه‌های دیجیتالی وارد شوند، با کارمندان بانک تعامل کنند و خدمات مالی دریافت کنند.

واقعیت افزوده (AR):  برخلاف  VR که یک دنیای کاملاً مجازی ایجاد می‌کند، AR (واقعیت افزوده)، عناصر دیجیتالی را روی دنیای واقعی قرار می‌دهد. واقعیت افزوده با ترکیب اطلاعات دیجیتال و محیط واقعی ، تجربه کاربری در بانکداری را بهبود می‌بخشد و باعث دسترسی آسان تر، شفافیت بیشتر و تعامل بهتر با خدمات بانکی و تسهیل آن‌ها می‌شود. به‌عنوان مثال، مشتریان می‌توانند از طریق گوشی هوشمند خود، اطلاعات حساب بانکی را روی نمایشگر مشاهده کرده یا فرآیندهای بانکی را در محیط واقعی با کمک اطلاعات و قابلیت‌های دیجیتالی تقویت شده تجربه کنند.

این فناوری‌های پیشرفته، تجربه مشتری را متحول کرده و به بانک‌ها امکان می‌دهند تا خدمات خود را شخصی‌سازی کرده و تعاملات کاربرپسندتری ارائه دهند.

مثال‌هایی از خدمات شعب متاورس بانک قرض‌الحسنه مهر ایران

همان‌طور که توضیح داده شد شعبه‌های متاورس نسخه‌های دیجیتالی بانک‌های سنتی هستند که مشتریان می‌توانند از طریق آواتارهای خود و به صورت آنلاین در آن‌ها حضور پیدا کرده و خدمات بانکی را در یک محیط تعاملی و جذاب تجربه کنند. این شعب بر خلاف شعب فیزیکی، محدودیت جغرافیایی و زمانی ندارند. برای تبیین بهتر مطلب مثال‌هایی از خدمات قابل ارائه در شعبه‌های متاورس بانک قرض‌الحسنه مهر ایران ارائه می‌شود.

۱. مشاوره و راهنمایی مشتریان به‌صورت مجازی

مشتریان می‌توانند از طریق هدست‌های مخصوص یا گوشی‌های هوشمند، به شعبه‌های مجازی بانک قرض‌الحسنه مهر ایران وارد شده و با آواتارهای دیجیتالی مشاوران بانکی به‌صورت سه‌بعدی در اتاق‌های مجازی گفت‌وگو کنند. این مشاوران می‌توانند اطلاعاتی درباره افتتاح حساب، انواع وام‌های قرض‌الحسنه، محاسبه معدل حساب‌های مشتریان، اعتبارسنجی مشتریان و درجه‌بندی آن‌ها و سایر خدمات مالی را ارائه دهند.

۲. انجام عملیات بانکی بدون نیاز به حضور فیزیکی

با استفاده از AR، کاربران می‌توانند با فرمان‌های صوتی یا حرکتی عملیات بانکی را انجام دهند. اطلاعات حساب بانکی به‌صورت سه‌بعدی و تعاملی نمایش داده شده و کاربران می‌توانند از طریق لمس یا نگاه به بخش‌های مختلف، جزئیات بیشتری دریافت کنند. همچنین امکان نمایش لحظه‌ای موجودی حساب، انتقال وجه و پرداخت قبوض در محیطی تعاملی برای مشتریان فراهم خواهد بود. همچنین کاربران می‌توانند درخواست وام خود را در شعبه متاورس ثبت و پیگیری کنند.

۳. احراز هویت بیومتریک از طریق AR

بانک‌ می‌تواند از تشخیص چهره مبتنی بر  AR برای تأیید هویت مشتریان در شعبه‌های متاورس استفاده کنند. این روش جایگزین رمزهای عبور سنتی شده و امنیت حساب‌های بانکی را افزایش می‌دهد. کاربران می‌توانند با اسکن چهره، عنبیه یا حرکات دست، حساب دیجیتال ایجاد کنند یا به حساب خود وارد شوند.

