تجهیزات بیمارستانی از دستگاه‌های تنفس مصنوعی گرفته تا اتاق‌های عمل و بخش‌های مراقبت‌های ویژه به صورت مستقیم به برق وابسته‌اند. قطع ناگهانی برق می‌تواند عملکرد این دستگاه‌ها را مختل کرده و جان بیماران را در معرض خطر جدی قرار دهد.
به گزارش رصد روز، قطعی‌های مکرر برق در ماه‌های اخیر آسیب‌های جدی و جبران‌ناپذیری به تمامی بخش‌های اقتصادی و اجتماعی کشور وارد کرده است. بسیاری از کسب‌وکارها از کارگاه‌های تولیدی کوچک گرفته تا صنایع بزرگ به دلیل این ناپایداری در تامین انرژی، متحمل زیان‌های مالی سنگین شده‌اند. اختلال در روند تولید، از کار افتادن دستگاه‌ها و افزایش هزینه‌های تعمیر و نگهداری تنها بخشی از پیامدهای مستقیم این بحران است. با این حال نگرانی اصلی متوجه حوزه‌های حیاتی و حساس به‌ویژه بخش پزشکی و درمانی است. تجهیزات بیمارستانی، از دستگاه‌های تنفس مصنوعی گرفته تا اتاق‌های عمل و بخش‌های مراقبت‌های ویژه به صورت مستقیم به برق وابسته‌اند. قطع ناگهانی برق می‌تواند عملکرد این دستگاه‌ها را مختل کرده و جان بیماران را در معرض خطر جدی قرار دهد. حتی در شرایطی که از ژنراتورهای اضطراری استفاده میشود تاخیر در فعال شدن آنها یا محدودیت ظرفیت ژنراتورها همچنان می‌تواند فجایعی به بار آورد. در کنار حوزه سلامت، سایر بخش‌های حیاتی مانند خدمات شهری، حمل‌ونقل عمومی، صنایع غذایی و حتی حوزه آموزش نیز تحت‌تاثیر این وضعیت قرار گرفته‌اند. خاموشی‌ها موجب سردرگمی مردم، کاهش بهره‌وری و افزایش فشارهای روانی بر جامعه شده است. کارشناسان تاکید می‌کنند که مدیریت ناکارآمد و نبود برنامه‌ریزی دقیق برای تامین و توزیع برق، ریشه اصلی این بحران است. تداوم چنین شرایطی نه‌تنها امنیت اقتصادی را تهدید می‌کند بلکه به‌طور مستقیم با سلامت و جان شهروندان گره خورده است. بنابراین بی‌تدبیری و کوتاهی در این زمینه می‌تواند هزینه‌ای سنگین بر کشور تحمیل کرده و حتی به قیمت جان انسان‌ها تمام شود.
قطعی مکرر برق، حوزه سلامت را با بحرانی جدی روبه‌رو کرده است. بیمارستان‌ها و مراکز درمانی به‌عنوان قلب تپنده خدمات پزشکی برای ارائه خدمات ایمن و سریع به بیماران، نیازمند تامین پایدار انرژی هستند. برق نه‌تنها زیرساخت اصلی روشنایی و تهویه را فراهم می‌کند بلکه به‌طور مستقیم با حیاتی‌ترین تجهیزات پزشکی مرتبط است. حتی در بسیاری از موارد، ژنراتورها نمی‌توانند پاسخگوی تامین این حجم از برق باشند.
دکتر ایرج خسرونیا، رییس جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران در این خصوص به «جهان‌صنعت نیوز» گفت: قطع برق در بیمارستان‌ها مساله‌ای بسیار حیاتی است و می‌تواند پیامدهای جدی برای جان بیماران داشته باشد. وقتی برق در بیمارستان‌ها قطع میشود مشکلات مستقیم و خطرناکی برای بیماران ایجاد می‌کند. به عنوان مثال اگر برق اتاق عمل یا اتاق آندوسکوپی قطع شود بیمار در حین عمل جراحی در معرض خطر قرار می‌گیرد. همچنین بخش‌های حیاتی مانند آی‌سی‌یو یا سی‌سی‌یو نیاز مداوم به برق دارند و کوچک‌ترین اختلال در تامین برق می‌تواند منجر به آسیب جدی یا حتی فوت بیمار شود. بنابراین همه بیمارستان‌ها چه درجه یک و چه درجه سه باید به طور کامل از برق اضطراری برخوردار باشند.
