به گزارش رصد روز، نیمی از مردم جهان در سال ۲۰۲۴ به پای صندوقهای رای میروند و حدود ۳۰ کشور رئیسجمهوری خود را انتخاب خواهند کرد. این در حالی است که پنج رایگیری احتمالا بیش از سایر موارد حائز اهمیت خواهند بود. خبرگزاری فرانسه در گزارشی ۵ انتخابات در سراسر جهان از جمله آمریکا، روسیه، هند، مکزیک و همچنین انتخابات پارلمان اروپا را مورد بررسی قرار داده و نشریه اکونومیست پیش از این اشاره کرده سال آینده، کشورهایی که بیش از نیمی از جمعیت جهان را در خود جای داده اند انتخابات برگزار خواهند کرد. بیش از ۴ میلیارد نفر در کشورهایی زندگی میکنند که رای خواهند داد. همان طور که در طول دو سال گذشته در مورد انتخابات جهان شاهد بودهایم الگوهایی ظاهر شده اند که گاهی اوقات دلسرد کننده هستند. در تمام قارهها صرفا رد کردن فلسفههای لیبرال طولانی مدت حاکم بر کشورها به خاطر وعدههای پر زرق و برق مطرح شده توسط نامزدهای افراطی عمدتا از طیف راستگرایان افراطی پوپولیست برای رای دهندگان بسیار آسان شده و چشم انداز تغییرات چشمگیر در حال تشدید است.
سال انتخابات مهم با بنگلادش در ماه ژانویه (دی) آغاز میشود. در حال حاضر تظاهرات ضد دولتی توسط حزب ملی گرای بنگلادش که رهبران ارشد آن زندانی یا تبعید شدهاند آغاز شده است. حزب ملی گرای بنگلادش (BNP) تهدید کرده در صورتی که “شیخ حسینه” نخست وزیر فعلی از مقام اش استعفا ندهد و قدرت را پیش از برگزاری انتخابات سراسری به دولتی موقت واگذار نکند انتخابات را تحریم خواهد کرد. حسینه احتمالا به حکمرانی ۱۵ ساله خود با مشت آهنین خود ادامه خواهد داد.
در ماه فوریه (بهمن) دو کشور مسلمان پرجمعیت جهان پاکستان و اندونزی در فاصله یک هفته از یکدیگر انتخابات برگزار میکنند. پاکستان اولین انتخابات عمومی خود را پس از برکناری “عمران خان” نخست وزیر پیشین محبوب، اما تفرقه انگیز به اتهام فساد برگزار میکند. اگرچه عمران خان نامزد انتخابات نخواهد بود، اما کماکان نیروی محرکه مهمی در پشت صحنه حزب سیاسی خود باقی خواهد ماند. اندونزی پس از حضور بیش از ۲۰۰ میلیون رای دهنده در آن کشور و ۱.۷۵ میلیون دیاسپورای اندونزیایی خارج از آن کشور بزرگترین انتخابات یک روزه جهان را برگزار خواهد کرد هرچند که بعید است رای دهندگان بتوانند کنترل قدرت نخبگان تجاری و نظامی ثروتمند را از بین ببرند.
در نقاط دیگر جهان در آفریقای جنوبی نیز احتمالا مهمترین انتخابات در قاره آفریقا برگزار خواهد شد. وقتی دو سال پیش مردم آفریقای جنوبی در انتخابات شهرداریها پای صندوقهای رای رفتند حزب کنگره ملی آفریقا (ANC) تاسیس شده توسط ماندلا برای اولین بار کمتر از ۵۰ درصد آرا را به دست آورد و علت آن بود که رای دهندگان از بی نظمی و فسادی که بیش از اندازه در آن حزب و عملکرد آن دیده شده بود ناامید شده بودند. اگر این روند نزولی در قدرت سه دهه آن حزب در انتخابات عمومی ۲۰۲۴ نیز ادامه یابد لحظهای تعیین کننده در تاریخ سیاست معاصر آفریقای جنوبی خواهد بود.
با نگاهی به اروپا؛ در آن قاره انتخابات پارلمانی برگزار خواهد شد جایی که یکی از بزرگترین چالشهای دولتهای آینده یافتن شرکای ائتلافی برای تشکیل دولت اکثریت خواهد بود.
