به گزارش رصد روز، گمانهزنیهای متعدد چند ماهه بر سر افزایش قیمت بنزین با اظهارنظر جدید رئیس دولت چهاردهم به یقین نزدیکتر شد. پزشکیان در آخرین گفتگوی خود از احتمال افزایش قیمت بنزین خبر داده و دلیل آن را خرید گران بنزین توسط دولت عنوان کرد. به گفته او، دولت بنزین را با قیمت دلار آزاد میخرد و به مردم با نرخ سوبسیددار میفروشد. این موضوع خسارتهای مالی جدی داشته و بر این اساس، به نظر میرسد دولت چهاردهم از روزهای ابتدایی آغاز به کار خود، نگاهی جدی به افزایش نرخ بنزین دارد.
پس از این اظهارات، نقطه نظرات متفاوتی از سوی کارشناسان و نیز مردم منتشر شده که اغلب افزایش بنزین را بیفایده و حتی عامل بدتر شدن شرایط اقتصادی کشور میدانند. به عنوان مثال نادر حیدری از کارشناسان صاحبنام اقتصادی، با اشاره به رشد ۵۲۰ درصدی قیمت بنزین در دهه هشتاد و عدم بهبود شرایط، التیام دردهای اقتصادی را تک عاملی ندانست. به گفته این کارشناس، بنزین تنها یک بخش از اقتصاد است و با افزایش نرخ آن، تورم در سایر حوزهها بیشتر شده و فشارهای اقتصادی بر مردم سنگینتر میشود.
علاوه بر بحث اقتصادی، سایر چالشهای شهری و زیرساختی هنوز پابرجاست و به نظر نمیرسد دولت با افزایش نرخ بنزین، برنامه همزمانی برای حل این مسائل برای مردم داشته باشد.
تاثیر نرخ سوخت بر قیمت نهایی کالاها
نادر حیدری، کارشناس اقتصادی رشد قیمت حاملهای انرژی از جمله سوخت را تاثیرگذار بر تمامی بخشهای اقتصادی عنوان کرد و توضیح داد: بنزین حلقه نخست تمامی گرانیهاست؛ هر چند که تورم حال حاضر حاکم بر بازارهای ایران، طی ماههای اخیر به دلیل رشد قیمت بنزین نیست، اما این اتفاق در آینده میتواند همین شیب تند تورم را صعودیتر کند. در وهله نخست با گرانی بنزین، هزینه حملونقل افزایش مییابد؛ این هزینه صرفا مربوط به حمل و نقل عمومی نیست و کرایه حمل بار و فعالیتهای زنجیره تامین را به طور مستقیم تحت تاثیر قرار میدهد؛ بنابراین تمامی کالاها به دلیل گرانتر شدن هزینه حمل، رشد قیمت خواهند داشت.
وی ادامه داد: با افزایش نرخ سوخت، هزینه حملونقل عمومی هم نسبت به چند سال اخیر، گرانی بیشتری را تجربه خواهد کرد و این تورم میتواند حتی به صد درصد برسد؛ یعنی هر بلیت مترو که الان حدود ۵ هزار تومان است، ۱۰ هزار تومان برای سال آینده خواهد شد. این درحالیست که بخش حملونقل عمومی در ایران نهتنها توسعه نیافته، بلکه درگیر چالشها و ضعفهای جدیست.
این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: ارزانترین خودروی نو در ایران، حدود سیصد میلیون تومان قیمت دارد. هزینه نگهداری و بنزین مصرفی بر اساس میزان استفاده افراد متغیر است، اما در کلانشهری مانند تهران، طبیعتا استهلاک خودرو به دلیل ترافیک شدید و کیفیت بسیار پایین بنزینی که دولت قصد دارد آن را گران کند، بالاست.
وی تریح کرد: اگر افراد بخواهند از حمل و نقل عمومی استفاده کنند کمبود و فرسودگی ناوگان اتوبوس، واگن قطار مترو و نبود ایستگاههای اتوبوس و مترو در تمامی نقاط شهر، برای آنها دردسری جدی ایجاد میکند. اگر هم بخواهند از تاکسیهای اینترنتی یا خطی برای تردد استفاده کنند، با افزایش قیمت بنزین بیکیفیت باید روزانه مبلغ هنگفتی بپردازند که طبیعتاً توان پرداخت آن را همه ندارند.
حیدری تصریح کرد: به نظر میرسد سیاستهای اصلاحی دولت چهاردهم، تک بعدیست و سایر چالشها و ضعفهای اقتصادی جاری در میان مردم دیده نشده است.
اقتصاد ایران و زنجیره مشکلات دیده نشده
چالشتراشی، خلاصه رویکردها و برنامههای دولتها در ایران تا به امروز است. پزشکیان بارها در سخنرانیها و صحبتهای خود به نظر کارشناسان اشاره کرده و حتی گفته اگر کارشناسان اقتصادی راهکاری برای حل مشکلات موجود دارند، بیان کنند، لذا آنچه که انتظار میرود عمل به همین منش پیش از انتخابات، از سوی رئیس دولت چهاردهم است.
باید دید در ادامه، مخالفتهای کارشناسان با افزایش نرخ بنزین و یا سایر برنامههای مدیریتی اقتصادی، تا چه حد پزشکیان و کابینهاش را از انجام اقدامات شتابزده دور خواهد کرد.