به گزارش رصد روز، در جلسه سیویکم هیات عمومی دیوان محاسبات کشور مهمترین موارد گزارش تفریغ بودجه ۱۴۰۲ مورد بررسی قرار گرفت. در این جلسه به موضوعاتی از جمله معافیتهای مالیاتی برای اشخاص حقیقی، عملکرد کمیسیون ماده۱۰۰ درخصوص ساختوسازها، تسویه بدهی قطعی دولت به اشخاص حقیقی و حقوقی، درآمد حاصل از فروش اموال تملیکی و بدهی بانکها و موسسات اعتباری به بانک مرکزی پرداخته شد.
مهدی کیایی، مشاور رئیس کل و سخنگوی هیات عمومی دیوان محاسبات درباره مهمترین موارد مطرحشده در گزارش تفریغ بودجه توضیح داد: در سال۱۴۰۲، براساس ماده۸۴ قانون مالیاتهای مستقیم، اشخاص حقیقی با رعایت شرایط ذکرشده در قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، علاوه بر اعمال معافیت به ازای فرزند سوم و بیشتر که از آبان سال۱۴۰۰ به بعد متولد شدهاند، به ازای هر فرزند مشمول ۱۵درصد افزایش در تخفیف مالیاتی میشوند، اما تعداد ۹۵دستگاه این معافیت مالیاتی را اعمال نکردند.
عدم واریز عوارض تجاری توسط مناطق آزاد کیش و قشم
همچنین او بیان کرد: در سال۱۴۰۲، سازمانهای مناطق آزاد تجاری – صنعتی، بابت یکدرصد از منابع ناشی از وصول عوارض ورود کالا و خدمات مربوط به ۹ماه ابتدایی آن سال و سالهای قبل، مجموعا ۴۲میلیارد تومان به حساب خزانه واریز کردهاند. مبلغ مربوط به سهماه چهارم سال۱۴۰۲ در سال۱۴۰۳ به حساب خزانه واریز شده است. همچنین در سال۱۴۰۲، مناطق آزاد تجاری-صنعتی کیش و قشم یکدرصد از عوارض ورود کالاهای تجاری را به خزانهداری کل کشور واریز نکردهاند.
کیایی در ادامه به محل تخصیص منابع حاصل از عوارض واردات اشاره کرد و گفت: در سال۱۴۰۲، از مجموع ۴۲میلیارد تومان واریزشده بهخاطر یکدرصد منابع حاصل از وصول عوارض ورود کالا و خدمات که برای ایجاد اشتغال برای محرومان و نیازمندان بومی و کاهش فقر تخصیص یافته است، تنها ۱۹میلیارد تومان بدون رعایت نصابهای تعیینشده، به ردیف اعتباری کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی کشور واریز شده است. به گفته سخنگوی هیات عمومی دیوان محاسبات، در سال۱۴۰۲، از ۴۳همت درآمد پیشبینیشده برای حقوق ورودی خودرو، تنها حدود ۳همت معادل ۷.۰۶درصد آن وصول شده است.
کیایی اعلام کرد که تا پایان سال۱۴۰۰، کمیسیون ماده۱۰۰ شهرداریهای کشور برای ساختمانها و سازههایی که بدون پروانه یا بر خلاف مفاد پروانه در محدوده شهرها ساخته شدهاند، مجموعا ۱۶۴هزار و ۴۱۳رای صادر کرده است. درصورتیکه جریمه و عوارض این احکام در مهلت مقرر پرداخت شود، به جز یک مورد در شهرداری ایرانشهر، در سایر شهرداریهای مربوطه این تخلفات نادیده گرفته شده و نسبت به صدور گواهی عدم خلاف یا پایان کار اقدام شده است.
در سال۱۴۰۲، از مجموع ۹۸هزار و ۳۴۱رای صادرشده توسط کمیسیون ماده۱۰۰ که مربوط به ساختوسازهایی است که مخالف اصول سهگانه (فنی، بهداشتی و شهرسازی) بوده و استانداردهای لازم را نداشتهاند، تنها ۳۴هزار و ۷۰۵ رای اجرا شده است. این تخلفات شامل مواردی است که استحکام بنای آنها توسط شهرداری تایید نشده و دارای تجاوز به معابر شهری، املاک مجاور، پیشآمدگی یا تغییر کاربری باغات و فضای سبز بودهاند.
