بررسی ۳۸۲ نماد اصلی بازار بورس

به گزارش رصد روز، گزارش‌های انتشار یافته نشان می‌دهد که سود ۵۶۹ همتی شرکت‌ها در سال۱۴۰۲ با کاهش ۲ درصدی نسبت به ۱۴۰۱ به ثبت رسیده است. همچنین سود دلاری شرکت‌ها در سال گذشته نیز افت۳۰ درصدی را نسبت به سال قبل از آن نشان می‌دهد.

در سال ۱۴۰۲، میانگین ارزش دلاری بورس تهران حدود ۱۴۱ میلیارد دلار بود. این درحالی است که میانگین این پارامتر در سال قبل از آن، ۱۵۸ میلیارد دلار بوده و در سال ۱۴۰۰، بورس تهران حدود ۱۹۰ میلیارد دلار ارزش داشته است. افت این‌چنینی ارزش بازار دلاری حکایت از آن دارد که بورس از بازار‌ها «عقب‌مانده» است. به کار بردن «ارزندگی» برای بازار سهام، شاید اشتباه به نظر برسد. عقب‌ماندگی بازار نیز دلایل بنیادی دارد و تا زمانی که متغیر‌ها به نفع بازار سرمایه تغییر نکنند، ارزندگی به بازار سهام برنمی‌گردد.

بررسی‌ها حکایت از آن دارد که در سال ۱۴۰۲، شرکت‌های تولیدی و مورد بررسی در این گزارش که شامل ۳۸۲ نماد اصلی بازار هستند، مجموعا، ۵۶۹ هزار میلیارد تومان سود خالص شناسایی کرده‌اند که این میزان نسبت به سال ۱۴۰۱، افت حدود ۲ درصدی را نشان می‌دهد.

این میزان کاهش در حالی به وقوع پیوسته است که دلار نیما به طور متوسط ۴۱ درصد افزایش قیمت را تجربه کرده است. از این‌رو، سود ۱۵ میلیارد دلاری شرکت‌های بورسی در سال ۱۴۰۲، از افت ۳۰ درصدی نسبت به سال ۱۴۰۱ حکایت دارد. ضمن آنکه سود زمستان نسبت به پاییز کاهش ۲۴ درصدی و نسبت به زمستان ۱۴۰۱ افت ۳۹ درصدی داشته است.

همچنین، حاشیه سود خالص بازار از ۱۷ درصد در سال ۱۴۰۱ به ۱۴ درصد در سال ۱۴۰۲ کاهش یافته است. افت شدید حاشیه سود در زمستان احتمالا در بهار ادامه‌دار نخواهد بود و به نظر می‌رسد در سناریوی معقولانه، حاشیه سود بهار شرکت‌ها بهبود یابد. از این‌رو، شاید با حمایت دولت از برخی از صنایع، کابوس بورس به پایان برسد.

زمستان سخت دلاری‌ها
صنایع دلاری طی سال قبل، به دلیل افزایش هزینه‌های انرژی و هزینه‌های مربوط به سربار، موفق نشدند سود خود را همپای رشد قیمت دلار افزایش دهند. دخالت‌های مفرط دولت در صورت‌های مالی شرکت‌ها پس از تحولات سال ۹۹ سبب شد تا سود دلاری‌ها به واسطه کنترل سخت دولت بر نرخ ارز، کاهش یابد.

اوج کاهش حاشیه سود در زمستان ۱۴۰۲ اتفاق افتاد؛ به‌طوری که تسویه‌حساب هزینه‌های انرژی با نرخ‌های جدید طی زمستان سال گذشته، تیرخلاص را بر پیکره شرکت‌های تولیدی وارد آورد. با وجود آنکه شرکت‌ها تمایل داشتند برای مصون ماندن از صدمات سیاستگذار سود کمتری شناسایی کنند، اما دوعامل افزایش هزینه‌های انرژی و هزینه‌های مالی، بلای جان صنایع شد. صنعت آهن و فولاد، با ثبت سود ۱۳۶ هزار میلیارد تومانی، تنها رشد ۳۲ درصدی را نسبت به سال قبل به ثبت رساند.

