بررسی‌ها نشان می‌دهند که حجم بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی در دو ماه گذشته صعودی بوده است. اما علت این افزایش چیست؟ به گزارش رصد روز، بررسی گزارشات ماهانه بانک مرکزی از مهم‌ترین متغیرهای پولی نشان می‌دهد که بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی از ابتد...
بررسی‌ها نشان می‌دهند که حجم بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی در دو ماه گذشته صعودی بوده است. اما علت این افزایش چیست؟
به گزارش رصد روز، بررسی گزارشات ماهانه بانک مرکزی از مهم‌ترین متغیرهای پولی نشان می‌دهد که بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی از ابتدای سال ۱۴۰۱ نه تنها در مقایسه با سال ۱۴۰۰ صعودی بوده، در دو ماه خرداد و تیر نیز رشد کرده است. اما دلیل این موضوع چیست؟
بر اساس نمودار زیر که روند تغییرات مطالبات بانک مرکزی از شبکه بانکی را از ابتدای سال ۱۴۰۰ نشان می‌دهد که این میزان در ماه‌های خرداد و تیر صعودی بوده است. طبق گزارشات ماهانه بانک مرکزی از مهم‌ترین متغیرهای پولی، مطالبات بانک مرکزی از شبکه بانکی در تیر ماه امسال به ۱۴۶هزار میلیارد تومان رسید. با این وجود جهش بزرگ بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی در شهریور ماه سال گذشته رخ داد و پس از آن این عدد روند صعودی قدرتمندی را آغاز کرد.
نکته جالب این نمودار این است که جهش شهریور ماه مطالبات بانک مرکزی از شبکه بانکی با روی کار آمدن دولت سیزدهم مصادف بود. با وجود اینکه ادعاهای دولتمردان بر خلاف این موضوع است اما شواهد نشان می‌دهند که سیاست‌های اقتصادی دولت ابراهیم رئیسی، بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی را افزایش داده است.
یکی از دلایل مهم برای افزایش بدهی دولت به بانک مرکزی، نقش واسطه‌گری بانک‌ها میان دولت و مردم است. مردم از طریق سپرده‌های بانکی، پرداخت‌های خود به دولت مانند مالیات را انجام می‌دهند. سپس بانک با پرداخت این مبالغ به بانک مرکزی و سپس دولت، تسویه نهایی را انجام می‌دهد.
بنابراین در صورتی که میزان پرداختی‌ها به دولت از ذخایر اضافی بانک‌ها بیشتر باشد، بدهی شبکه بانکی به بانک مرکزی افزایش می‌یابد. بارعکس کافی بودن ذخایر در شبکه بانکی، امکان بازپرداخت بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی را فراهم کرده و بدهی آنها را کاهش می‌دهد.
بررسی‌ها نشان می‌دهند که میزان سپرده بخش دولتی نزد بانک مرکزی، ارتباط مستقیمی با بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی دارد. بر این اساس می‌تواند گفت ناکافی بودن ذخایر بانک‌ها برای انتقال به دولت، سبب شده است که بدهی شبکه بانکی به بانک مرکزی در خرداد و تیر ماه امسال افزایش یابد.
در نتیجه یکی از دلایل مهم افزایش بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی، فقدان هماهنگی میان دولت و بانک مرکزی است. زیرا دولت نتوانسته از وجود ذخایر کافی نزد بانک‌ها برای تامین جریان‌های ورودی وجوه اطمینان حاصل کند.
این فقدان هماهنگی میان بانک مرکزی و دولت همچنین با بدهکارتر کردن بانک‌ها باعث افزایش فشار به منابع آنها نیز می‌شود. بانک‌هایی که همین حالا هم وضعیت خوبی ندارند و ادامه این روند می‌توند تبعات سنگینی برای آنها داشته باشد.
