یک گام افزایشی دیگر در بازار رسمی ارز برداشته شد. نرخ رسمی اسکناس دلار در بازار مرکز مبادله ارز و طلای کشور به رقم ۴۶هزار تومان رسید. با توجه به درجا زدن نرخ اسکناس آمریکایی در بازار آزاد روز‌های اخیر، فاصله میان دو نرخ در حال کاهش است. ب...
به گزارش رصد روز، ۲۶ اردیبهشت بود که رئیس کل بانک مرکزی وعده راه اندازی بازار ارز توافقی را داد بازاری که با راه اندازی آن صادر کنندگان خرد بخش خصوصی می‌توانند ارز خود را با قیمت توافقی در این یک بازار رسمی و ضابطه‌مند عرضه کنند.
نیاز به بازار ارز توافقی که محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی در خصوص آن اظهار کرد: حجم صادرات خرد بخش خصوصی به حدود ۸ تا ۹ میلیارد دلار در سال می‌رسد که عمده مشکلات ارزی در زمینه رفع تعهد نیز به این گروه مربوط می‌شود. با بررسی این موضوع و در راستای اصلاح و کارآمدی بیشتر سیاست تثبیت ارزی، با همکاری وزارت صمت تصمیم گرفته شد تالار ارز اشخاص در مرکز مبادله ارز و طلای ایران در آینده نزدیک راه‌اندازی شود.
در ادامه هم علی شهیدی مدیر ارز بازرگانی و عملیات ارزی مرکز مبادله ایران درباره زمان راه‌اندازی تالار ارز توافقی بیان کرد: طراحی مدل کسب و کار تالار ارز توافقی ذیل سامانه بازار ارز مرکز مبادله ایران به پایان رسیده و طراحی فناوری آن شروع شده است که به زودی تکمیل می‌شود آزمون‌های مراحل بهره‌برداری از آن به‌طور تدریجی طراحی شده‌اند. بدین ترتیب می‌توان انتظار داشت که تمامی ذی‌نفعان این بازار پس از انجام تست‌های عملکردی، تست‌های امنیتی و تست‌های نفوذ و … به تدریج و در طول زمان، معاملات خود را به این بازار منتقل کنند.
نرخ ارز در بازار توافقی مبتنی بر توافق میان صادرکنندگان و واردکنندگان است
این مقام مسئول همچنین درباره دخالت دولت در تعیین نرخ تالار ارز توافقی بیان کرد: همچنان‌که از نام این بازار پیداست، نرخ این تالار مبتنی بر توافق میان صادرکنندگان و واردکنندگان خواهد بود. در واقع مرکز مبادله تحت نظارت بانک مرکزی به دنبال انسجام، یکپارچه‌سازی و بهینه کردن بازار ارز است.
اما چه کسانی در بازار ارز توافقی امکان مبادله ارز دارند؟ در همین راستا شهیدی مدیر ارز بازرگانی و عملیات ارزی مرکز مبادله بیان کرد: تمام صادرکنندگان مشمول بند (۲) ماده (۸) آیین نامه اجرایی تبصره (۶) بند (ح) ماده (۲) مکرر قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب ۲۶ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ که ملزم به ایفای معادل ۹۰ درصد ارزش پروانه صادراتی خود به یک یا ترکیبی از روش‌های برگشت ارز به تشخیص خودشان هستند، می‌توانند ارز ناشی از صادرات خود را در این بازار به فروش برسانند. همچنین خریداران این بازار نیز مشتمل بر تمام واردکنندگان دارنده تخصیص ارز معتبر از محل صادرات غیر یا سپرده ارزی دیگران است که می‌توانند در تالار ارز توافقی اقدام به خرید ارز کنند.
افزایش عرضه با راه اندازی بازار ارز توافقی
اما راه اندازی بازار ارز توافقی چه اهمیتی دارد؟ موضوعی که مسعود توکلی تحلیلگر مسائل ارزی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان در رابطه با آن اظهار کرد: بازار توافقی ارز از جمله مواردی بود که در گذشته از زمانی که بازار متشکل ارز ایجاد شد احساس نیاز به آن شکل گرفت. معالات خرد صرافی‌ها بنا بر بحرانی که رقم خورد مسدود شد و همین طور صادرکنندگان مجبور بودند ارز را به قیمت ترجیحی عرضه کنند تمام این موضوعات باعث می‌شود تقاضا برای عرضه کاهش پیدا کند و این عرضه‌ها به سمت بازار غیر رسمی حرکت داشته باشند موضوعی که مخاطراتی مختلفی را به همراه دارد.
این تحلیلگر مسائل ارزی بیان کرد: اکنون پس از ارزیابی‌های مختلف نیاز به بازار ارز توافقی مشهود شده برآورد‌ها نشان می‌دهد راه اندازی بازار توافقی یقینا موجب افزایش عرضه خواهد شد چرا که در یک بازار کارا، شفاف و بر اساس عرضه و تقاضا، ارز عرضه می‌شود و بدون شک نرخی که در این بازار کشف می‌شود می‌تواند یک نرخ واقعی و مرجع باشد. ایجاد شفافیت، افرایش تمایل برای عرضه بیشتر ارز، جلوگیری از سفته بازی، افزایش فعالیت صرافی‌ها، نظارت مطلوب‌تر بانک مرکزی، کمک به کنترل بازار ارز و… از جمله دیگر مزایای راه اندازی بازار ارز توافقی به شمار می‌رود.