وی ادامه می‌دهد: متاسفانه در برخی بیمارستان‌های کوچک‌تر یا درجه سه و چهار، به بهانه‌های مختلف مانند خرابی ژنراتور یا مشکلات سیم‌کشی گاهی برق اضطراری به شکل کافی در دسترس نیست. این مساله به‌طور مستقیم به ضرر بیماران تمام میشود. ژنراتورهای بیمارستانی باید به اندازه‌ای قوی باشند که بتوانند کل بیمارستان را پوشش دهند، نه‌فقط یک بخش یا اتاق عمل. در داخل هر بخش حتی اتاق‌های بستری، دستگاه‌هایی وجود دارند که با برق کار می‌کنند؛ مانند دستگاه نوار قلب، نوار مغز و تجهیزات آندوسکوپی. در نتیجه، سیستم برق اضطراری باید به‌گونه‌ای طراحی شود که کل بیمارستان بدون وقفه بتواند فعالیت کند.
خسرونیا همچنین تاکید کرد: بیمارستان با هتل تفاوت دارد. وقتی برق هتل قطع میشود، شاید بتوان برخی بخش‌ها را خاموش نگه داشت اما در بیمارستان تمام اتاق‌ها، بخش‌ها، راهروها، آسانسورها و تجهیزات باید از برق اضطراری برخوردار باشند. به عنوان مثال، آسانسور باید در زمان قطعی برق همچنان فعال باشد تا اگر بیماری در آن گرفتار شد، بتوان سریعا اقدام کرد.
او با اشاره به اهمیت نظارت گفت: قطع برق مشکلات عدیده‌ای برای بیمارستان‌ها ایجاد می‌کند و باید با مدیریت درست برطرف شود. اگر قطعی برق منجر به آسیب یا فوت شود، بدون شک شکایت صورت خواهد گرفت و بیمارستان باید پاسخگو باشد. یکی از معیارهای اعتباربخشی به بیمارستان‌ها، داشتن ژنراتور و برق اضطراری است. در صورت نبود این تجهیزات یا نقص عملکرد آنها، اعتبارنامه بیمارستان تمدید نخواهد شد. وزارت بهداشت نیز هر چند وقت یک بار از بیمارستان‌ها بازدید می‌کند، اما احتمال دارد ژنراتورها در فاصله بین این بازدیدها دچار خرابی شوند و مشکلاتی به وجود آورند.
یکی دیگر از بخش‌های به‌شدت آسیب‌پذیر در برابر قطعی برق، رادیولوژی و تجهیزات تصویربرداری پزشکی است. دستگاه‌هایی مانند سی‌تی‌اسکن، ام‌آر‌آی و رادیولوژی دیجیتال، به دلیل نیاز به جریان پایدار و بدون نوسان برق، در صورت قطع یا حتی ناپایداری شبکه دچار آسیب جدی می‌شوند. این تجهیزات نه‌تنها هزینه‌های بسیار سنگینی دارند بلکه تعمیر یا جایگزینی آنها زمان‌بر است و عملا بیماران را از خدمات حیاتی تشخیصی محروم می‌کند. علاوه بر این، قطع برق در حین انجام تصویربرداری می‌تواند موجب از بین رفتن داده‌های پزشکی یا نیاز به تکرار فرآیند شود که هم هزینه‌ها را افزایش می‌دهد و هم بیمار را در معرض اشعه بیشتری قرار می‌دهد. قطع مکرر برق در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، یک بحران جدی است که نه‌تنها به فرآیند درمان آسیب می‌زند، بلکه تهدیدی مستقیم برای جان بیماران محسوب میشود. بحران انرژی و ضعف در تامین برق اضطراری، چالشی است که باید با مدیریت صحیح و برنامه‌ریزی دقیق برای آن چاره‌اندیشی کرد. اهمیت تامین برق پایدار و بدون وقفه در بیمارستان‌ها، به‌ویژه در بخش‌های حیاتی نظیر اتاق عمل و آی‌سی‌یو، نباید نادیده گرفته شود. در این میان، نظارت مستمر بر عملکرد ژنراتورها و تجهیزات اضطراری به‌عنوان یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر برای حفظ جان انسان‌ها باید در اولویت قرار گیرد.
