رییس گروه امور شرکت‌های دولتی و نهادهای عمومی غیر دولتی سازمان برنامه و بودجه کشور، در همایش ملی اقتصاد با اشاره به نقش بنیادین بانک کشاورزی در توسعه روستایی، این بانک را نمونه‌ای مناسب برای تبیین مدل بهره‌وری در شرکت‌های دولتی دانست و تأ...
به گزارش رصد روز به نقل از روابط عمومی بانک کشاورزی، محمدنصیر عرب نصرت‌آبادی، در نشست تخصصی «بهره‌وری شرکت‌های دولتی» که به میزبانی بانک کشاورزی برگزار شد، با تأکید بر ضرورت بازنگری در الگوهای سنجش بهره‌وری، از بانک کشاورزی به‌عنوان نمونه‌ای برجسته برای درک صحیح از مفهوم بهره‌وری در نهادهای دولتی یاد کرد.
وی با بیان اینکه شرکت‌های دولتی مأموریت‌های متفاوتی نسبت به شرکت‌های تجاری دارند، اظهار داشت: «بانک کشاورزی طبق اساسنامه خود مأمور به ارائه خدمات اعتباری برای بهبود زندگی روستاییان، ارتقای سطح درآمد مناطق محروم، افزایش تولیدات کشاورزی و حمایت از صنایع کوچک و سنتی است. این اهداف، نشان‌دهنده آن است که سنجش بهره‌وری چنین نهادی باید با تمرکز بر میزان تحقق این مأموریت‌ها انجام شود، نه فقط سود و زیان مالی.»
عرب نصرت‌آبادی افزود: «بهره‌وری، ترکیبی از کارایی و اثربخشی است؛ اما در شرکت‌های دولتی، اثربخشی—یعنی تحقق مأموریت‌ها و اهداف توسعه‌ای—باید در اولویت ارزیابی قرار گیرد. در غیر این صورت، ابزار سنجش بهره‌وری از واقعیت‌های عملکردی این شرکت‌ها فاصله می‌گیرد.»
وی با اشاره به تفاوت بنیادی میان مأموریت شرکت‌های تجاری و دولتی گفت: «شرکت‌های تجاری برای سود فعالیت می‌کنند؛ اما شرکت‌های دولتی برای رفع نیازهایی وارد عمل می‌شوند که بخش خصوصی قادر یا مایل به پاسخگویی به آن‌ها نیست. بنابراین، ابزارها و معیارهای سنجش بهره‌وری نیز باید با این رویکرد هماهنگ شود.»
عرب نصرت‌آبادی ادامه داد: در سه سال گذشته، با همکاری سازمان ملی بهره‌وری، سازمان برنامه و بودجه، وزارت اقتصاد و سازمان اداری و استخدامی، چارچوبی برای سنجش بهره‌وری شرکت‌های دولتی تدوین شده که اکنون به مرحله اجرایی رسیده است. هرچند هنوز با وضعیت آرمانی فاصله داریم، اما توانسته‌ایم شاخص‌هایی طراحی کنیم که بر مبنای مأموریت‌های اساسنامه‌ای هر شرکت، عملکرد آن را مورد سنجش قرار دهد.
وی یکی از مهم‌ترین چالش‌ها را اتکای بیش از حد به صورت‌های مالی در ارزیابی عملکرد شرکت‌ها دانست و گفت: صورت‌های مالی به تنهایی نمی‌توانند نمایانگر اثربخشی و عملکرد واقعی شرکت‌های دولتی باشند. لازم است شاخص‌هایی طراحی شود که به کیفیت تحقق مأموریت‌های توسعه‌ای و اجتماعی این شرکت‌ها توجه داشته باشد.
عرب نصرت‌آبادی در پایان با اشاره به اهمیت نگاه متفاوت به بهره‌وری در بخش عمومی خاطرنشان کرد: بانک کشاورزی با مأموریت توسعه‌ای خود می‌تواند الگوی مناسبی برای بازطراحی مدل بهره‌وری در سایر شرکت‌های دولتی باشد. الگویی که در آن، اثربخشی مأموریت‌های اجتماعی، اقتصادی و منطقه‌ای، محور اصلی ارزیابی عملکرد است.
همایش ملی اقتصاد با حضور مدیران، کارشناسان و صاحب‌نظران اقتصادی کشور، با محوریت نقش نهادهای دولتی در تحقق اهداف توسعه پایدار، به میزبانی بانک کشاورزی و توسط وزارت امور اقتصادی و‌دارایی در تهران برگزار شد.
