به گزارش رصد روز، یکی از خبرگزاریهای کشور اخیرا در گزارشی مدعی شده است که برخلاف آنچه برخی رسانههای اقتصادی مطرح میکنند، صنایع فولادی کشور نهتنها با کاهش تحویل گاز مواجه نشدهاند، بلکه بر اساس آنچه دادههای کارشناسی خوانده شده، فولادسازان بیش از ۵۰ درصد اتلاف انرژی دارند و میزان گاز تحویلی به فولادسازان هم در ماههای اخیر افزایش یافته و حتی در آذرماه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد حدود ۵۰ درصدی داشته است. این خبرگزاری با اتکا به همین ادعا، طرح موضوع محدودیتهای گازی و تأثیر آن بر تولید فولاد را فضاسازی رسانهای و ناشی از سهمخواهی بیشتر از منابع انرژی توصیف کرده است.
با این حال، نکته قابل تامل آن است که در این گزارش، منبع مشخص و قابل استنادی برای آمارهای ادعا شده ارائه نشده و روشن نیست این ارقام بر اساس چه مبنایی از سوی کدام نهاد رسمی و با چه روش محاسباتی استخراج شدهاند. فعالان صنعت فولاد معتقدند مقایسه درصدی مصرف گاز با سال گذشته آن هم در شرایطی که مصرف سال قبل بهدلیل محدودیتهای شدید در پایینترین سطح قرار داشته، بدون توضیح درباره مبنای آماری، کیفیت دسترسی و محدودیتهای عملیاتی، بیش از آنکه به شفافسازی کمک کند، میتواند تصویری ناقص و جهتدار از واقعیتهای این صنعت ارائه دهد.
در همین حال، فولادسازان با رد ادعای اتلاف گسترده انرژی، تاکید دارند محدودیتهای گاز و برق در واحدهای تولیدی بهصورت رسمی ابلاغ شده، مستند و قابل استعلام است و طرح اتهام هدررفت انرژی، بدون ارائه شاخص مشخص و مقایسه فنی معتبر، نمیتواند مبنای قضاوت درباره عملکرد این صنعت قرار گیرد.
بهادر احرامیان، عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، در واکنش به اخبار منتشرشده از سوی این خبرگزاری، درباره وضعیت گاز صنایع فولادی به تجارتنیوز گفت: فولادسازان نهتنها میزان گاز تحویلی را انکار نکردهاند، بلکه در موارد متعدد از اقدام دولت در مدیریت شرایط موجود قدردانی کردهاند. تولید فولاد در سال جاری با وجود برخی محدودیتها همچنان ادامه دارد و شرایط نسبت به سال گذشته بهمراتب بهتر است.
وی با یادآوری تجربه سال گذشته توضیح داد: محدودیتهای گاز در سال قبل از مهرماه آغاز شد و در آذرماه به اوج خود رسید در حالی که امسال با وجود اعمال برخی محدودیتها در آذرماه، شدت آن قابل مقایسه با سال گذشته نیست و تولید همچنان در جریان است.
احرامیان با اشاره به آمارهای منتشرشده درباره افزایش مصرف یا تحویل گاز تاکید کرد: وقتی مبنای مقایسه، عدد بسیار پایینی در سال گذشته باشد، طبیعی است که هر افزایشی به صورت درصدی بزرگ دیده شود. آذرماه سال قبل مصرف گاز صنایع به دلیل محدودیتهای شدید در پایینترین سطح قرار داشت و مقایسه درصدی بدون توجه به این مبنا، گمراهکننده است.
این فعال صنعت فولاد در ادامه، برخی ارقام مطرحشده درباره هدررفت گاز را فاقد اعتبار دانست و تصریح کرد: اعداد و درصدهایی منتشر شده که مشخص نیست بر چه مبنایی محاسبه شدهاند؛ معلوم نیست چه چیزی بر چه چیزی تقسیم شده و این آمارها از نظر ما قابل استناد نیستند.
احرامیان در پایان به ابلاغ رسمی محدودیتها اشاره و خاطرنشان کرد: شرکتهای گاز حدود سه هفته پیش نامههایی با محدودیت ۲۰ تا ۲۵ درصدی به واحدها ارسال کردهاند. در برخی مناطق این محدودیتها بهطور کامل اعمال شده و در برخی کمتر، اما در مجموع نسبت به سال گذشته وضعیت شفافتر و قابل مدیریتتر است.
عزیز قنواتی، فعال حوزه فولاد، نیز با انتقاد از انتشار آمارهایی درباره اتلاف انرژی در صنعت فولاد تاکید کرد: وقتی ادعا میشود فولادسازان دچار اتلاف انرژی هستند، باید مشخص شود این اتلاف بر چه مبنایی سنجیده شده و با چه شاخصی مقایسه صورت گرفته است؛ آیا مقایسه با عملکرد سالهای گذشته خود واحدهاست یا با آخرین فناوریهای روز دنیا؟ بنابراین این آمار نمیتواند دقیق و قابل استناد باشد.
قنواتی با اشاره به تفاوت میان عقبماندگی تکنولوژیک و اتلاف انرژی توضیح داد: اگر منظور این است که فناوری فولاد ایران نسبت به نسخههای جدید اروپایی بازدهی کمتری دارد، این موضوع باید در چارچوب مقایسه درست مطرح شود؛ در غیر این صورت چنین قیاسی، مشابه مقایسه مصرف سوخت خودروهای داخلی با خودروهای روز دنیاست که اساسا قیاس دقیقی محسوب نمیشود.
این فعال صنعت فولاد ادامه داد: اگر گفته شود فولادسازان بلد نیستند انرژی مصرف کنند یا انرژی را هدر میدهند، ادعای نادرستی است. گاز فولادساز مستقیم وارد کوره میشود و فرآیند تولید انجام میگیرد؛ مفهومی به نام هوا کردن گاز در این صنعت وجود ندارد.
قنواتی با اشاره به محدودیتهای انرژی در صنایع افزود: محدودیت برق در تابستان و محدودیت گاز در زمستان موضوعی مستند و قابل بررسی است. فولادسازان در ماههای گرم سال با ابلاغ رسمی محدودیت برق مواجه بودهاند و این موضوع از طریق نامهها و اسناد موجود کاملا قابل استعلام است.
او با تاکید بر اینکه محدودیتهای انرژی ادعای شفافی نیست، بیان کرد: زمانی که شرکت گاز یا برق اعلام میکند یک واحد صنعتی در ساعت یا روز مشخصی محدودیت دارد به این معناست که مصرف آن واحد بهصورت عملی قطع یا محدود میشود و کوره از مدار خارج میشود؛ این مساله نیازی به اثبات اضافه ندارد و از طریق استعلام رسمی قابل بررسی است.
وی در پایان با اشاره به چشمانداز زمستان پیشرو خاطرنشان کرد: گرچه در آذرماه محدودیت گاز هنوز شدید نبوده، اما با توجه به عدم اجرای پروژههای جدید افزایش تولید گاز و ثابت ماندن سطح عرضه، احتمال تکرار محدودیتها در ماههای آینده بالاست؛ موضوعی که صرف اعلام آن از سوی دولت، بدون پشتوانه عملی، نمیتواند نگرانی صنایع را برطرف کند.
برای عضویت در کانال رصد روز کلیک کنید