در نهایت این بحران تهدیدی برای سلامت جامعه است. ایجاد زیرساخت‌های مقاوم و برنامه‌ریزی موثر در جهت رفع مشکلات تامین انرژی، مسوولیت‌پذیری همه‌جانبه دستگاه‌های اجرایی را می‌طلبد. بدیهی است که باید در جدول قطعی برق مناطق و مراکز حساسی که مستقیما با جان انسان‌ها سروکار دارد، تجدیدنظر کرد و این مراکز را از لیست قطعی برق خارج کرد.
این ماجرا برای مراکز فیزیوتراپی هم دردسرساز شده است. احمد موذن‌زاده، نایب‌رییس انجمن فیزیوتراپی ایران به «جهان‌صنعت» گفت: در شرایط قطعی برق، مراکز بیمارستانی فیزیوتراپی از نظر تامین برق با مشکلی مواجه نخواهند شد اما ما حدود چهار‌هزار مرکز سرپایی و درمانگاهی در سطح کشور داریم که برای بیشتر این مراکز، یعنی حدود ۸۰ تا ۹۰درصد آنها امکانات لازم برای برق اضطراری پیش‌بینی نشده است. با توجه به اینکه بسیاری از تجهیزات و وسایل استفاده شده در مراکز فیزیوتراپی وابسته به برق هستند، قطع برق در ارائه خدمت به بیماران و مراجعان ایجاد مشکل می‌کند.
به گفته او، یکی از دغدغه‌های بسیار مهم همکاران این است که در فصل تابستان و به‌ویژه در مناطق جنوبی کشور اگر در ساعات فعالیت مراکز برق قطع شود پذیرش بیمار و رفع مشکلات آنها با مشکل مواجه میشود: قطع برق در مراکز فیزیوتراپی جان و سلامت بیمار را تهدید نمی‌کند و این موضوع مربوط به جراحی‌ها و اتاق عمل است. اگر حین انجام اقدامات فیزیوتراپی برق قطع شود و تجهیزات از کار بیفتد، درمان را متوقف می‌کنیم اما به صورت کلی در ارائه خدمت و کسب رضایتمندی بیماران با مشکل مواجه می‌شویم، به‌ویژه اگر خاموشی به صورت اعلام نشده و ناگهانی رخ دهد.
عضو هیات‌مدیره سازمان نظام پزشکی شیراز از مسوولان درخواست کرد که برای شناسایی مراکز درمانی و ساختمان‌های پزشکان اقدام و تلاش کنند در ساعات پیک ارائه خدمات این مراکز یعنی از ساعت ۸ صبح تا ساعت ۲۱، برق این مراکز قطع نشود: ضروری است که مسوولان هنگام قطع برق به مراکز درمانی تشخیصی توجهی ویژه داشته و برای ادامه فعالیت آنها تدابیر لازم را اتخاذ کنند. متضرر اصلی این بی‌برقی‌ها حتی اگر بر‌اساس اعلام قبلی هم رخ دهد، بیماران هستند. هر‌چند این روند بر تعداد مراجعه‌کنندگان به این مراکز هم تاثیرگذار بوده و باعث ورود ضرر و زیان مالی به مراکز فیزیوتراپی میشود. در برخی موارد هم که قطع برق به صورت مکرر رخ می‌دهد به تجهیزات این مراکز لطمه وارد میشود زیرا دستگاه‌های استفاده شده بسیار حساس بوده و حتی استفاده از محافظ هم نمی‌تواند به‌خوبی از این دستگاه‌ها محافظت کند.
برای عضویت در کانال رصد روز کلیک کنید
