به گزارش رصد روز، در روز ۲۳ مرداد ۱۳۵۰ جزیره بحرین، استان چهاردهم ایران در پی جدایی از سرزمین مادری اعلام استقلال کرد.
بحرین (به عربی: البحرین) با نام رسمی پادشاهی بحرین (به عربی: مَملَکه البَحرَین) یک کشور جزیرهای از کشورهای عرب در جنوب خلیج فارس است که ۷۷۸ کیلومتر مربع وسعت دارد. پایتخت آن منامه و زبان رسمی آن عربی و انگلیسی است. بحرین به چهار استان تقسیم شده و تا ۳ ژوئیهٔ ۲۰۰۲ دارای ۱۴ شهر بوده است.
این کشور از ۳۳ جزیره شکل یافته که بیشتر آنها از بیابان تشکیل میشوند و بلندترین نقطهٔ آن تنها ۱۲۴ متر ارتفاع دارد. بحرین آبوهوایی بیابانی با زمستانهایی معتدل و تابستانهایی بسیار گرم و رطوبتی دارد. نفت و گاز طبیعی و ماهی و مروارید از منابع طبیعی این کشور است اما کاهش ذخیره نفتی باعث شده تا بحرین در سالهای اخیر به سمت فرآوری و تصفیه نفت حرکت کرده و به یکی از مراکز بانکی بینالمللی تبدیل شود. شیخ حمد بن عیسی آل خلیفه از سال ۱۹۹۹ قدرت را در این کشور در اختیار دارد و در سال ۲۰۰۲ کشور را به یک پادشاهی مشروطه تبدیل کرده و عنوان خود را از امیر به پادشاه تغییر داد. بر اساس برآورد سال ۲۰۱۹ جمعیت بحرین ۱٫۴۵۰٫۰۰۰ نفر بوده که بیش از ۷۰۰٫۰۰۰ هزار از آنها شهروندان خارجی هستند.
اسلام دین اغلب ساکنان بحرین است و ۷۰/۳٪ مردم این کشور خود را پیرو این دین میدانند. پس از آن مسیحیان با ۱۴/۵٪، هندوها با ۹/۸٪ و بوداییان با ۲/۲٪ بزرگترین گروههای دینی این کشور هستند.
نام بحرین
بحرین شکل دوگانه عربی بحر (دریا) است، بنابراین بحرین در اصل به معنای دو دریا است. با این وجود، این اسم بهعنوان یک اسم خاص مؤنث بهصورت واژه درآمده است و از قواعد دستوری برای نام دوگانه پیروی نمیکند. بحرین تا اواخر قرون وسطی به منطقهای از عربستان شرقی موسوم به سرزمین بحرین گفته میشد که شامل جنوب عراق، کویت، احساء، قطیف و بحرین میشد. این منطقه از بصره در عراق تا تنگهٔ هرمز در عمان امتداد داشت.
در گذشته به منطقهٔ ساحلی جنوب خلیج فارس حد فاصل بصره تا دبی امروزی بحرین گفته میشد «که شامل منطقهٔ احسا، در عربستان، هم بود».
باستان
کشور بحرین پیش از دوران ساسانیان و دوران این پادشاهی و حتی پس از آن تا سال ۱۵۲۲ در قلمرو ایران بود. مازون یکی از ساتراپیهای پادشاهی ساسانی بود که شامل بحرین، قطر و امارات امروزی میشود.
اوایل دوره مدرن
در اکتبر ۱۵۰۷ میلادی (مهرماه ۸۸۶ شمسی)، آفونسو دو آلبوکرک پرتغالی پس از فتح جزیره هرمز با فرستادگان شاه اسماعیل در جزیره هرمز ملاقات کرد. شاه از اینکه پرتغالیها جزیره او را اشغال کردهاند ناراحت نبود! بلکه بیشتر نگران از دست دادن خراج هرمز بود. او، پرتغالیها را متحد اروپایی خود در نبرد با عثمانیها و مملوکها میدانست. پرتغالیها به همین ترتیب در همان سال ۱۵۰۷ میلادی قشم، مسقط (کشور عمان تا آن زمان جزو ایران بود) و در ۱۵۱۴ میلادی بندر عباس و سپس در ۱۵۲۱ میلادی بحرین را بدون هیچ مقاومتی از طرف اسماعیل اشغال کردند.
