به گزارش رصد روز، ناترازیهای اقتصادی، نظیر کسری بودجههای سنگین، ناترازیهای بانکی ادامهدار و بحران انواع انرژی، عامل اصلی بیثباتی بازار سرمایه ایران بهشمار میروند.
کسری بودجه دولت، با افزایش استقراض یا فروش اوراق، نقدینگی را بالا میبرد و تورم را تشدید میکند. این امر ارزش واقعی بازدهی بورس را کاهش داده و اعتماد سرمایهگذاران، بهویژه سهامداران خرد را از بین میبرد و به خروج سرمایه از بازار منجر میشود.
ناترازی بانکی نیز با خلق پول بیپشتوانه و اعطای وامهای کلان بدون بازپرداخت، سلامت نظام بانکی را تهدید میکند. این وضعیت، شرکتهای بورسی وابسته به بانکها را با مشکلات مالی مواجه کرده و سودآوری آنها را کاهش میدهد، که مستقیما شاخص بورس را تحت فشار قرار میدهد.
ناترازی انرژی، از جمله قطعی برق و گاز، تولید صنایع کلیدی مانند فولاد، پتروشیمی و سیمان را مختل میکند. این صنایع، که نقش مهمی در بورس دارند، با کاهش تولید و سود، ارزش سهام خود را از دست میدهند و بیاعتمادی سرمایهگذاران را تشدید میکنند.
این ناترازیها بهصورت زنجیرهای عمل میکنند؛ کسری بودجه، فشار بر بانکها را افزایش میدهد، تورم را بالا میبرد و انرژی را گرانتر میکند. نتیجه، نوسانات شدید بورس و افت شاخص است. اصلاح ساختار بودجه، نظام بانکی و مدیریت انرژی، تنها راهحل برای بازگرداندن ثبات به بازار سرمایه است.
فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه، در گفتوگو با تجارتنیوز اظهار داشت: «بورس بهعنوان سایهای از اقتصاد کشور، در حالت عادی باید همجهت با اقتصاد حرکت کند. اما در ایران به دلیل ساختار تورمی، این رابطه یکطرفه نیست.»
وی افزود: «در ۳۰ سال گذشته، تاریخچه بازار نشان داده که بهبود وضعیت اقتصادی لزوما به رشد بورس منجر نشده و وضعیت نامناسب اقتصادی نیز همیشه به افت بورس منتهی نشده است».
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به نقش دولت بهعنوان لیدر اقتصاد، تاکید کرد: «بیش از ۸۰ درصد اقتصاد کشور بهصورت مستقیم یا غیرمستقیم تحت سلطه و مدیریت دولت قرار دارد.»
وی افزود: «ناترازی در بانکها، تامین انرژی و تراز عملیاتی منفی، نشاندهنده نقصان در عملکرد دولت است. این ناترازیها بار سنگینی بر دوش فعالان اقتصادی و بنگاههایی که در کنار دولت فعالیت میکنند، تحمیل میکند».
آقابزرگی توضیح داد: «دولت علاقهای به کوچکسازی خود ندارد و وجود خزانهای با چند متولی، از جمله بنگاهها و موسسات خاص، باعث شده بخشی از درآمدهای ارزی نصیب دولت نشود.»
وی اضافه کرد: «این پراکندگی مدیریت مالی، بیانضباطی اقتصادی را به دنبال دارد و شاکله مدیریت نقدینگی را از کنترل دولت خارج کرده است. این بیانضباطی مالی، سایه منفی بر بورس میاندازد».
آقابزرگی افزود: «ناترازی در بخشهایی مانند انرژی و بودجه، به توقف تولید و دستکاری سود شرکتها منجر میشود. این مسائل ابهامات بورس را افزایش داده و قابلیت پیشبینیپذیری آن را کاهش میدهد، زیرا بورس به انتظارات آینده وابسته است».
این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: «دولت بهعنوان حاکم اقتصادی، اقتصاد را بهصورت بهینه و عقلایی اداره نمیکند. مسائل سیاسی گاه بر اقتصاد اولویت مییابند و اقتصاد در جایگاه اصلی خود قرار نمیگیرد. این بیثباتی و تزلزل در اداره اقتصاد، تاثیر منفی مستقیمی بر بورس دارد و آن را با چالشهای بیشتری مواجه میکند».
برای عضویت در کانال رصد روز کلیک کنید