منتظر انتخابات زودهنگام پرتغال در ماه مارس (اسفند) باشید. این انتخابات به دنبال تحقیقات فسادی برگزار میشود که باعث برکناری نخست وزیر سوسیالست آن کشور پس از هشت سال در قدرت بودن شد و میتواند باعث تغییر جهت به سوی حزب راست افراطی چگا شود. بدین ترتیب، به نظر میرسد که جناح راست در انتخابات اتریش که تا پاییز برگزار میشود برای کسب دستاوردهای بزرگ آماده میشود.
هم چنین قرار است تا پایان ژانویه ۲۰۲۵ (دی ۱۴۰۳) انتخابات عمومی بریتانیا برگزار شود به این معنی که رای دهندگان بریتانیایی احتمالا در پایان سال ۲۰۲۴ میلادی به پای صندوقهای رای میروند و حتی میتوانیم شاهد بازگشت حزب کارگر به قدرت پس از ۱۴ سال حکمرانی محافظه کاران باشیم.
با نگاهی به امریکای لاتین مکزیک قرار است آن کشور اولین رئیسجمهور زن خود را داشته باشد، زیرا دو نامزد شرکت کننده در رقابت انتخاباتی ژوئن (خرداد) که از طرف احزاب اصلی آن کشور شرکت کرده اند زن هستند در کشوری که مسائلی، چون قاچاق مواد مخدر، جرم و جنایت و مهاجرت غیر قانونی اتباع به ایالات متحده در راس دستورکار برنامههای سیاسی قرار دارند.
در نقاط دیگر آن قاره “نیکلاس مادورو” رهبر ملیگرا و غیرقابل پیشبینی ونزوئلا به دنبال یک مأموریت جدید با خطراتی از جمله نبرد مرزی با گویان کشور همسایه ونزوئلا بر سر حقوق نفت است.با این وجود، پنج رقابت انتخاباتی بغرنج دیگر وجود دارند که بیش از سایر رقابتها ارزش توجه دارند:
تایوان در تاریخ ۱۳ ژانویه (۲۴ دی): انتخاب یک رئیس جمهور جدید در کانون تنشهای آمریکا و چین
این انتخابات در شرایطی برگزار میشود که خطرات به طور خاص در حین تنش میان پکن و تایپه افزایش یافته، زیرا ایالات متحده کماکان خود را متعهد به حفاظت از دموکراسی تایوان میداند. “لای چینگ ته” نامزد ریاست جمهوری حزب حاکم دموکراتیک مترقی (DPP) متعهد به دفاع مصمم از حاکمیت مستقل جزیره تایوان است دستور کاری که توسط “تسای اینگ ون” رئیس جمهور فعلی تایوان تنظیم شده و از دید حکومت چین امری مذموم قلمداد میشود.
نامزد دوم “هو یو ایه” از حزب کومینتانگ (KMT) یا ناسیونالیست است که قصد دارد با پکن مذاکره کند. نامزد سوم “کو ون جه” شهردار سابق تایپه و نامزد حزب مردم تایوان (TPP) است که راه میانه نزدیکتر به آشتی و مصالحه را ارائه میدهد. اگر رای دهندگان با وضعیت موجود پیش بروند انتظار داشته باشید که پکن فشارها را افزایش دهد. انتخاب بین جنگ و صلح پاسخ رسمی چین پس از شکست مذاکرات وحدت بین احزاب مخالف خواهد بود.
پوتین چیز کمی را به شانس واگذار میکند
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه که بعد از موفقیت سربازانش در حفظ مواضع خود در اوکراین اعتماد به نفس پیدا کرده اعلام کرده است که بار دیگر در انتخابات ریاست جمهوری نامزد خواهد شد. انتخاباتی که در صورت پیروزی میتواند پوتین را که از سال ۲۰۰۰ در این کشور قدرت را در دست دارد برای دستکم شش سال دیگر در این جایگاه حفظ کند.
ولادیمیر پوتین روز هشت دسامبر اعلام کرد که برای پنجمین دوره در انتخابات ریاست جمهوری نامزد میشود و در صورتی که او در این رقابت پیروز شود تا سال ۲۰۳۰ و یعنی به مدت ۳۰ سال رهبر این کشور باقی خواهد ماند.
