به گزارش رصد روز، فیلم سینمایی «بازی را بکش» به کارگردانی محمد ابراهیم عزیزی که به پشت پرده فوتبال میپردازد، نتوانست در گیشه موفقیت چشمگیری کسب کند و پس از یک ماه اکران با استقبال محدود مخاطبان روبرو شد. حالا این فیلم که نتوانست در سالنهای سینما جایگاه مناسبی پیدا کند، راهی اکران آنلاین شده تا شاید در فضای دیجیتال فرصتی برای دیده شدن بیابد.
اکران ضعیف فیلم «بازی را بکش» در گیشه سینماهای ایران، بار دیگر پرسشهای جدی درباره شکاف میان کیفیت آثار و نظام توزیع و اکران در سینمای ایران را به میان کشیده است. این فیلم نه تنها نتوانست به فروش قابلتوجهی دست پیدا کند، بلکه حتی از حضور گسترده در سالنهای سینما نیز محروم ماند. حال، با انتقال این اثر به اکران آنلاین، این پرسش مطرح میشود که آیا نظام اکران ایران بهصورت سیستماتیک فیلمهای مستقل و اجتماعی را حذف میکند؟
انتقال این فیلم به اکران آنلاین نیز خود حکایتی دیگر دارد. آیا اکران دیجیتال میتواند جایگزین مناسبی برای سالنهای سینما باشد؟ یا اینکه این پلتفرمها نیز بهدلیل وابستگی به سرمایهگذاران خاص و الگوریتمهای مبتنی بر جذب مخاطب انبوه، به سرنوشتی مشابه دچار میشوند؟
در همین راستا محمد ابراهیم عزیزی -کارگردان فیلم «بازی را بکش» – در گفتوگو با ایسنا، به بررسی دلایل این استقبال کمرنگ میپردازد و از چالشهای اکران فیلمهای مستقل و اجتماعی در سینماهای ایران سخن میگوید.
او همچنین به سیاستهای پلتفرمهای آنلاین و تأثیر آن بر سرنوشت آثار سینمایی اشاره و از دشواریهایی میگوید که فیلمسازان برای نمایش آثار خود در بسترهای مختلف با آن مواجه هستند.
وی در ابتدا با گلایه از وضعیت سانسها در سینماها گفت:درباره سینمای اجتماعی و تقسیم سانس و تعداد سالنهایی که در اختیار یک فیلم قرار میگیرد پیش از من هزاران نفر دیگر اعتراض کردند که اتفاقا سینماگران بزرگی هستند و از من هم بیشتر کار کردهاند ولی باز میبینیم که دوباره روال اکران بر همان منوال گذشته است و تغییر نداشته است. وقتی به فیلم شما در سینماهای مختلف ساعت ۱۱ صبح سانس اکران میدهند، دیگر حرفی برای گفتن وجود ندارد. برخورد و مواجه با برخی فیلمها به شکلی است که هر فردی با قدری تامل در آن شوک میشود. واقعا چه کسی ۱۱صبح به سینما میرود؟
چه کسی ۱۱ صبح به سینما میرود؟
این کارگردان در ادامه خاطرنشان کرد: تقریبا بیشتر سانسهایی که در اختیار فیلم ما قرار گرفته است ساعت ۱۱ صبح یا ۲۳ شب بود، دقیقا خنثیترین سانسها به فیلم «بازی را بکش» اختصاص پیدا کرد. مدلی که به فیلم ما اکران دادند بیشتر شبیه یک اکران خصوصی است تا عمومی، هرچند اکران خصوصی هم در این ساعتها گرفته نمیشود، به نظرم برای فیلمهایی که در ساعتهای خنثی به نمایش در میآیند باید یک اصطلاح جدید به کار برد مثلا بگوئیم شبه اکران. حتی فیلمهای هنر و تجربه هم به این صورت اکران نمیشود.
عزیزی در مورد تصمیم زودهنگام برای اکران آنلاین فیلم «بازی را بکش» توضیح داد: در مورد یک فیلم دو اتفاق همیشه باید رقم بخورد؛ تولید و توزیع. در امر تولید من به عنوان یک کارگردان میتوانم نظراتم را اعمال کنم تا یک فیلم متناسب با آنچه در ذهن دارم را به نمایش در بیاورم اما در حوزه توزیع این تهیهکننده است که باید تصمیم بگیرد فیلم به چه صورتی اکران شود و قطعا مصطفی کیایی دلایل منطقی برای خودش داشته که فیلم را در کمتر از یک ماه از اکران سینمایی به اکران آنلاین برده است.
