به گزارش رصد روز، مردم ایران سال ۱۴۰۲ بالغ بر ۸۴ هزار میلیارد تومان بابت حق بیمه درمان پرداخت کردند و از آن طرف شرکتهای بیمه حدود ۶۲ هزار میلیارد تومان به مردم، پزشکان و داروخانهها برگرداندند.
بیمه مرکزی ایران گزارش عملکرد سال ۱۴۰۲ این صنعت را منتشر کرده است. جمع و تفریق ساده نشان میدهد در حوزه بیمه، درمان شرکتهای بیمه توانستهاند از محل بیمههای درمان ۲۲ هزار میلیارد تومان درآمد کسب کنند. پارسال مردم ایران به طور کلی ۲۷۹ هزار میلیارد تومان برای خرید انواع بیمهنامه به شرکتهای دولتی و خصوصی حق بیمه پرداخت کردهاند که سهم حق بیمه درمان از این عدد بالغ بر ۸۴ هزار میلیارد تومان میشود. به بیانی دیگر نزدیک یکچهارم هزینه مردم برای خرید بیمه، به بیمه درمان اختصاص پیدا میکند.
مردم چقدر پول دادند، چقدر خسارت گرفتند؟
ایرانیها سال ۱۴۰۲ بابت خدمات بیمه درمان به شرکتهای بیمهها بیش از ۸۴ هزار میلیارد تومان پول پرداخت کردهاند. بیمه مرکزی ایران در گزارشی که روی سایت رسمی این شرکت منتشر شده و به بررسی عملکرد پارسال صنعت بیمه در ایران اختصاص دارد، تایید کرده شرکتهای بیمه سال گذشته بیش از ۶۲ هزار میلیارد تومان خسارت پرداخت کردهاند.
ضریب خسارت در بیمه درمان به پرداختیهایی مثل تسویه با داروخانهها، برگشت پول به خریداران بیمههای تکمیلی و… مربوط میشود. اعداد به زبان ساده و روایتی شیرین میگویند بیمهها ۷۲ درصد حق بیمه دریافتی از مردم را بابت تعهدات خود پرداخت کردهاند و ۲۸ درصد باقیمانده بهعنوان درآمد محاسبه شده است. معامله بدی نیست؛ نه؟
خسارت پرداختی بیمه در قالب خدمات درمان، ۶۲ هزار میلیارد تومان است. این مقدار در قالب تشکیل ۶۸ میلیون و ۹۸۸ هزار پرونده پرداخت شده. به بیان دیگر سال گذشته ایرانیها حدود ۶۹ میلیون مرتبه از بیمه درمان خود استفاده کردهاند و توانستهاند بخشی از هزینههایشان را جبران کنند.
فرانشیز به داد بیمهها رسیده است
بیمه مثل هر صنعت دیگری با سودآوری و کسب درآمد زنده میماند. با وجود میزان خسارت و سرانه تعداد خسارت در بیمه درمان، شرکتهای بیمه برای تداوم فعالیت خود سراغ فرانشیز میروند.
فرانشیز به زبان ساده یعنی اینکه بر اساس قانون، دارندگان بیمه باید درصدی از پول خسارت را خودشان پرداخت کنند حتی اگر سقف هزینههایشان با سقف خسارت بیمه برابر یا کمتر از آن باشد. فرض کنید شخصی یک میلیون تومان هزینه دارو یا درمانش شده و طبق قرارداد بیمه موظف است سالانه پنج میلیون تومان به او خسارت پرداخت کند، اما فرانشییز اینجا وارد میشود و به شخص بیمار میگوید بسته به نوع قرارداد بیمه، بین ۱۵ تا ۳۰ درصد از هزینه را خودش پرداخت کند.
تعداد بالای پروندههای خسارت درمانی، نشان میدهد جمعیت کسانی که درخواست کردهاند بر اساس قراردادی که با بیمهها دارند بخشی از هزینههایشان جبران شود، زیاد است و تازه امکان دارد هر شخص در هفته، ماه یا سال، چند نوبت نیازمند مراجعه به پزشک، بیمارستان و درمانگاه باشد.
درآمد ۲۲ هزار میلیاردی بیمه از بیماری مردم
بیشتر بدانید | بیمه درمان پارسال ۳۰ درصد کل فروش بیمهنامه توسط شرکتها را به خود اختصاص داد. از طرف دیگر ۳۸ درصد خسارت پرداختی نیز به خریداران بیمه درمان پرداخت شده است.
