آیا شاخص ارزی دچار اضافه پرش شده است؟
آمار‌ها حاکی از آن است که در ۳ سال اخیر تغییرات نرخ ارز با تغییرات تورم همسو است. رشد شاخص قیمت مصرف‌کننده از سال ۱۴۰۰ تا انتهای آبان ۱۸۱درصد ثبت شد. این در حالی است که دلار در این مدت حدود ۱۵۱درصد رشد کرده است. درنتیجه بازار ارز درحال تع...
به گزارش رصد روز،دبررسی‌های آماری گویای آن است که شاخص قیمت مصرف‌کننده تا انتهای آبان ماه سال جاری با احتساب شهریور ۱۴۰۰ به عنوان سال پایه، حدود ۱۸۱ درصد رشد داشته است. این درحالی است که نرخ دلار آزاد در بازه مورد بحث حدود ۱۵۱ درصد رشد ارزش را تجربه کرده است. درنتیجه می‌توان گفت که رشد ارزش شاخص‌های ارزی در هفته‌های گذشته مطابق با نرخ تورم بوده و بازار ارز درحال جبران جاماندگی خود از رشد قیمت‌ها است.
بازار ارز همگام با تورم پیش می‌راند. در سال‌های اخیر عوامل سیاسی مرتبط با روابط خارجی اصلی‌ترین محرک نرخ ارز بوده است. گفت‌وگو‌های هسته‌ای با دولت‌های غربی در جهت رفع تحریم‌ها و افزایش یا کاهش تنش‌های منطقه‌ای با تاثیر بر انتظارات تورمی فعالان ارزی موجب رشد نرخ ارز در معاملات غیررسمی شده است. اما با یک نگاه آماری می‌توان دریافت که نرخ ارز فارغ از ریسک‌ها و سیگنال‌های سیاسی به دنبال نرخ تورم حرکت می‌کند. شاخص قیمتی مصرف‌کننده یا CPI یکی از ابزارهای اساسی در تحلیل وضعیت اقتصادی کشورها است. این شاخص با ارائه تصویری دقیق از تغییرات قیمت کالاها و خدمات مصرفی، سطح تورم و تغییرات قدرت خرید را به‌خوبی نشان می‌دهد.
شاخص CPI در کشور به‌صورت دوره‌ای توسط مرکز آمار منتشر می‌شود و نشان‌دهنده تغییرات هزینه‌های زندگی است. بررسی آمارهای موجود گویای آن است که از شهریور ماه سال ۱۴۰۰(سال پایه) تا انتهای آبان ماه سال جاری این شاخص حدود ۱۸۱ درصد رشد داشته است. میانگین ماهانه آن نیز برابر با ۲.۵درصد ثبت شده است. در این میان قیمت دلار آزاد که در شهریور ماه سال ۱۴۰۰ حوالی رقم ۲۷هزار تومان معامله می‌شد تا انتهای آبان ماه سال جاری به رقم ۶۹ هزار تومان رسید و حدود ۱۵۱درصد رشد کرد. در این مقایسه مشاهده می‌شود که بازار ارز تا انتهای آبان ماه حدود ۳۰درصد از تورم کشور عقب مانده است. برخی از تحلیلگران رشد چشمگیر ارزش شاخص‌های ارزی در آذر ماه را ناشی از تعدیل نرخ ارز با تورم می‌دانند.
در هفته‌های سپری شده از ماه آذر شیب نمودار قیمت دلار افزایش یافته است. عوامل سیاسی متعددی را می‌توان در توجیه این رشد نرخ نام برد. احتمال افزایش سطح تحریم‌های اقتصادی با توجه به روی‌کار آمدن دونالد ترامپ و تغییرات کلان در حکمرانی سوریه را می‌توان از جمله مهم‌ترین این عوامل شناخت. اما از سوی دیگر بررسی شاخص‌های مهم اقتصادی مانند رشد سطح نقدینگی و اتخاذ سیاست‌های انبساطی نیز می‌تواند زمینه‌‌ساز افزایش نرخ تورم و به تبع آن رشد نرخ ارز شود. درصورتی که بازدهی دلار از سال پایه مد نظر را تا نرخ چندروز اخیر محاسبه کنیم مشاهده می‌شود که این ارز تا انتهای آذر ماه حدود ۱۸۰ درصد رشد قیمت داشته است. اما باید در نظر گرفت که نرخ رشد ۱۸۱ درصدی شاخص CPI تا انتهای آبان ماه محاسبه شده است. میانگین ماهانه نرخ تورم در سال جاری حدودا برابر ۲.۶درصد است.
در نتیجه در صورتی که اقتصاد کشور در آذر ماه نیز همین مقدار تورم را تجربه کرده باشد، می‌توان گفت که نرخ ارز همچنان از تورم عقب‌تر است. برخی از تحلیلگران ارزی معتقدند که سیاست‌های انبساطی می‌تواند با افزایش میزان تورم در ماه‌های آتی مجددا شکاف نرخ رشد شاخص CPI و بازدهی ارز را بیشتر کند.
دیروز چهارشنبه ۲۸ آذر ماه روند نرخ ارز در معاملات غیررسمی بازار ارز تهران افزایشی بود. در یک هفته گذشته سرعت قطار بازار ارز بیشتر شده و دلار به عنوان شاخص این بازار از کانال‌های قیمتی مختلفی عبور کرده است. دیروز نیز قیمت اسکناس آمریکایی از مرز قیمت ۷۷ هزار تومانی عبور کرد و در این کانال معامله شد. اما بررسی معاملات فردایی در عصر روز گذشته حاکی از آن است که میل افزایشی بیشتری در بازار وجود ندارد. هر برگ اسکناس دلار آزاد که در معاملات نقدی روز سه‌شنبه حوالی رقم ۷۶هزار و ۷۵۰ تومان معامله می‌شد، در بازار روز گذشته حدود ۵۵۰ تومان رشد کرد و به رقم ۷۷ هزار و ۳۰۰ تومان رسید.
نرخ فردایی این ارز نیز حوالی رقم ۷۷ هزار و ۴۰۰تومان نوسان کرد. حضور نرخ فردایی در محدوده نرخ نقدی می‌تواند سیگنال ترمز بازار را مخابره کند. یورو و پوند نیز روز گذشته با رشد ارزش مشترک ۶۵۰ تومانی به ترتیب در ارقام ۸۱ هزار و ۲۵۰ تومان و ۹۸ هزار و ۲۵۰ تومان معامله شدند. دیگر نکته قابل توجه بازار روز گذشته قرمز شدن تابلوی معاملات سکه است. هر قطعه سکه طلا طرح جدید در معاملات عصر روز گذشته با افت ۶۳۵ هزار تومانی نسبت به نرخ روز سه‌شنبه در رقم ۵۵ میلیون و ۵۰ هزار تومان به‌فروش رسید.
میکائیل زین‌الدین
برای عضویت در کانال رصد روز کلیک کنید