وی ابراز کرد: البته من چند روز قبل از اینکه فیلم به اکران آنلاین برود در جریان این موضوع قرار گرفتم، همان روز هم معلوم بود که چرا این تصمیم گرفته شده بالاخره در اکران سینمایی اتفاق خوبی برای این نیافتاده بود و شاید در آنلاین اتفاق بهتری میافتاد و به نظرم برای همین موضوع سریعا تصمیم بر اکران آنلاین گرفته شد. بالاخره یک فیلمساز دوست داره فیلمش دیده شود و وقتی پس از سه هفته از اکران فیلمش به کف فروش هم نمیرسد به هرحال مجبور است برای نجات فیلمش یک اقداماتی بکند.
این کارگردان فیلم اولی در مورد اینکه چرا در حوزه اکران عمومی و تبلیغات از ورزشکاران استفاده نشد و حضور فعالی نداشتند، تصریح کرد: ما هم همچون بسیاری از فیلمهای دیگر دوست داشتیم اکرانهای مردمی به ویژه با حضور چهرههای ورزشی داشته باشیم، اما در مورد اکران فیلم ما به دلیل موضوع تبانی در فوتبال خیلیها نپذیرفتن که در این اکرانها حضور داشته باشند و میتوان گفت برخوردی محافظهکارانه با فیلم ما شد و حتی برخی ترجیح دادن اصلا راجع به فیلم ما حرف نزنند و واکنشی نداشته باشند.
عزیزی با بیان اینکه افراد کمی هستند که دغدغههای اجتماعی داشته باشند، خاطرنشان کرد: شاید کمتر کسی باشد که به سراغ موضوعاتی همچون تبانی در فوتبال برود و من به خاطر دغدغه اجتماعی خودم و همسرم این موضوع را پیگیری کردیم، نمیخواهم اغراق کنم که ما در فیلممان رازهای پنهان از یک اتفاق را بیرون کشیدیم پس چرا در اکران موفق نبودیم، بلکه معتقدم فیلم ما یک فیلم اجتماعی خوب بود و جدای از موضوع جشنواره فیلم فجر و اکران عمومی، خیلی از کارشناسان حوزه سینما از فیلم ما به نیکی یاد کردند و همین امر نشان میدهد ما در انتخاب سوژه ضعیف عمل نکردیم اما در چرخه اکران برخورد خوبی با ما نشد.
وی در مورد اینکه با این تجربه تلخ در اکران بازهم به سراغ فیلم اجتماعی میرود یا خیر، یادآور شد: من از موضوع فیلم «بازی را بکش» عبور کردم و اصولا از ماندن در یک موضوع هراس دارم، تمام تلاشم را میکنم که واقعا یک فیلم اجتماعی دیگر بسازم، ولی واقعا یک جایی مسیر به گونهای برای تو چیده میشود که شاید مجبور شوید به سراغ کمدی ساختن بروید. البته کمدی خیلی خوبم هم میتوان ساخت و امیدوارم این اتفاق برای من هم بیافتد و یک کمدی خیلی خوب همچون «مهمان مامان»، «اجارهنشینها» یا «دایره زنگی» بسازم.
سینما دین خودش را به فوتبال ادا کرد
کارگردان «بازی را بکش» در خصوص کار جدیدش هم توضیحاتی ارائه داد و گفت: در حال حاضر به همراه همسرم خانم شیرمرد بر روی چندتا طرح و فیلمنامه در حال کار کردن هستیم ولی هنوز روی هیچ کدام به قطعیت نرسیدیم و در حال چکش کاری هستیم و باید ببینیم کدام سوژه ما را به سمت خودش میکشد. در مورد فوتبال هم ما یک احساس دغدغهمندی داشتیم و به سمت دستهای پشت پرده فوتبال رفتیم و سعی داشتیم به مسئولان گوش زد کنیم که چه اتفاقاتی در این فوتبال در حال رقم خوردن است، زیرا در کشور ما پس از اینکه یک موضوع به یک چالش و بحران بزرگ تبدیل میشود تازه مسئولین یادشان میافتد به سراغ حل مساله بروند، در حالی که در همین موضوع تبانی ما با یک فیلم خیلی از آسیبها را بیان کردیم و اگر واقعا کسی در حوزه ورزش دغدغهمند بود به سراغ این فیلم میرفت.