این صنعت با حفظ حاشیه سود خود در محدوده ۲۳ تا ۲۴ درصد در سال ۱۴۰۲ موفق‌تر از صنایع دیگر عمل کرده و سود دلاری آن، حدود ۴ درصد کاهش یافته است. بهبود سودآوری این صنعت در سه‌فصل ابتدایی سال گذشته کمبود‌های زمستان را جبران کرد و در مجموع یکی از بهترین صنایع بورسی در ۱۴۰۲ بود؛ به طوری که جزو معدود صنایعی است که عمده نماد‌های آن P/E زیر ۵ واحد دارند و سود دلاری آن‌ها افزایش یافته است.

اما در نیمه اول ۱۴۰۲، با رشد قیمت میلگرد و قیمت حلقه‌های نهایی زنجیره فولاد، فرصت سرمایه‌گذاری در این صنعت فراهم است. صنعت فلزات گرانبها، سود ۶۸ هزار میلیاردتومانی در ۱۴۰۲ ساخت؛ به‌طوری که با دلار ۳۸ هزار تومانی سال قبل، ۱.۷ میلیارد دلار سود خالص شناسایی شده است که افت ۱۷ درصدی را نشان می‌دهد. این صنعت که در سال‌جاری، محرک رشد قیمت‌های جهانی را دارد، اکنون یکی از صنایع ارزنده بازار است. «فرآور»، «فسوژ»، «فملی» و «فایرا» جذاب‌ترین نماد‌های این صنعت هستند.

صنعت اوره، با سود خالص ۳۱ هزار میلیاردتومانی در سال ۱۴۰۲، افت ۳۶ درصدی سودخالص را تجربه کرد و حاشیه سود خالص این صنعت از ۵۸ درصد به ۴۱ درصد رسید. همچنین، سود دلاری این صنعت، ۵۵ درصد کاهش یافته است. «شپدیس» و «شیراز» از بهترین و امن‌ترین گزینه‌های این صنعت هستند. با این حال، «شاروم» موفق شده است سود دلاری خود را ۳۰ درصد افزایش دهد.

صنعت سیمان، به عنوان یکی از صنایع پربازده بورسی، سود ۱۸.۶ همتی خود را با رشد ۳۸ درصدی نسبت به سال قبل به ثبت رساند؛ صنعتی که سود خود را همگام با دلار رشد داد و بازدهی آن بیشتر از دلار نیما بود. سیمانی‌ها موفق شدند حاشیه سود نسبی خود را در محدوده ۴۰ درصد حفظ کنند و با کاهش شدید حاشیه سود مواجه نشدند. در میان سیمانی‌ها «سدور» موفق شده است سود دلاری خود را ۱۶۱ درصد افزایش دهد. این درحالی است که نسبت قیمت به سود عمده آن‌ها زیر ۶ واحد است.

به نظر می‌رسد، در صورتی که خطری از سوی قیمت‌گذاری، محصولات این صنعت را تهدید نکند، سیمانی‌ها می‌توانند ۱۴۰۳ را مانند ۱۴۰۲ و ۱۴۰۱ به پایان برسانند. صنعت پالایشی، صنعتی است که افت ۲۳ درصدی سود خالص آن، سود این صنعت را به ۱۰۷ همت رساند و تاثیر بزرگی بر روند بازار سرمایه داشت.

سودخالص این صنعت در زمستان نسبت به پاییز، افت ۴۰ درصدی و نسبت به زمستان گذشته افت ۶۰ درصدی داشته است. این صنعت در سال ۱۴۰۲، حاشیه سود ۸.۵ درصدی داشت. این درحالی است که حاشیه سود صنعت در سال قبل‌تر، ۱۲ درصد بوده است. پایین‌ترین P/E صنعت به «شپنا» و «شتران» تعلق دارد. صنعت کانی‌های فلزی، همچنان با چالش نرخ‌های حقوق دولتی مواجه است و از این محل، در سال ۱۴۰۲ نیز آسیب دید.

با وجود آنکه این صنعت گزارش‌های درآمدی خوبی را منتشر می‌کند، اما بررسی‌ها حکایت از آن دارد که سود خالص این صنعت در ۱۴۰۲، نسبت به ۱۴۰۱ کاهش ۱۴ درصدی داشته و به ۴۶ همت رسیده است. حاشیه سود این صنعت نیز از ۴۲ درصد به ۲۵ درصد کاهش یافته است.

