به گزارش رصد روز، موضوع حذف چهار صفر از پول ملی، سالهاست که در فضای اقتصاد کلان ایران مطرح میشود. با تشدید تحریمهای اقتصادی و افزایش تورم در کشور، موضوع حذف صفرها از پول ملی، برای اولین بار در سال ۱۳۸۷ توسط محمود احمدینژاد، رئیس جمهوری وقت، با عنوان طرح اصلاح نظام ارزشگذاری پول ملی مطرح شد. پس از آن، حسن روحانی، رئیس دولتهای یازدهم و دوازدهم، در سال ۱۳۹۰ مجدد این موضوع را مطرح کرد. البته این طرح همیشه در حد حرف و حدیث در اقتصاد ایران باقی ماند و هیچگاه به اجرا نرسید.
با این وجود، در روزهای اخیر بار دیگر خبری مبنی بر تقدیم لایحه اصلاح قانون پولی و بانکی کشور، با هدف حذف چهار صفر از پول ملی، از سوی دولت چهاردهم به مجلس شورای اسلامی منتشر شد. اما شهرام دبیری، معاون رئیس جمهوری در امور مجلس، اعلام کرد که لایحه جدیدی در مورد حذف چهار صفر از پول ملی به مجلس ارائه نشده است.
مجتبی یوسفی، عضو هیات رییسه مجلس نیز در گفتوگویی توضیح داد که این لایحه، توسط دولت جدید مطرح نشده و حذف چهار صفر از پول ملی مربوط به دولت روحانی بوده است.
حالا اما سوال اینجاست که حذف چهار صفر از پول ملی که در طول سالهای اخیر، بارها مطرح شده است، چه تاثیراتی بر اقتصاد کشور میگذارد و با توجه به وضعیت کنونی اقتصاد کشور، آیا این سیاست، میتواند به بهبود وضعیت اقتصادی و بهویژه تقویت ارزش پول ملی ایران کمک کند یا خیر؟
سهراب دلانگیزان، کارشناس اقتصادی و استاد گروه اقتصاد دانشگاه رازی در گفتوگو به بررسی این موضوع و پاسخ به این پرسشها پرداخته است.
دلانگیزان در ابتدا گفت: «لایحه حذف چهار صفر از سوی دولت روحانی به مجلس تقدیم شده بود اما به دلایل نامعلوم، مسکوت ماند. این لایحه در پنج سال پیش تا حدودی توجیه داشت و خود دولت هم در آن زمان به صورت غیررسمی چهار صفر را حذف کرد. یعنی بر روی اسکناسهای جدیدی که چاپ کرد، روی اسکناس ۱۰ هزار ریالی، عدد یک را چاپ کرد.»
او ادامه داد: «حذف چهار صفر از پول ملی در آن زمان میتوانست به مسائلی از جمله نوشتن جداول و صورتهای حسابداری، محاسبات قیمت و مباحث مربوط به مبادلات عمومی، کمک کند؛ بنابراین اجرای آن تا حدودی توجیه داشت. اما در حال حاضر، فقط حذف چهار صفر چارهساز نیست و مهم، سر و سامان دادن به چارچوبهای پولی کشور است.»
این استاد دانشگاه اضافه کرد: «به نظر میرسد، درحال حاضر باید علاوه بر اینکه چهار صفر از پول ملی حذف شود، بر پایه پولی، مفهوم پول، پشتوانهای که برای چاپ پول از نظر قانونی در نظر گرفته میشود و تناسبات ترازنامه بانک مرکزی نیز تمرکز کرد. همچنین باید مقررات و قوانین پولی اصلاح شوند تا کشور بعد از چند سال، دوباره مشغول همین مسائل نشود.»
او در ادامه گفت: «درحال حاضر، حوزه پولی کشور دچار بینظمیست و با شیوه و دست فرمان فعلی اقتصاد کشور، در کمتر از پنج سال آینده، دوباره چند صفر به واحد پولی کشور اضافه خواهد شد.»
دلانگیزان در ادامه تاکید کرد که به عنوان یک کارشناس اقتصادی، پیشنهاد نمیکند که لایحه حذف چهار صفر از پول ملی، در شرایط کنونی به مجلس برود.
او افزود: «در حال حاضر، رفتن این لایحه به مجلس توجیه ندارد. به اضافه اینکه شاید نیاز باشد که به جای چهار صفر، برای حذف پنج صفر از پول ملی تصمیمگیری شود. اما مساله مهمتر این است که حذف صفر از اسکناسها، بدون تغییر قوانین و مقررات پولی فایدهای ندارد.»
این کارشناس اقتصادی همچنین تصریح کرد: «بدون نظم بخشی به ترازنامه بانک مرکزی، حوزه کسری بودجه دولت و ترازنامه عمومی بانکهای تجاری، حذف چهار صفر از پول ملی موثر نیست.»
دلانگیزان در پایان پیشنهاد داد: «اگر دولت چهاردهم میخواهد این طرح را به مجلس ارسال کند، باید پس از اصلاح آن، یک لایحه کامل را به مجلس بفرستد که فقط محدود به حذف چهار صفر از پول ملی نباشد.»
برای عضویت در کانال رصد روز کلیک کنید