به گزارش رصد روز، در روزگاری که بار دیگر رفتوآمدهای دیپلماتیک با کشورهای منطقه و قدرتهای جهانی در سیاستهای کشور افزایش چشمگیری یافتهاند، فرصت خوبی است تا بازتاب سالیان طولانی مذاکرات سیاسی ایران با کشورهای مختلف جهان را در رسانههای بینالمللی، بهویژه در قالب سریالهایی که در جهان پخش شدهاند را بررسی کنیم.
سریالهای بینالمللی نهتنها ابزار سرگرمیاند، بلکه بهعنوان آیینهای از نگرش سیاسی و فرهنگی جوامع غربی به جهان خارج از خود، گاه از مرزهای تخیل عبور میکنند و به بازنماییهایی نمادین یا صریح از کشورهایی چون ایران میپردازند.
از مذاکره و تقابل گرفته تا جاسوسی و بحرانهای امنیتی، ایران در دهههای اخیر بارها و بارها سوژهی درامهایی شده که در بستر سیاست خارجی آمریکا و متحدانش خلق شدهاند. فضای سیاسی حاکم شرایطی را محیا کرده است که بتوانیم نگاهی به سریالهای بیاندازیم که به این موارد سیاسی اشاره داشتهاند و زاویه دید متن آنها را بررسی کنیم.
در این گزارش، با بررسی دقیق چند سریال مطرح بینالمللی از جمله «۲۴»، «وطن» و «دیپلمات» و…تلاش میکنیم ردپای ایران را در قصههایی بیابیم که بر صفحهی تلویزیون جهان نشستهاند و درک مخاطبان غربی از ایران را شکل دادهاند.
تحلیل این بازنماییها نهتنها از منظر رسانهای و سیاسی اهمیت دارد، بلکه میتواند نشان دهد که چگونه سیاست رسمی یک کشور در صحنهی جهانی، در قالب روایتهای داستانی به زبان تصویری بازخوانی میشود؛ گاه به سود و گاه به زیان آن کشور.
این سریال بین سال های ۲۰۰۱–۲۰۱۰ توسط جول سارنو و رابرت کاکرین ساخته شده است. بازیگر نقش اصلی این سریال کیفر ساترلند (در نقش جک بائر) است.
«۲۴» که در ژانر اکشن، تریلر سیاسی از شبکه فاکس پخش شده است داستان جک بائر، مأمور ضدتروریسم CTU را روایت می کند که در هر فصل یک بحران را ظرف ۲۴ ساعت حل میکند و به سرعت عملی که در حل مشکلات دارد معروف است..
در فصل ۴ و ۶، به کشور خیالی «کامنار» یا «اسلامآباد شرقی» اشاره میشود که در واقع شباهتهایی به ایران دارند. همچنین در فصل ۶، صحبت از برنامه هستهای و تلاش برای دستیابی به سلاحهای کشتار جمعی هست که به وضوح به فضای تنشزای مربوط به ایران شباهت دارد.
شهره آغداشلو بازیگر ایرانی این سریال است که در فصل چهارم سریال حضور دارد. در سریال به این که او اهل چه کشوری است اشاره نشده است اما فرزند او نام ایرانی بهروز را دارد که همین موضوع باعث میشود مخاطبان به داشتن ریشه ایرانی آنها باور داشته باشند. یکی دیگر از شخصیت ها که نام ایرانی دارد نوید است و فصل چهار و هشت این سریال نقش های متفاوتی را بازی کرد. نازنین بنیادی در این سریال نقش کوتاهی داشته است، داریوش کاشانی نیز به عنوان بازیگری که اصالت ایرانی دارد در نقشی به نام علی حضور مییابد.
این سریال به دلیل داشتن صحنه های متعدد شکنجه که خشونت بالایی که داشت و هم چنین مسلمان بودن شخصیتهای تروریست همواره با نقدهایی مواجه بود اما در آخر جوایز قابل توجهی از جشنوارههایی مثل امی و گلدن گلوب را دریافت کرد.
این سریال در ژانر تریلر روانشناختی و جاسوسی در سال های ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ توسط الکس گانسا و هاوارد گوردون ساخته و از شبکه شو تایم منتشر شد.
بازیگر اصلی این سریال Claire Danes (کری مدیسون) و داستان سریال درباره افسر CIA است که درگیر پروندههایی با محوریت تروریسم جهانی و نفوذ در خاورمیانه میشود.