«کبافق» و «کچاد» دو نماد امن در این صنعت به‌شمار می‌روند. حاشیه سود صنعت پتروشیمی مانند سال ۱۴۰۱ در سال ۱۴۰۲ نیز در حوالی ۲۱ درصد باقی ماند. سود ۹۸ همتی این صنعت در سال ۱۴۰۲ درحالی به وقوع پیوست که رشد ۲ درصدی سود خالص به وقوع پیوسته بود. با این حال، کاهش قیمت‌های جهانی و رشد بیش از حد نرخ خوراک پتروشیمی‌ها وضعیت نامساعدی را برای این صنعت رقم زد. همچنین این صنعت پتانسیل آن را دارد که در سال‌جاری بتواند با محرک دلار نیما شرایط خوبی را تجربه کند.

چرخ تایرسازان چرخید؟
شرکت‌های «خودروساز» بورسی در سال ۱۴۰۲ با توجه به تداوم قیمت دستوری و فزونی هزینه بر درآمد آسیب جدی دیده‌اند و مجموعا ۳۹ هزار و ۴۷ میلیارد تومان زیان خالص ساخته‌اند. با این حال میزان زیان این صنعت نسبت به سال ۱۴۰۱ کمی بهبود یافته و این امر موجب شده است تا حاشیه زیان خالص از ۱۱.۴ درصد در سال ۱۴۰۱ به ۹.۲ درصد طی سال گذشته بهبود یابد. در خلال ۶ نماد خودروساز بورسی، شرکت زامیاد با نماد «خزامیا» طی سال ۱۴۰۲ با ثبت بازدهی ۲۱.۸ درصد نسبت به رقبای خود بیشترین میزان بازدهی را نصیب سهامداران خود کرده است.

از لحاظ رشد سود خالص نیز شرکت «خزامیا» با ثبت سود ۳ هزار و ۴۳ میلیاردی و رشد ۹۹ درصد نسبت به ۱۴۰۱ بهترین عملکرد را در بین خودروسازان از آن خود کرده است. اگر نماد‌های این صنعت را براساس دلار نیما ارزیابی کنیم، شرکت «خدیزل» عملکرد فوق‌العاده‌ای از خود به نمایش گذاشته است.

بر این اساس طی سال ۱۴۰۲ نماد مذکور با ثبت حاشیه سود خالص ۲۴.۵ درصد و رشد سود دلاری ۲۹ درصدی یکه‌تاز سودآوری بوده و توانسته است با کنترل هزینه‌های خود بیشترین سود را کسب کند. شرکت‌های «قطعه‌ساز خودرو» برخلاف خودروسازان که عمدتا زیان‌ده بودند، عملکرد بهتری داشته‌اند. میزان سود خالص این صنعت در سال گذشته ۳ هزار و ۸۸۹ میلیارد تومان بود که رشد ۷.۷ درصدی نسبت به ۱۴۰۱ داشته است. با این حال، حاشیه سود خالص این صنعت ۷ درصد به‌ثبت رسیده که در مقایسه با ۱۴۰۱ به‌میزان ۲ درصد کاهش داشته است.

در میان ۲۰ نماد این گروه، شرکت «خلنت» در سال گذشته با ثبت بازدهی سالانه ۱۴۶ درصد بیشترین میزان افزایش قیمت را تجربه کرده است. این شرکت به‌لحاظ رشد سود خالص نیز پیشتاز بوده و طی ۱۴۰۲ مجموعا سود خالص خود را ۱۶۵ درصد رشد داده است. «تایرسازان» سال بسیار پررونق و خوبی را پشت سر گذاشتند.

بر این اساس مجموع سود خالص این صنعت طی سال گذشته ۶ هزار و ۱۶۴ میلیارد تومان بود که نسبت به ۱۴۰۱ به‌میزان ۲۸۹ درصد افزایش یافت. از طرفی حاشیه سود خالص تایرسازان طی سال گذشته به‌میزان ۱۹.۵ درصد بود که این عدد نسبت به سال ۱۴۰۱ به‌میزان ۱۲ درصد بهبود یافته است.

