ورق خودرو های داخلی چندسالی است که همانند دیگر استانداردهای خودرویی در ایران نازکتر شده است؛ حال این موضوع به یکی از چالشهای مشتریان خودروهای صفر و تولیدکنندگان داخلی به حساب میآید.
رئیس سازمان استاندارد طی گفتگویی که با تلویزیون داشت در مورد کیفیت برخی از خودروهای داخلی گفت: آماده دریافت شکایتهای مردمی در موضوع خودرو هستیم و اگر صحت این گزارشها برای ما ثابت شود حتی میتوانیم فراخوان جمعآوری خودرو بدهیم و اگر این خودروها ساخته یا تولید شدهاند با خودروسازان برخورد قانونی خواهیم کرد.
سازمان استاندارد ناظر خودروهای غیر استاندارد
مهدی اسلامپناه، رئیس سازمان استاندارد، در جدیدترین اظهارت خود گفته است که در صورت تایید هر کدام از انتقادات پیرامون ضخامت ورقهای خودروسازان و یا کاهش نکات ایمنی، برخورد قاطعانه با آنها انجام خواهد شد.
اگر نگاهی به گذشته داشته باشیم، تا امروز تولید چند مدل از محصولات خودروسازان متوقف شده، اما با ترفندهایی که خودروسازان به کار گرفتهاند، همان محصولات فقط با تغییر شکل جزئی به خط تولید بازگشتهاند.
در وضعیت فعلی بازار خودرو که بیش از هر زمان دیگری در آن نیاز به تولید و عرضه خودرو احساس میشود، هرگونه برخورد توبیخی با خودروسازان که در ازای آن برنامه منطقی و معقول وجود نداشته باشد، تنها وضعیت بازار را ملتهبتر میکند.
فناوری ساخت خودروهای امروزی با گذشته بسیار متفاوت است؛ یکی از این تفاوتها مربوط به موضوع طراحی و ساخت بدنه خودرو است. در گذشته برای ساخت یک خودرو اولویت بر استحکام و ضخامت ورق بدنه بود تا در حین تصادف بدنه خودرو کمترین میزان آسیب را دریافت کند و در نتیجه هزینه بازسازی و ترمیم خودرو کاهش یابد.
امروزه این اولویت کاملاً تغییر یافته است؛ به نحوی که هدف اصلی حفظ امنیت سرنشینان است و میزان آسیبدیدگی خودرو اهمیت چندانی ندارد. به دلیل اینکه امروزه میزان خودروهای موجود در جهان نسبت به سالیان گذشته رشد چند صد برابری داشته و خودرو تبدیل به یک کالای کاملاً مصرفی شده است.
با توجه به تغییر معیارها، نحوه خودروسازی نیز در جهان تغییر چشمگیری داشته است؛ برای مثال امروزه بهجای استفاده از ورقهای فولاد سنگینوزن، از ورقهای فولاد استحکام بالا استفاده میشود. این ورقها قابلیت ارتجاعی و جذب ضربه بالاتری دارند و در حین تصادف میزان فشار و آسیب کمتری را به فرد یا خودروی مقابل وارد میکنند.
در این شکل ساخت و طراحی بدنه، مستحکمترین و قویترین قسمت بدنه ستونها و بهویژه ستون B خودروست؛ در واقع مهم است که سقف و ستون خودرو به میزانی استحکام داشته باشد که سر و بدن سرنشیان آسیب نبیند. برای اینکه ستون بتواند این میزان فشار را تحمل کند، عمده حجم ضربه توسط ورقهای بدنه جذب میشود و معمولاً این ورقها به دلیل جذب ضربه پس از تصادف دیگر قابلیت استفاده یا تعمیر ندارند.
حال مشکلی که در خودروهای ایرانی وجود دارد، از رده خارج بودن و قدیمی بودن پلتفرمهای این خودروها است، به عنوان مثال تمام محصولات ایران خودرو بر پایه نسل اول پلتفرم گروه PSA فرانسه ساخته شده است. نسل اول این پلتفرم اولین بار با خودروی پژو ۴۰۵ وارد بازار ایران شد، زمان ورود این خودرو به ایران مصادف با دوره احیا ایران خودرو بود و این شرکت طی قراردادی امتیاز مونتاژ این محصول را از گروه پژو فرانسه دریافت کرد.
حال امروز پس از گذشت حدود ۴۶ سال از تولید پژو ۴۰۵، هنوز عمده محصولات ایران خودرو بر پایه همین پلتفرم تولید میشوند و تنها خودروی تارا از نسخه بهروز و ارتقایافته این پلتفرم بهره میبرد.
پلتفرم شرکت PSA فرانسه حدود ۲۰ سال به شکل مداوم در معرض تحقیق و توسعه قرار داشت و نسخه نهایی آن که تارا از آن بهره میبرد کیفیت بسیار بهتری را نسبت به پژو ۴۰۵ دارد.
برای مثال بادی رول یا لغزش بدنه خودرو بر سر پیچها از نقاط ضعف پلتفرم خودروهایی است که بر پایه پلتفرم ۴۰۵ تولید شدهاند، این ضعف حتی در تارا نیز احساس میشود، اما بهبود قابل توجهی داشته است. در حال حاضر تارا را میتوان ایمنترین محصول ایرانخودرو دانست که از ورق وارداتی استحکام بالا و یک پلتفرم نسبتاً بهروز نیز بهره میبرد.
بهروز، اما ناایمن
چند سالی است که شرکت ایرانخودرو در پیروی از روش جدید خودروسازی در ضخامت و قطر ورقهای خود تغییراتی را صورت داده است. این تغییر به خودی خود مشکلی ندارد و برای پاس کردن برخی از استانداردهای ۸۵گانه نظیر استاندارد عابر پیاده الزامی است، اما نکته اصلی این است که پلتفرمهای محصولات این شرکت بر اساس قطر ورق و فناوری ۴۶ سال پیش طراحی شدهاند و نمیتوان انتظار داشت که این فناوری بر روی یک بیس و پایه قدیمی پاسخگو باشد یا حداقل راندمان بالایی داشته باشد.
در نتیجه میتوان گفت که برای دستیابی به ایمنی و استانداردهای روز جهانی ایران خودرو باید تمام محصولات خود را به جز تارا ، انواع دنا پلاس و پژو ۲۰۷ از خط تولید خارج کند که البته این امر به جز مسائل ایمنی فوایدی مثل تسهیل در تامین قطعات چرخه تولید، کاهش هزینهها و در نهایت مهمتر از همه جلب رضایت عمومی را با خود به همراه دارد.