پوتین به طور قطع پس از انتخابات سراسری رئیس جمهور باقی خواهد ماند. در مورد برنامه ریزی صورت گرفته توسط شخص او برای ریاست جمهوری مادام العمر تردیدی وجود ندارد. او تا پایان دوره ریاست جمهوری خود ۷۸ ساله میشود و رکورد “ژوزف استالین” رهبر شوروی به عنوان طولانی مدتترین فرمانروای روسیه از زمان کاترین کبیر را نیز خواهد شکست. پوتین مسائل کمی را به شانس واگذار میکند. تا کنون به نظر میرسد که او فقط یک رقیب دارد که به طور رسمی تحریم شده یعنی “الکسی نچایف” یک تاجر لوازم آرایشی که از قضا یکی از اعضای ائتلاف سیاسی شخص پوتین است. همان طور که در رقابتهای ریاست جمهوری ۲۰۱۸ در سراسر روسیه رخ داد ممکن است هرج و مرج به وجود بیاید اگرچه صدها هزار صدای بالقوه ضد پوتین به خارج از کشور گریخته اند.
با این وجود، این احتمال بسیار واقعی وجود دارد که نتیجه انتخابات که تداوم ریاست جهوری پوتین است باعث شود او با توجه به سن اش با جسارت بیش تری تلاشهای گستردهتری را برای احیای دوباره امپراتوریای مشابه امپراتوری دوره شوروی انجام دهد.
نزدیک به یک میلیارد هندی طی ماههای آوریل و مه، پای صندوقهای رای خواهند رفت تا مشخص شود نارندرا مودی و حزب ملیگرای او میتوانند برای دور سوم در قدرت باقی بمانند یا خیر.
با وجود پیشرفتهای اقتصادی که در هند ایجاد شده، این سیاستمدار ملیگرا تنشهای قومی و مذهبی را در این کشور به اوج رسانده و افراطگرایی مذهبی به ویژه در قبال مسلمانان در این کشور بسیار افزایش یافته است.
علاوه بر این سرکوب آزادیهای مدنی از سوی دولت مودی باعث شده تا بسیاری از فعالین حقوق بشر از هند انتقاد کنند.
تبدیل پرجمعیتترین کشور جهان از یک دموکراسی پر جنب و جوش به یک کشور ملی گرای هندو که به حکومت دینی نزدیک میشود مخاطراتی است که در جریان انتخاباتی که انتظار میرود طی چند هفته برگزار شود، تشدید خواهد شد.
“نارندرا مودی” نخست وزیر فعلی اولین دوره خود را به تقویت ناسیونالیسم تسلیم ناپذیر هندو اختصاص داد. در کشوری که ۲۰۰۰ میلیون جمعیت مسلمان و ۲۸ میلیون جمعیت مسیحی دارد هراسهایی وجود دارد نسبت به آن که پیروزی پیش بینی شده مودی به او اجازه دهد که آن چه به عنوان ماموریت اصلی خود قلمداد میکند را تکمیل نماید. مودی در ماه آینده یک معبد عظیم هندو را بر روی خاکستر مکان یک مسجد قدیمی افتتاح خواهد کرد که تاکید نمادین او بر تسلط همه هندوهای هند بر سایر گروههای مذهبی آن کشور خواهد بود.
در آن صورت باید این پرسش مهم را مطرح کرد که ایالات متحده چگونه با چنین فردی مرکزی در جهان در حال توسعه و در عین حال یک شریک تجاری مهم، وزنه تعادلی در برابر پاکستان و کشوری با گرایش نزدیکی به روسیه و چین و یک سنگر استراتژیک در برابر گسترش کنترل نشده چین در اقیانوس آرام تعامل خواهد داشت؟
پارلمان اروپا از ۶ تا ۹ ژوئن (۱۶ تا ۱۹ خرداد): چرخش عمده به سوی راست؟
شهروندان اتحادیه اروپا هر پنج سال یکبار انتخاب میکنند که چه کسی نماینده آنان در پارلمان اروپا باشد در حالی که انتخابات بعدی در ماه ژوئن برگزار میشود آن زمان یک لحظه حساس برای آینده اروپا خواهد بود، زیرا پارلمان اروپا اولین انتخابات خود را پس از خروج بریتانیا برگزار میکند. میتوان پیش بینی کرد که نتیجه انتخابات باعث ایجاد آشفتگی بزرگی شود.