ارزیابی دلاری تایرسازان نشان می‌دهد که در سال ۱۴۰۲ وضعیت فوق‌العاده‌ای را تجربه کردند و سود خالص آن‌ها به‌میزان ۱۹۴ درصد افزایش یافته است. از میان ۹ شرکت تایرساز بورسی، طی سال ۱۴۰۲ شرکت «پکویر» با ثبت بازدهی بیش از ۱۴۴ درصد بهترین عملکرد را از خود به ثبت رسانده و کام سهامداران خود را شیرین کرده است. به‌لحاظ رشد سود خالص شرکت «پلاسک» و «پکرمان» عملکرد بسیار خوبی از خود به ثبت رساندند.

شرکت «پلاسک» به‌دلیل سودآور شدن در سال ۱۴۰۲ جهش سود خالص یک‌هزار و ۶۶۸ درصدی را تجربه کرده و «پکرمان» توانسته است با ثبت سود ۲ هزار و ۷۵۸ میلیارد تومانی، سود خالص خود را ۶۳۸ درصد رشد دهد. اگر بخواهیم مبنای سود حقیقی را دلار نیما قرار دهیم، شرکت «پیزد» در سال گذشته رکورد سود بی‌نظیری را به ارمغان آورده و توانسته است سود خالص خود را ۳۰۲ درصد طی سال گذشته افزایش دهد.

«شوینده‌سازان» بورسی طی سال ۱۴۰۲ به‌میزان ۴ هزار و ۳۹ میلیارد تومان سود خالص ساختند که این عدد در قیاس با سال ۱۴۰۱ رشد ۴۶ درصدی تجربه کرده است. با وجود افزایش سود خالص این صنعت، تداوم قیمت دستوری اجازه رشد سود را به شوینده‌سازان نداده و حاشیه سود خالص این صنعت در سال گذشته ۱۵.۵ درصد به‌ثبت رسیده که در مقایسه با سال ماقبل تنها یک‌درصد بهبود داشته است.

از لحاظ دلاری میزان سود خالص دلاری شوینده‌سازان ۸.۶۵ درصد در سال ۱۴۰۲ افزایش داشته که نسبت به صنایع دیگر عملکرد ضعیفی محسوب می‌شود. از لحاظ بازدهی، شرکت «قرن» در سال ۱۴۰۲ با ثبت بازدهی ۷۰ درصدی بیشترین میزان افزایش قیمت را تجربه کرده است. از لحاظ سودآوری نماد «ساینا» با وجود تحمیل زیان بر بسیاری از نماد‌های شوینده، عملکرد خوبی داشته است.

شرکت مذکور سود خالص خود را در سال ۱۴۰۲ به‌میزان ۱۳۱ درصد افزایش داده و از لحاظ دلاری حدود ۸۲ درصد سود خالص دلاری خود را طی سال گذشته رشد داده است. شرکت‌های «کاشی‌وسرامیک» در سال ۱۴۰۲ وضعیت به‌نسبت خوبی را تجربه کردند. مجموع سود خالص این صنعت یک‌هزار و ۶۸۸ میلیارد تومان بود که نسبت به سال ۱۴۰۱ رشد ۴۲ درصدی داشت.

با وجود این، چون سایه قیمت دستوری بر سر این صنعت است، حاشیه سود خالص تغییر چندانی نداشت و با افزایش یک‌درصدی به ۲۶ درصد رسید. از لحاظ سود دلاری وضعیت بدی برای این صنعت رقم خورد؛ چرا که سود خالص کاشی‌وسرامیکی‌ها طی سال گذشته تنها ۱.۵ درصد رشد داشت.

در میان نماد‌های این صنعت شرکت «کسعدی» با بازدهی ۵۹ درصد بیشترین میزان بازدهی را در سال گذشته از آن سهامداران خود کرد. از لحاظ افزایش سود خالص «کپارس» یکی از شگفتی‌ساز‌های سال ۱۴۰۲ بود. این شرکت موفق شد سود خالص ریالی خود را با یک‌هزار و ۵۰۳ درصد افزایش به ۲۵۹ میلیارد تومان برساند و از لحاظ دلاری نیز سود خالص دلاری خود را یک‌هزار و ۵۶۹ درصد افزایش داده است.