مسئولین ورزش بدانند که وقتی بحران در حوزه فوتبال اتفاق افتاد دیگر نمیتوانند یقه فرهنگ و هنر به ویژه سینما را بگیرند زیرا ما دین خود را به این حوزه ادا کردیم، حالا اینکه مسئولین ورزشی دوست دارند این آسیبها را جدی بگیرند به خودشان مربوط است
عزیزی تاکید کرد: متاسفانه در همین حوزه فوتبال بعدا که بحران به وجود آمد همه را به سمت فیلم ما سوق میدهند، اما مسئولین ورزش بدانند که وقتی بحران در حوزه فوتبال اتفاق افتاد دیگر نمیتوانند یقه فرهنگ و هنر به ویژه سینما را بگیرند زیرا ما دین خود را به این حوزه ادا کردیم، حالا اینکه مسئولین ورزشی دوست دارند این آسیبها را جدی بگیرند به خودشان مربوط است اما آیندهای که پیش رو فوتبال است نشان میدهد که هر روز که میگذرد فجایعی جدیدی در حال رخ دادن است.
وی در رابطه با حوزه تبلیغات هم اظهار کرد: در حوزه تبلیغات این روزها دو بستر فضای مجازی و ماهواره وجود دارد که در بخش فضای مجازی در برنامههای مختلف پولهای زیادی در حال رد و بدل شدن است یا اگر قرار باشد شما هزینه کمتری پرداخت کنید حتما برای آن صفحه مجازی باید آوردهای داشته باشید، پس نقش حمایتگری در حوزه تبلیغات در این بخش نداریم، در مورد ماهواره هم که تبلیغات با قیمتهای دلاری پخش میشود و اصلا صرف نمیکند شما این هزینه را پرداخت کنید.
این کارگردان از اصحاب رسانه درخواست کرد تا در مواجه با فیلمهایی همچون «بازی را بکش» نقش حمایتگری خود را داشته باشند و حتی یک اتاق فکری تشکیل دهند یا یک جریان رسانهای اثرگذاری را به راه بیاندازند تا حق چنین فیلمهایی ضایع نشود.
عزیزی در مورد تماشای فیلمش با چندین دوست نزدیکش خاطرهای تعریف کرد و گفت: من و همسرم با همراه چندتن از دوستان صمیمیمان تصمیم گرفتیم فیلم «بازی را بکش» را در سینما ببینیم، یک سینما را انتخاب و فیلم را تماشا کردیم، چند روز بعد برخی از دوستانی که به ما لطف داشتند تصمیم گرفتند در قالب یک گروه چهل نفره با من و همسرم قرار بگذارند و فیلم را در یکی از سینماها تماشا کنیم. یکی از دوستان بانی شده بود که ۴۰بلیط از یک سانس را تهیه کند تا همگی به تماشای فیلم بنشینیم، خیلی جالب است که دوستمان به همان سینمایی که ما هفته پیش در آن فیلم را دیده بودیم مراجعه کرده بود تا بلیط تهیه کند ولی اصلا فیلم ما در جدول اکرانش نبود و وقتی بنده با سینمادار تماس گرفتم و گفتم که من این فیلم را هفته پیش در سینما شما دیدم ابراز بیاطلاعی کرد. اینجا دقیقا همان غصه ما از وضعیت اکران است.
نزدیکانم هم نتوانستند این فیلم را ببینند!
وی ادامه داد: فیلمی که ما ساختیم مربوط به شهر محل تولد بنده مازندران است، جایی که فوتبال در آن رونق فراوانی دارد، اما خیلی جالب است که مکرر با من تماس گرفته شد که میخواهیم این فیلم را ببینیم اما در مازندران حتی یک سانس هم وجود ندارد. یعنی حتی یک سانس وجود نداشت که پسرخالههام و آشنایان خودم فیلم را ببینند.
این کارگردان در پایان با اشاره به یکی از برنامههای نقد سینمایی در مورد فیلم «بازی را بکش» گفت: در یکی از برنامههای نقد سینما مسعود فراستی از فیلم «بازی را بکش» تعریف کرده بود ولی ایشان هم به این موضوع نقد داشت که چرا یک چنین فیلمی با این سطح از دغدغهمندی باید به این شکل اکران شود.