این مناطق بیش از یک قرن در اشغال پرتغال باقی ماندند تا سر انجام شاه عباس اول (که هنوز نیروی دریایی نداشت) به کمک کمپانی هند شرقی انگلستان (دولت استعماری بعدی) توسط نیروی دریایی انگلیس بحرین را در ۱۶۰۲ میلادی بندر عباس را در ۱۶۱۴ میلادی و قشم و هرمز را در ۱۶۲۲ میلادی پس گرفت که البته زیر بار اعطای نصف درآمد گمرکات به انگلیس رفت. حاکمیت ایران بر بحرین «به جز دورههای کوتاهی از حملهٔ عمانیها» تا سال ۱۷۸۳ میلادی ادامه پیدا کرد.
قرن نوزدهم و بعدتر
در اوایل قرن نوزدهم، بحرین مورد هجوم عمانیها و نیز آل سعود قرار گرفت. در سال ۱۸۰۲، سید سلطان فرمانروای عمانی پسر ۱۲ ساله اش سلیم را به عنوان حاکم در قلعه عراد برگمارد. در سال ۱۸۱۶, ویلیام بروس مقیم سیاسی بریتانیا در خلیج فارس، نامهای از شیخ بحرین دریافت کرد که در رابطه با شایعهای در خصوص حمایت بریتانیا از حمله امام مسقط به این جزیره بود. او به بحرین رفت تا به شیخ اطمینان دهد که چنین نخواهد بود و به توافقی غیررسمی با شیخ رسید تا بریتانیا طرفی بیطرف باقی بماند.
در سال ۱۸۲۰ پس از امضای یک توافق رابطه، قبیله آل خلیفه از سوی بریتانیا به عنوان حاکم بحرین به رسمیت شناخته شدند. به هر روی، ده سال بعد آنان با وجود خواستار بودن حمایت ایران و بریتانیا مجبور شدند به مصر خراج سالیانه بپردازند.
نقشه بحرین در ۱۸۲۵.
در سال ۱۸۶۰، آل خلیفه از همان تاکتیکی استفاده کرد که بریتانیاییها برای غالب شدن بر بحرین استفاده کرده بودند. آل خلیفه در نامههایی به ایرانیان و امپراتوری عثمانی پذیرفتند در مارس آن سال به خاطر شرایط بهتر بحرین را در تحت الحمایگی عثمانی قرار دهند. نهایتاً راج بریتانیا وقتی ایرانیان از حمایت از بحرین خودداری کردند بریتانیا بر بحرین چیره شد. سرگرد پلی با آل خلیفه پیمان جدیدی امضا کرد که بحرین را تحت حاکمیت و حمایت بریتانیا قرار داد.
لنگرگاه منامه در حدود ۱۸۷۰
در پی جنگ قطر-بحرین در سال ۱۸۶۸ نمایندگان بریتانیا با آل خلیفه توافق دیگری امضا کردند. این پیمان بیان میکرد که حاکم حق بخشش اراضی خود به جز به بریتانیا را ندارد و نمیتواند با هیچ حکومت خارجی بدون مجوز بریتانیا وارد رابطه شود.در عوض بریتانیا قول داد از بحرین در برابر هر نوع تجاوز دریایی محافظت کند و در صورت حمله زمینی پشتیبانی ارائه کند. مهمتر از آن بریتانیا قول داد از حکومت آل خلیفه در بحرین پشتیبانی کند، و وضعیت بیثبات حاکمان این کشور را امن کند. دیگر توافقات در سالهای ۱۸۸۰ و ۱۸۹۲ جایگاه تحت الحمایگی بحرین برای بریتانیا را تحکیم بخشید.