به گزارش رصد روز، همانطور که اشخاص برای گرفتن وام به بانکها مراجعه میکنند، بانکها نیز جهت تامین مالی و دریافت اعتبار خود به بانک مرکزی مراجعه میکنند. این عملیات تحت عنوان بازار باز شکل میگیرد. بانکها با گرو گذاشتن اوراق نزد بانک مرکزی، اعتبار مورد نیاز خود را اعلام میکنند. بانک مرکزی تعیین میکند که چه مقدار از این نیاز مالی را پاسخ میدهد و بانکها در چه سررسید و با چه نرخ سودی باید اوراق خود را بازخرید کنند.
در جدیدترین گزارش بانک مرکزی از عملیات بازار باز منتهی به ۲ مهر ماه، حجم سفارشات بیش از ۲۳ همت بوده که بانک مرکزی تنها با ۱۶ درصد از آن موافقت کرده است. در حراج این هفته اعتبارات ارائه شده سررسید ۷ روزه داشتند و بانکهایی که این اعتبارها را دریافت کردهاند، موظفاند طی یک هفته بدهی خود را با بانک مرکزی تسویه کنند.
در چند حراج اخیر به نظر میرسد بانک مرکزی با حجم قابل توجهی از سفارشات مخالفت کرده که منجر شده بانکها برای تامین آن بخش از نیاز مالیشان که پاسخ داده نشده است، به بازار شبانه مراجعه کنند.
اولین گزارش ریپوی بانکی در پاییز
در گزارش بانک مرکزی از عملیات بازار باز منتهی به ۲ مهر ماه، ۲۳ هزار و ۵۲۰ میلیارد تومان توسط ۸ بانک درخواست شده، ولی بانک مرکزی تنها با ۳ هزار و ۸۲۰ میلیارد تومان از آنها موافقت کرده است. در حراج این هفته سررسید اعتبارها ۷ روزه بودند که بانکهای اعتبار گیرنده باید طی یک هفته بدهی خود را تسویه کنند. این تسویه به صورت بازخرید اوراق گرو گذاشته شده نزد بانک مرکزی با نرخ سود سالانه ۲۳ درصد است. این عملیات گرو گذاشتن اوراق و بازخرید آن از بانک مرکزی با نام ریپو نیز شناخته میشود.
از آنجایی که در حراج هفتههای گذشته اعتباراتی با سررسیدهای بلند مدتتر منتشر شده بود، تا این هفته ۹ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان از آنها بازخرید شدهاند. از طرفی، ارزش مانده توافق بازخرید سررسید نشده به ۲۶۵ هزار و ۳۴۰ میلیارد تومان رسیده است.
اعتبارات تبادل شده در بازار شبانه
یکی دیگر از راههای بانک مرکزی برای مدیریت نیاز مالی بانکها بازار قاعدهمند یا شبانه است. نرخ بهره در این بازار ۲۴ درصد است و بانکها موظفند با گرو گذاشتن اوراق، طی ۲۴ الی ۴۸ ساعت اوراق را با نرخ سود تعیین شده بازخرید کنند.
در هفته منتهی به ۲ مهر، ۲ بانک و موسسه اعتباری غیربانکی ۴ هزار و ۴۱۰ میلیارد تومان اعتبار از بانک مرکزی به روش قاعدهمند دریافت کردهاند. این مقدار در هفته گذشته ۱۸ هزار و ۲۲۰ میلیارد تومان بوده است. همانطور که مشاهده میشود، حجم اعتبارات این هفته نسبت به هفته گذشته به مقدار قابل توجهی کاهش یافته است. همچنین، از اعتبارات قبلی ۲ هزار و ۸۷۰ میلیارد تومان بازخرید شدهاند.