کمک به شفافیت و کارایی بازار ارز با راه اندازی بازار توافقی
در ادامه هم اصغر بالسینی سخنگوی مرکز مبادله ارز و طلای ایران گفت: انتظار می‌رود با راه اندازی سامانه ارز خدماتی و همچنین سامانه ارز توافقی که ابزار‌های مهمی برای مدیریت بازار ارز هستند شاهد عمق بخشی به بازار ارز و کارآمدی بیشتر ابزار‌های بانک مرکزی باشیم؛ همچنین باید تاکید کرد بازار ارز توافقی به شفافیت و کارایی بازار ارز کمک خواهد کرد.
حالا باید منتظر ماند و دید سرانجام بازار ارز توافقی چه زمانی به شکل عملی راه اندازی خواهد شد؟ بازار ارز توافقی که به گفته مسئولان و کارشناسان علاوه بر کمک به مشکلات صادرکنندگان می‌تواند در عمق بخشی به بازار ارز هم نقش آفرینی کند.نرخ رسمی دلار در بازار روز گذشته وارد کانال قیمتی ۴۶ هزار تومانی شد. هر برگ اسکناس دلار مرکز مبادله ارز و طلا که در بازار روز‌های پایانی هفته گذشته در رقم ۴۵ هزار و ۹۴۵ تومان معامله می‌شد، در بازار روز گذشته ۵۶ تومان رشد کرد و در رقم ۴۶ هزار و یک تومان نرخ خورد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که نرخ این شاخص از ابتدای سال جاری با یک شیب ملموس در حال افزایش است. دلار مرکز مبادله از روز‌های ابتدایی فروردین‌ماه تاکنون از رقم ۴۳ هزار و ۴۷۲ تومان به کانال ۴۶ هزار تومانی رسیده و با ۲ هزار و ۵۲۹ تومان افزایش، نرخ رشد ۵.۸ درصدی را به ثبت رسانده است. این در حالی است که با توجه به بازدهی بازار‌های دارایی می‌توان مشاهده کرد این میزان رشد از نرخ رشد تمامی قطعات سکه طلا و همین‌طور دلار آزاد بیشتر است.
تحلیلگران بر این باورند که بازارساز قصد دارد در یک روند طولانی‌مدت، اختلاف میان ارقام رسمی و غیررسمی بازار را کاهش دهد. البته که وجود سیاست‌های ارز ترجیحی همواره مانع از بین رفتن فاصله میان ارقام رسمی و غیررسمی می‌شود، اما کارشناسان کاهش اختلاف میان نرخ‌ها را به فال نیک گرفته و معتقدند این امر در نهایت به کاهش رانت ارزی موجود در اقتصاد کشور منجر می‌شود.
به طور کلی روند سیاستگذاری دولت‌ها در مبحث ارز به گونه‌ای بوده که احتمال آزادسازی نرخ ارز منتفی است و همواره بازارساز در تلاش است با ایجاد و توسعه بازار مرجع مورد‌تایید خود (بازار متشکل ارزی، مرکز مبادله ارز و طلا و…) اقدام به کنترل نرخ ارز کند. اما با فرض عدم رها‌سازی نرخ ارز نیز می‌توان گفت که با از بین رفتن فاصله چشمگیر میان نرخ‌های رسمی و غیررسمی، سود فعالیت‌های رانت‌محور کاهش یافته و فرآیند هدایت جریان ارزی کشور به نحو احسن صورت می‌پذیرد. گفتنی است که روز گذشته اختلاف میان نرخ رسمی و غیررسمی اسکناس دلار به ۲۸.۲ درصد رسید.
سکانس‌های تکراری بازار ارز
دیروز شنبه ۲ تیرماه روند نرخ شاخص‌های ارزی در معاملات غیررسمی بازار تهران کاهشی بود. دلار آزاد در راستای جبران رشد نرخ هفته گذشته خود در بازار دیروز افت ۱۰۰ تومانی دیگری را تجربه کرد و در مرز ۵۹ هزار تومان به فروش رسید. یورو و پوند نیز با افت نرخ‌های ۲۰۰ و ۳۵۰ تومانی به ترتیب در ارقام ۶۳ هزار و ۴۰۰ تومان و ۷۴ هزار و ۸۰۰ تومان معامله شدند. شایان ذکر است که روند بازار سکه در روز گذشته افزایشی بود. هر یک از قطعات ربع، نیم و تمام‌سکه طلا طرح جدید در بازار دیروز با رشد نرخ مشترک ۱۰۰ هزار تومانی به‌ترتیب در ارقام ۱۴ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان، ۲۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان و ۴۰ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان معامله شدند.
