تنها واردات دستاورد ایران از قرارداد ۲۵ ساله با چین بود؟

به گزارش رصد روز، ارزش واردات کالاهای چینی به کشور پس از امضا معاهده ۲۵ ساله بین ایران و چین افزایش یافته و در ده ماه نخست امسال به بالاترین سطح خود رسیده است. همچنین این رقم در مدت زمان مشابه در سال ۹۹ کمترین میزان خود را طی شش سال گذشته به ثبت رسانده است.

به گزارش اکوایران، بررسی داده­‌های منتشر شده توسط گمرک جمهوری اسلامی ایران نشان می‌­دهد، پس از شیوع بیماری کرونا، در ۱۰ ماه نخست سال ۹۸ واردات کالا از چین به کشور کاهش یافته و به ۷ هزار میلیون دلار رسیده است. این رقم کمترین سطح واردات ثبت شده از سال ۹۷ تا‌کنون بوده است.

پس از آن و به دنبال امضا معاهده ۲۵ ساله بین ایران و چین، ارزش واردات کالاهای چینی طی ده ماه نخست هر سال افزایش یافته است. این رقم در ۱۰ ماه نخست امسال از مرز ۱۵ هزار میلیون دلار عبور کرده و بالاترین سطح واردات کالاهای چینی به ایران طی ۶ سال مورد بررسی محسوب می‌شود.

بنابراین به نظر می‌­رسد امضا این معاهده یکی از عوامل افزایش ارزش واردات کالاهای چینی در بازار ایران باشد. اما با توجه به کاهش سرعت این رشد باید دید آیا این رویه ادامه‌دار خواهد شد؟

در سال ۹۹ زمزمه‌­های بررسی انعقاد یک قرارداد ۲۵ ساله بین ایران و چین در کشور بحث‌برانگیز شد. مقامات این سند را یک برنامه سیاسی-‌راهبردی، اقتصادی و فرهنگی عنوان کرده و اجرا آن را زمینه‌ساز افزایش روابط اقتصادی، بازرگانی و تجاری بین دو کشور دانستند. در این گزارش به دنبال بررسی این مساله هستیم که ارزش واردات کالاهای چینی به کشور پس از امضا این تفاهم نامه چگونه تغییر کرده است؟

داده‌­های منتشر شده توسط گمرک ایران نشان می­‌دهد در ده ماه نخست امسال ارزش واردات کالاهای چینی به کشور به ۱۵ هزار و ۲۰۰ میلیون دلار رسیده است. این رقم در مقایسه با مدت زمان مشابه در سال ۱۴۰۱ رشد ۱۹.۷ درصدی داشته است. به بیان دیگر از ابتدای سال ۱۴۰۲ تا پایان دی ماه، ارزش واردات کالاهای چینی ۱۹.۷ درصد بیشتر از ارزش واردات آن در همین بازه زمانی طی سال ۱۴۰۱ بوده است.

در ۱۰ ماه نخست سال ۱۳۹۷، ارزش واردات کالاهای چینی به کشور معادل ۸ هزار و ۹۱۳ میلیون دلار بوده است. یکسال بعد، ارزش واردات ۱۰ ماهه کالاهای چینی به ۹ هزار و ۱۷۲ دلار رسیده و رشد ۲.۹ درصدی را تجربه کرده است. اما رویه افزایش واردات کالاهای چینی به کشور ادامه‌دار نبود و در سال ۹۹ متوقف شد.

در سال ۹۹، ارزش واردات کالاهای چینی به کشور در یک دوره ۱۰ ماهه، در قیاس با همین رقم در سال ۹۸، نزدیک به ۱۴ درصد کاهش یافته و در پایین ترین سطح خود نسبت به دو سال گذشته قرار گرفته است. شاید بتوان دلیل اصلی این کاهش را به شیوع بیماری کرونا نسبت داد.

این بیماری پاییز سال ۹۸ آغاز شد و به سرعت سراسر جهان را آلوده ساخت. اختلال در سیستم عرضه کشور چین به دنبال اعمال قرنطینه‌­های سنگین، کاهش تقاضا و نیز اختلال در سیستم حمل‌و‌نقل جهانی از دلایل عمده کاهش این واردات بوده است.

در سال ۹۹ زمزمه‌­های امضا یک معاهده بین ایران و چین به گوش رسید. این قرار داد سرانجام در دی­ماه ۱۴۰۰ امضا شد. در ۱۰ ماه نخست سال ۱۴۰۰، از یکسو کاهش قرنطینه‌­ها و از سوی دیگر چشم­انداز ایجاد شده به دلیل امید به افزایش روابط تجاری بین ایران و چین، منجر به آن شد که ارزش کالاهای وارداتی این کشور به ایران از مرز ۹ هزار میلیون دلار عبور کرده و رشد ۲۰ درصدی را به ثبت برساند.

سرعت افزایش ارزش کالاهای وارداتی از چین به ایران در سال ۱۴۰۱ بیشتر شده و به بیش از ۳۳ درصد رسیده است. به بیان دقیق­‌تر ارزش کالاهای روانه شده از چین به ایران، در ده ماه نخست ۱۴۰۱ معادل ۱۲ هزار و ۶۸۸ میلیون دلار بوده است.

این روند فزاینده ادامه‌دار شد و در نهایت در ده ماه نخست امسال به ۱۵ هزار و ۲۰۰ میلیون دلار رسیده است. بدین ترتیب در شش سال گذشته، بیشترین ارزش واردات کالاهای چینی به ایران در یک دوره ده ماهه، به نام سال ۱۴۰۲ به ثبت رسیده است.

البته باید توجه داشت رشد واردات در ۱۰ ماه نخست امسال نسبت به سال­های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۰ کمتر شده است. این کاهش به معنای کمتر شدن واردات نیست. بلکه همانطور که اشاره شده است، ارزش واردات بالا رفته، اما از سرعت رشد آن کاسته شده است. بنابراین باید دید آیا این روند فزاینده که از سال ۹۹ آغاز شده در سال‌­های آتی ادامه‌دار خواهد بود یا ماجرا جور دیگری رقم خواهد خورد.

البته بایستی در کنار واردات آمار صادرات ایران به چین هم بررسی کرد، اگر این قرارداد ۲۵ ساله تنها موجب افرایش واردات از چین شده باشد و اثری بر صادرات ایران به چین به نگذاشته باشد، نکته مثبتی نبوده و منفعتی یکجانبه به نفع چین تلقی می‌شود.

برای عضویت در کانال رصد روز کلیک کنید