۴. ارائه آموزش‌های بانکی و مالی در فضای مجازی

بانک‌ می‌تواند در شعبه‌های متاورس خود دوره‌های آموزشی تعاملی درباره مفاهیم بانکی، مفهوم عقد قرض‌الحسنه، مدیریت مالی شخصی و فرایندهای بانکداری قرض‌الحسنه را ارائه کند.  به‌عنوان مثال، کاربران می‌توانند مدل‌های سه‌بعدی از نحوه عملکرد بانکداری قرض‌الحسنه را مشاهده کرده و تأثیرات آن را در دنیای واقعی درک کنند.

۵. مشاهده پروژه‌های اجتماعی عام‌المنفعه یا خیریه بانک به‌صورت زنده

یکی از جذاب‌ترین قابلیت‌های AR  در بانکداری اجتماعی، امکان نمایش پروژه‌های عام‌المنفعه یا خیریه در محیط‌های مجازی است. مشتریان می‌توانند پروژه‌هایی را که بانک قرض‌الحسنه مهر ایران از آن‌ها حمایت می‌کند، به‌صورت زنده و سه‌بعدی مشاهده کرده و تصمیم بگیرند که در کدام پروژه مشارکت کنند. در شعبه‌های متاورس، بانک می‌تواند با استفاده از بازی‌سازی (Gamification) و بازی‌های دیجیتال مشتریان را به پس‌انداز یا مشارکت در امور اجتماعی تشویق کند.

چرا متاورس برای بانک قرض‌الحسنه مهر ایران دارای اهمیت است؟

اهداف و مزیت‌های ایجاد شعبه‌های متاورس در بانک قرض‌الحسنه مهر ایران را به طور قطع باید فراتر از ایجاد شعبه‌های تبلیغاتی و نمایشی با آخرین فناوری‌های روز دنیا برای گروه خاصی از مشتریان از جمله نسل z دانست. ایجاد شعبه‌های متاورس فرصت‌های زیادی را در جهت حفظ و افزایش مزیت رقابتی پیش روی بانک قرض‌الحسنه مهر ایران قرار می‌دهد که برخی از آن‌ها به شرح زیر است:

✔ دسترسی ۲۴ ساعته و بدون مرز برای مشتریان که از هر نقطه جهان می‌توانند به خدمات بانکی دسترسی ۷*۲۴ داشته باشند.

✔ کاهش هزینه‌های عملیاتی از طریق کاهش نیاز به شعب فیزیکی و نیروی انسانی
✔ افزایش جذابیت برای نسل جوان به ویژه نسل z  که به فناوری‌های نوین علاقه دارند.
✔ تقویت بانکداری اجتماعی با ایجاد بسترهای نوین برای امکان مشارکت گسترده تر در طرح‌های قرض‌الحسنه

تجربه جهانی؛ کدام بانک‌ها وارد متاورس شده‌اند؟

 KB Bank کره جنوبی: ایجاد شعبه دیجیتال در Gather Town
 JPMorgan Chase آمریکا: راه‌اندازی شعبه مجازی در Decentraland
HSBC انگلیس: خرید زمین در The Sandbox برای ارائه خدمات مالی
DBS سنگاپور: راه‌اندازی شهر مجازی بانکی برای تعامل با مشتریان

نتیجه‌گیری؛ تحول بانکداری با متاورس

بانک قرض‌الحسنه مهر ایران با بیش از ۲۰ میلیون مشتری می‌تواند با سرمایه‌گذاری در فناوری‌های متاورس، مدل بانکداری اجتماعی و بانکداری خرد خود را به سطحی جدید ارتقا دهد. این فناوری‌ها نه‌تنها دسترسی و تعامل با مشتریان را بهبود می‌بخشند، بلکه امکان افزایش شفافیت، کاهش هزینه‌های عملیاتی و تقویت فرهنگ قرض‌الحسنه و افزایش شمولیت مالی را نیز فراهم می‌کنند. ایجاد شعبه‌های متاورس در بانک قرض‌الحسنه مهر ایران (Qverse-کیووِرس)، می‌تواند در آینده‌ای نزدیک این بانک را به بانک نخست منتخب نسل z که با پیشرفت فناوری‌های نوین همراه و همسو هستند، تبدیل کند.