تایید ۶۱.۵درصد ساختوسازها
به گفته کیایی، در سال۱۴۰۲، از مجموع ۶۶هزار و ۷۲مورد انجامشده، ۴۰هزار و ۶۱۳مورد تایید شده است. همچنین در سال۱۴۰۲ از حدود ۲.۵همت عوارض صدور پروانه صرفا حساختوسازدود ۱.۶همت وصول شده است. از مجموع بیش از ۳.۸همت جریمه مربوط به ساختوسازهایی که بر خلاف مفاد پروانه یا بدون پروانه ساختمانی انجام شده و توسط شهرداریها از نظر اصول سهگانه فنی، بهداشتی و شهرسازی تایید شدهاند، در مجموع بیش از ۲.۳همت توسط شهرداریها اخذ شده است.
از کل مبلغ جریمه وصولشده، حدود ۱.۴همت توسط شهرداریها برای توسعه حملونقل عمومی در همان شهر وصول جریمه، هزینه شده است. شهرداریهای نمین در استان اردبیل، مهستان و کرج در استان البرز، نورآباد ممسنی در استان فارس، لوجلی در استان خراسانشمالی و شهرداری همدان، مغایر با حکم قانونگذار، جمعا حدود ۹۴۷میلیارد تومان وجوه وصولی بابت جریمههای مزبور را صرف مواردی غیر از مصادیق توسعه حملونقل عمومی کردهاند.
همچنین به گفته کیایی، تعداد ۲۲شهرداری گزارش عملکرد مصرف وجوه وصولی بابت عوارض صدور پروانه و جریمه های متعلقه از مالکان ساختوسازها را به دیوان محاسبات کشور ارائه نکردهاند.
او بیان کرد: در سال۱۴۰۲، حدود ۴.۹همت از بدهیهای قطعی دولت (دستگاههای اجرایی دولتی) به اشخاص حقیقی و حقوقی خصوصی و تعاونی خصوصی و موسسات و نهادهای عمومی غیردولتی (شهرداریها) که در چارچوب قوانین و مقررات تا پایان سال۱۴۰۱ ایجاد شده، با درخواست اشخاص مذکور از طریق صدور اسناد تسویه خزانه با مطالبات قطعی معوق دولت (دستگاههای اجرایی دولتی) از اشخاص مزبور، بهصورت جمعی-خرجی تسویه شده است.
۱۴.۵همت بدهی بانکها به بانک مرکزی
او بیان کرد: در سال۱۴۰۲ بدهی بانکها و موسسات اعتباری به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به ۱۴.۵همت رسیده بوده که در همان سال، از طریق صدور اسناد تسویه خزانه، بیش از ۴.۷همت آن تسویه شده است. به گفته سخنگوی هیات عمومی دیوان محاسبات، در سال۱۴۰۲، مبلغی بالغ بر ۱.۹همت از درآمد ناشی از فروش اموال منقول و غیرمنقول در اختیار سازمان جمعآوری و فروش اموال تملیکی به خزانه واریز شده است. این درآمد باید به ردیفهای اعتباری سازمان زندانها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور برای تامین غذا و پوشاک زندانیان اختصاص مییافت؛ اما هیچ مبلغی از این منابع به این منظور تخصیص نیافته است.
کیایی همچنین گفت: در سال۱۴۰۲، واردات داروهای ضروری و تجهیزات مصرفی پزشکی که فاقد مشابه تولید داخل باشند، از پرداخت مالیات ارزش افزوده معاف بوده است. همچنین کیایی بیان کرد: بر اساس بررسیهای دیوان محاسبات در سال۱۴۰۲، متوسط درصد مالیات ارزش افزوده درخصوص انواع دانههای روغنی، چای خشک، حبوبات، روغنهای خوراکی نیمهجامد و مایع و خام و گوشت قرمز، بیش از یکدرصد و درخصوص برنج کمتر از یکدرصد اعمال شده است.
در سال۱۴۰۲، بابت مالیات ارزش افزوده برای واردات گندم، برنج، دانههای روغنی، انواع روغن خام، حبوبات (شامل عدس، نخود، لوبیا و ماش)، قند، شکر، گوشت مرغ، گوشت قرمز و چای، جمعا حدود ۱۲.۵همت وصول و بالغ بر ۱۰.۳۳همت تخفیف اعمال شده است.