محمدرضا فرزین در یک برنامه تلویزیونی افزود: در دهه ۸۰ تورم بیشتر از طرف نقدینگی رشد داشت اما در دهه ۹۰ عمدتا فشار هزینه منجر به تورم شد که عمده آن ناشی از افزایش نرخ ارز بوده است، نرخ ارز هم عمدتا متاثر از نااطمینانی افزایش یافته است.
به گزارش رصد روز، رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه قابل پیشبینی بودن و ثبات نسبی در نرخ ارز مهمتر از خود نرخ است، ادامه داد: باید از تجارب و ابزارهای جهانی برای مدیریت نرخ ارز استفاده کنیم.
فرزین همچنین با بیان اینکه در بانک مرکزی چند سیاست را اجرا کردیم و در حال عمق بخشی به آنها هستیم، افزود: یکی از آنها راهاندازی مرکز مبادله ارز و طلای ایران است.
وی ادامه داد: کانالهای تلگرامی با نرخسازی و افزایش انتظارات تورمی منفی، بازار ارز را تحت تاثیر قرار میدهند.
فرزین افزود: نرخها و بازارهایی که قاعدهای ندارند و برای مقابله با آن مرکز مبادله را راهاندازی کردیم.
رئیس کل بانک مرکزی همچنین گفت: صندوق تثبیت ارزی ایجاد میکنیم تا در مواقع لازم برای ثبات ارز در بازار دخالت کنیم. سلف ارزی را هم با مدت زمان بیشتر طراحی کردهایم تا پیشبینی پذیری و اطمینان ایجاد شود. سوآپ ارزی نیز در کشور ما بسیار ضروری است چرا که باید با دیگر کشورها موازنه ارزی در تجارت کالایی داشته باشیم.
فرزین افزود: مسئله دیگر تنظیم مقررات است که اساس بازار را شکل میدهد و نظارت و ثبات مقررات اقدام تکمیلکننده آن است. مثلا در سامانه نیما پشت خط معاملاتی صورت میگیرد که تخلف است و اگر نظارت تقویت شود میتوان جلوی آنها را گرفت و به قوه قضاییه معرفیشان کرد. بازار طلا نیز مهم است چرا که به نوعی جایگزین آن است و در مرکز مبادله برای آن برنامه داریم.
رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: در سال جدید سیاست جدیدی در حوزه اسکناس لحاظ کردیم که باعث آرامش و برچیده شدن صفها شد. براین اساس تمام متقاضیان باید حساب ارزی داشته باشند و نقل و انتقالات در سیستم بانکی انجام شود.
وی افزود: با این روش تمام نیازهای واقعی مردم به اسکناس ارز را به سهولت تامین میکنیم.
فرزین گفت: در سال گذشته در سامامه نیما و مرکز مبادله ۶۵ میلیارد دلار ارز تخصیص دادیم که ۱۰ میلیارد دلار بیش از سال قبل و ۲۱ میلیارد دلار بیشتر از سال ۹۹ بود و این رویه در امسال تقویت خواهد شد.
رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: نقش نقدینگی بر تورم غیرقابل انکار است. درحالحاضر نقدینگی کشور ۶۴۰۰ همت است. تا ۱۱ اسفند نرخ رشد نقدینگی ۲۷.۸ درصد بوده درحالی که نرخ تورم ۴۶ درصد بوده است. در سال گذشته روشهای کنترل نرخ رشد نقدینگی موثر بوده است.
وی با بیان اینکه چهار سال است که نرخ رشد حقیقی ما منفی است بنابراین منشا اصلی تورم، نرخ ارز است، افزود: هدفگذاری ما برای سال ۱۴۰۲ نرخ رشد نقدینگی ۲۵ درصد است.
افزایش رشد پایه پولی ناشی از ناترازی دولت و بیانضباطی بانکها
رئیس کل بانک مرکزی تصریح کرد: نرخ رشد پایه پولی در سال گذشته ۳۳.۹ شد که دلیل اصلی آن افزایش مطالبات بانک مرکزی از بانکها بود. از عوامل اصلی آن بدهی دولت به بانکها و همچنین ناترازی برخی بانکها به دلیل بیانضباطی بوده است.
فرزین گفت: برای رفع ناترازی بانکها برنامه درنظر گرفتهایم.
وی افزود: برای جلوگیری از اضافه برداشت بانکها، دولت باید در بانکهای دولتی افزایش سرمایه بدهد و بخشی از بدهی ۱۱۷ همتی خود به بانکها را کاهش دهد. همه دستگاهها در کنترل تورم نقش دارند که ما نقش همهی آنها را نوشتهایم و در دولت هم برنامه مشخصی برای کنترل تورم تدوین شده است.
رئیس کل بانک مرکزی گفت: عمده منابع دولت (۳۷۲ همت) در بانکهاست اما طبق قانون دولت و شرکتهای دولتی اجازه سپردهگذاری در بانکهای تجاری ندارند.
وی افزود: این مبلغ از سیستم بانکی به بانک مرکزی منتقل شد که خود این موضوع به ناترازی سیستم بانکی دامن زد و به دنبال تجدیدنظر در آن هستیم.
فرزین ادامه داد: دولت ارز را با نرخ ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان به ما میفروشد و ما هم با همین نرخ به تجار میدهیم، در عین حال بودجه دولت با نرخ ۲۳ هزار تومان بسته شده بنابراین هیچ مشکلی برای مخارج دولت ایجاد نخواهد کرد.