شواهد نشان دهنده چرخش به راست اتحادیه اروپا خواهد بود. بلوک محافظه کاران و راستگرایان اروپایی حتی میتوانند به عنوان سومین گروه بزرگ در پارلمان جدید اروپا انتخاب شوند. چنین ائتلافی متشکل از راستگرایان مصمم و بدبینان نسبت به پروژه اروپایی میتوانند مانع کار معمول اتحادیه اروپا شوند.
در این میان کمک بیشتر به اوکراین و تحریم روسیه که پیشتر از سوی مجارستان و اسلواکی وتو شده در معرض تغییر قرار خواهد گرفت. هم چنین، آن ائتلاف ترمزی در مسیر تداوم سیاستهای فعلی اتحادیه اروپا در قبال مسائل مهاجرتی، کنترل آب و هوایی، حاکمیت قانون در سراسر اتحادیه اروپا خواهد بود. هم چنین، آن ائتلاف میتواند باعث تغییر در نحوه رویکرد اروپا در قبال چین شود.
دهها میلیون آمریکایی در روز ۵ نوامبر ۲۰۲۴ در رقابتی که میتواند جو بایدن را تا سن ۸۶ سالگی در قدرت نگه دارد، رئیسجمهوری جدید خود را انتخاب میکنند.
نظرسنجیها نشان میدهد که اکثر رایدهندگان بر این باورند که بایدن با سن بالای خود پیرتر از آن است که بتواند فرماندهی کل قوای ایالات متحده را در اختیار داشته باشد. با وجود اینکه رقیب احتمالی او یعنی دونالد ترامپ هم ۷۷ ساله است و لغزشهای مشابهی داشته و گافهای او هم چندان کم نبوده است.
حتی اگر “دونالد ترامپ” به عنوان رئیس جمهور انتخاب نشود رای گیری و مبارزات انتخاباتی منتهی به ۵ نوامبر میتواند تار و پود دموکراسی را در ایالات متحده از بین ببرد. اگر او انتخاب شود میتواند اثرات موجی برای بخشهای بزرگی از جهان داشته باشد. در صورتی که ترامپ امریکا را از ناتو خارج سازد این اقدام چه تاثیری خواهد داشت؟ در صورت پیروزی او، از “کیم جونگ اون” رهبر کره شمالی تا “ویکتور اوربان” نخست وزیر تندروی ملی گرای مجارستان خوشحال خواهند شد کسانی که ترامپ از آنان تمجید به عمل آورده است. چگونه ممکن است این سخنان در صورت ریاست جمهوری ترامپ به عمل تبدیل شود؟ ترامپ وعده داده در صورت پیروزی با “خاویر میلئی” رئیس جمهور راستگرای رادیکال آرژانتین که وعده جایگزینی پزو با دلار را داده دیدار کند. ترامپ هم چنین در صورت پیروزی اره برقی را به سمت بوروکراسی و بودجه خواهد گرفت.
اولین رئیس جمهوری زن در مکزیک؟
البته در این میان باید به انتخابات مکزیک نیز اشاره کردیک شهردار چپگرای سابق مکزیکوسیتی و یک تاجر با ریشههای بومی، هر دو برای تاریخسازی در مکزیک با یکدیگر رقابت میکنند. انتخابات ریاست جمهوری که قرار است در ماه ژوئن برگزار شود و در آنجا برای نخستین بار یک زن تلاش میکند خود را به جایگاه رئیس جمهوری این کشور برساند.
کلودیا شینبام، شهردار سابق مکزیکو سیتی، به نمایندگی از حزب مورنا، رئیس جمهوری کنونی آندرس مانوئل لوپز اوبرادور، نامزد میشود.
رقیب صریحاللهجه او خوچیتل گالوز به نمایندگی از یک ائتلاف مخالف دولت انتخاب شده و تلاش میکند در انتخابات پیروز شود.
در نتیجه، این که یک سال آینده جهان در کدامین سو قرار خواهد گرفت توسط میلیاردها رای دهنده تعیین خواهد شد.