سال ۱۴۰۲ سال خوبی برای شرکت‌های «قندوشکر» بازار سرمایه بود. سود خالص این صنعت در سال گذشته ۲ هزار و ۵۵۸ میلیارد تومان بود که نسبت به ۱۴۰۱ افزایش ۱۴۷ درصدی داشت. حاشیه سود کل صنعت در این سال ۱۸ درصد به ثبت رسید که نسبت به ۱۴۰۱ به‌میزان ۸ درصد افزایش را تجربه کرده است.

همچنین سال ۱۴۰۲ به‌لحاظ دلاری نیز سال خوبی برای قندوشکری‌ها بود؛ چرا که در این سال مجموع سود خالص آن‌ها ۷۸ درصد جهش یافت. در میان ۱۲ شرکت قندوشکری بازار سرمایه، نماد «قمرو» با ثبت بازدهی بیش از ۹۸ درصد سال پرسودی را برای سهامداران خود به ارمغان آورد. براساس سود خالص شرکت «قلرست» طی سال گذشته توانست گوی سبقت سودآوری را از رقبای خود برباید.

بر این اساس شرکت یادشده سود خالص ریالی و دلاری خود را طی ۱۴۰۲ به‌ترتیب ۳۶۶ و ۱۸۳ درصد افزایش داد. چهار گروه اصلی در صنعت محصولات غذایی وجود دارد که از قرار «محصولات لبنی»، «آشامیدنی»، «شیرینی‌جات» و «سایر محصولات غذایی» هستند. تعداد زیادی از نماد‌های غذایی هنوز گزارش سالانه خود را منتشر نکرده‌اند.

بررسی سودآوری چهار گروه محصولات غذایی نشان می‌دهد که سال ۱۴۰۲ سال تلخی برای غذایی‌ها بوده و عمدتا دچار کاهش سود و حتی شناسایی زیان شده‌اند. در سال ۱۴۰۲ میانگین سود خالص صنعت محصولات غذایی با کاهش یک‌درصدی نسبت به ۱۴۰۱ همراه بوده است. از طرفی سود دلاری غذایی‌ها با کاهش چشمگیر ۳۰ درصد متوسط به ۳۴ میلیون دلار تقلیل یافته است. در این میان دو گروه آشامیدنی و شیرینی‌جات برخلاف گروه‌های دیگر آسیب کمتری دیده‌اند و توانستند سود خود را افزایش خوبی دهند.

اما لبنی‌ها بازنده صنعت غذایی بودند و متوسط سود این صنعت کاهش بیش از ۸۰ درصدی را تجربه کرده است. از میان ۲۸ نماد محصولات غذایی شرکت «غالبر» با ثبت بازدهی ۸۵ درصد طی سال ۱۴۰۲ بهترین عملکرد را بین نماد‌های این صنعت تجربه کرده است. از لحاظ سود خالص دلاری، شرکت «غمایه» طی سال ۱۴۰۲ از گروه شیرینی‌جات بیشترین میزان رشد سود خالص دلاری را با جهش ۴۸۹ درصدی نسبت به ۱۴۰۱ به ثبت رسانده است.

شرکت‌های «دارویی» سال سختی را پشت سر گذاشتند. مجموع سود خالص این صنعت طی سال ۱۴۰۲، ۱۳ هزار و ۹۳۶ میلیارد تومان بود که افت حدود ۸ درصدی نسبت به‌سال ماقبل داشته است. حاشیه سود خالص این صنعت در سال گذشته ۱۶ درصد به‌ثبت رسید که نسبت به ۱۴۰۱ به‌میزان ۴ درصد افت داشته است. به‌لحاظ دلاری نیز وضعیت دارویی‌ها وخیم بوده و سود خالص آن‌ها افت بیش از ۳۲ درصدی را در سال گذشته تجربه کرد.

بیشترین بازدهی در صنعت دارو به‌شرکت «درهآور» تعلق دارد که در حدود ۸۰ درصد بازدهی را طی سال گذشته نصیب سهامداران خود کرد. از لحاظ رشد سود خالص، شرکت «دتولید» عملکرد بی‌نظیری در میان دارویی‌ها داشته و توانسته است سود خالص ریالی و دلاری خود را طی سال ۱۴۰۲ به‌ترتیب ۱۵۲ و ۲۶۰ درصد نسبت به ۱۴۰۱ افزایش دهد.

برای عضویت در کانال رصد روز کلیک کنید