در فصلهایی از این سریال شخصیتهایی با ملیت ایرانی حضور دارند. فصل ۴ بهصورت مستقیم به مسائل ایران میپردازد و یکی از مشکلات نفوذ امریکا در منطقه خاورمیانه حضور نیروهای ایرانی است. ایرانیان حاضر در این سریال با هوش و توانمند و با قدرت و نفوذ بالا در آمریکا روایت می شوند، بخشی های از این سریال در تهران روایت می شود. مذاکرات و پرونده هسته ای ایرانی یکی از موارد مناقشه این سریال است که در آن نیروهایی اسرائیلی، ایرانی و آمریکایی در شطرنجی پیچیده بازی می کنند. در این سریالی ایران و بازی سازمان های جاسوسی آن یکی از مسائل جدی سازمان امنیت آمریکا مطرح می شود.
این سریال با بازخوردهای مثبتی مواجه شد و توانست جوایز امی و گلدن گلوب را در سال ۲۰۱۲ دریافت کند.
این سریال در سال های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۳ بر اساس طرحی از تام کلنسی ساخته شده است.
این سریال با بازی جان کرازینسکی در چهار فصل ساخته شده است و موسیقی متن آن توسط رامین جوادی طراحی شده. ژانر سریال جاسوسی، اکشن و سیاسی و محوریت کلی سریال در مورد تحلیلگر سازمان سیا است که که وارد مأموریتهای میدانی خطرناک میشود.
در فصل اول بیشتر تمرکز بر روی خاورمیانه و تهدیدهای تروریستیست، اما در فصلهای بعدی مسیرهایی به کشورهای همسایه ایران و درگیریهای غیرمستقیم منطقهای کشیده میشود. درست است که به شکل مستقیم به ایران پرداخته نمیشود ولی استراتژیهای سیاسی امریکا در منطقه بازتابی از تعاملات با ایران هم دارند.
سریال «دیپلمات» محصول سال ۲۰۲۳ در ژانر درام سیاسی، جاسوسی است که توسط دبورا کان ساخته شده است.
این سریال توسط نتفلیکس پخش شده است و کری راسل (در نقش کیت وایلر) به عنوان بازیگر نقش اصلی در آن هنرنمایی کرده است.
کیت وایلر، دیپلماتی باتجربه، بهعنوان سفیر جدید آمریکا در بریتانیا منصوب میشود. در بحبوحه تنشهای بینالمللی، حملهای به یک ناو بریتانیایی در خلیج فارس رخ میدهد و ایران بهعنوان مظنون اصلی معرفی میشود.
در قسمتهای ابتدایی، ایران بهعنوان متهم اصلی حمله به ناو بریتانیایی معرفی میشود؛ اما در ادامه مشخص میشود که مزدوران روسی این حمله را ترتیب داده اند، خط قصه اما پرتنش تر از این روایت هاست، سریال هر چه جلوتر می رود پیچیده تر می شود، تا جایی مشخص می شود کسی پشت پرده سیاست های بریتانیا و آمریکا این نقشه را هدایت کرده است. این پیچیدگیها نشاندهنده فضای پرتنش و چندلایه دیپلماسی بینالمللی است.
این سریال با بیش از ۱۷۳ میلیون ساعت بازدید به مدت چند هفته جزو ده سریال پربازدید نتفلیکس بود. اگرچه فصل آن در جایی شوک کننده پایان یافته است، اما مخاطبان کماکان منتظر فصل های بعدی آن هستند.
این سریال با ژانر تریلر جاسوسی، درام اکشن توسط تیلور شریدان (Taylor Sheridan) ساخته شده است و زویی سالدانا (Joe)، نیکول کیدمن، لایسلا دی اولیویرا، مورگان فریمن بازیگران این اثر هستند.
این سریال در سال ۲۰۲۳ در Paramount+ پخش شد و داستان جو، یک مأمور ارشد سیا را دنبال میکند که تیمی از زنان را برای نفوذ به گروههای تروریستی و جمعآوری اطلاعات تشکیل میدهد. یکی از اعضای این تیم، مأموریتی حساس برای نزدیک شدن به دختر یکی از رهبران شبهنظامیان خاورمیانه دارد.
اگرچه نام ایران بهطور مستقیم در سریال ذکر نمیشود، اما زمینههای داستانی و مأموریتهای تیم شیرزن به وضوح به تهدیدات تروریستی در خاورمیانه و نقش کشورهای منطقه، از جمله ایران، اشاره دارند. سریال به بررسی عملیاتهای مخفی سیا در منطقه و تلاش برای جلوگیری از تهدیدات احتمالی میپردازد.