هزینه درمان و دارو در ایران، برای شرکتهای بیمه پارسال ۶۲ هزار میلیارد تومان برآورد شده است. عددی که بخش مهمی از حق بیمه دریافتی را میبلعد و قادر است درآمد شرکتها را از محل بیمه درمان کاهش دهد، ولی قانون بیمه، اینجا سراغ مبحث فرانشیز میرود و به شرکتها اجازه میدهد برای تعدیل هزینهها در همه انواع خسارت مربوط به انواع بیمه از آن استفاده کنند.
فرانشیز بیمه درمان میگوید اگرچه شخص تا سقف پنج میلیون پوشش حق بیمه خریداری کرده است، موقع مراجعه به پزشک و دریافت نسخهای به ارزش یک میلیون تومان، موظف است مبلغی معادل ۱۵۰ تا ۳۰۰ هزار تومان را در قالب فرانشیز بپردازد. این وزنه تعادل به نوعی برای پایداری صنعت بیمه طراحی شده است.
سرانه خسارت بیمه درمان
گزارش بیمه مرکزی میگوید شرکتها در بخش بیمه درمان پارسال برای هر پرونده بهطور متوسط ۹۰۰ هزار تومان هزینه پرداخت میکنند. به این عدد سرانه پرداخت خسارت میگویند و مفهومش به زبان ساده میشود نسبت خسارت پرداختی به تعداد قراردادهای بیمهای منعقد شده در آن سال. البته در مورد بیمه درمان یک مسئله میتواند گمراه کننده باشد و آن هم اینکه تعداد زیادی از افراد در قالب بیمههای تکمیل درمان گروهی در قالب یک قرارداد بیمه میشوند.
رقابت شانه به شانه با شخص ثالث اتومبیل
شرکتهای بیمه از فروش بیمه درمان سود میکنند؟ درآمد با سود فرق میکند. در نگاه اول نمیتوان تمام درآمد ۲۲ هزار میلیاردی بخش بیمه درمان را بهعنوان سود قلمداد کرد، چون آنها هزینههای دیگری دارند و مثلا باید حقوق کارکنان خود را پرداخت کند. تبلیغات انجام دهند و…، اما برای اینکه تا حدودی بفهمیم اوضاع از چه قرار است، پیشنهاد مقایسه درآمد بیمه درمان با بیمه شخص ثالث اتومبیل را مطر میکنیم.
بیمه مرکزی تایید کرده در سال ۱۴۰۲، شرکتهای بیمه نزدیک ۷۸ هزار میلیارد تومان برای بیمه شخص ثالث خودرو از مردم دریافت کرده و تا پایان سال، کمی بیش از ۵۵ هزار میلیارد تومان در قالب خسارت پرداخت کرده است. شرکتهای بیمه از این محل هم ۲۳ هزار میلیارد تومان درآمد کسب کردهاند. پس درآمد شرکتها، از فروش بیمه درمان با درآمد فروش بیمه شخص ثالث، تقریبا برابر است.
شرکتها هنگام ارایه سود و زیان، فاکتورهای دیگری را ملاک قرار میدهند. مثلا هزینههای شرکتداری و حقوق و مزایا و … را از درآمدشان کم میکنند و نمیتوان با تکیه بر این آمار بیمه مرکزی، میزان «سود» شرکتهای بیمه را محاسبه کرد.
حق بیمه پرداختی مردم به شرکتها (مجموع بیمهنامهها) سال گذشته معادل ۲۷۹ هزار میلیارد تومان بوده و از آن طرف بابت جبران انواع خسارت، شرکتهای بیمه ناچار بودند ۱۶۲ هزار میلیارد تومان هزینه بدهند. درآمد شرکتهای بیمه از محل حق بیمه به این ترتیب در سال ۱۴۰۲ به رقم ۱۱۷ هزار میلیارد تومان میرسد.
صنعت بیمه چندان از اعداد و ارقام رضایت ندارد، چون با وجود رشد ۵۹ درصدی ارزش ریالی حق بیمه، میزان خسارت پرداختی هم ۶۱.۴ درصد رشد کرده و باعث شده سود حاصل از کسبوکار فروش بیمه، جلوی چشمشان آب برود.