همانگونه که پیش از این و در مقاله‌ای تحت عنوان " زنگ خطر برای شرکت‌های متانول ساز به صدا درآمده است" در وبسایت بورس نیوز به زوایای مختلف شرایط دشوار صنعت متانول پرداخته بودیم، صورت‌های مالی شش ماهه منتشر شده نشان از شرایط نامطلوب سودآوری ...
به گزارش رصد روز، همانگونه که پیش از این و در مقاله‌ای تحت عنوان ” زنگ خطر برای شرکت‌های متانول ساز به صدا درآمده است” در وبسایت بورس نیوز به زوایای مختلف شرایط دشوار صنعت متانول پرداخته بودیم، صورت‌های مالی شش ماهه منتشر شده نشان از شرایط نامطلوب سودآوری شرکت‌های متانول ساز و همچنین مجتمع‌های تولید اوره کشور دارد.
شاید اصلی‌ترین دلایل کاهش چشمگیر و بعضا عدم شناسایی سود در برخی از شرکت‌های این حوزه موارد ذیل باشد:
۱- کاهش قیمت‌های جهانی متانول:
بی شک نرخ‌های جهانی ۲۲۰ تا ۲۵۰ دلاری متانول در ماه‌های و سال اخیر یکی از دلایل تاثیر گذار در کاهش سودآوری این شرکت‌ها می‌باشد. عوامل زیادی نظیر کاهش تقاضای متانول از سوی چین، زیر فروشی و رقابت عجیب شکل گرفته بین شرکت‌های تولید متانول داخلی، شرایط اقتصاد جهانی و …، تاثیری مستقیم در کاهش قیمت‌های جهانی متانول داشته است.
۲- اثر افزایش نرخ خوراک در افزایش چشمگیر بهای تمام شده:
ابلاغ و محاسبه نرخ خوراک ۷۰۰۰ تومانی و سوخت ۴۰۰۰ تومانی از تاریخ ۲۹/۰۳/۱۴۰۲ در صورت‌های مالی میاندوره‌ای شرکت‌های متانولی در سه ماهه دوم سال ۱۴۰۲ یکی دیگر از اصلی‌ترین دلایل افزایش بهای تمام شده و کاهش چشمگیر حاشیه سود این شرکت‌ها می‌باشد.
علی رغم تمامی کش و قوس‌ها و تایید و تکذیب‌های مسئولین و نمایندگان مجلس در خصوص اصلاح قیمت گذاری نرخ خوراک، همچنان شاهد محاسبه نرخ‌های ابلاغی گاز خوراک و سوخت در صورت‌های مالی شرکت‌های پتروشیمی می‌باشیم.
همانگونه که در جدول ذیل ملاحظه می‌کنید، پس از اعمال نرخ‌های گاز خوراک و سوخت ابلاغی به شرکت‌های این حوزه، شاهد افت چشمگیر حاشیه سود ناخالص متانول تولیدی می‌باشیم.
شرکت‌های فعال در این حوزه در سه ماهه دوم یا ناچار به شناسایی زیان عملیاتی شده اند و یا سودی بسیار ناچیز را در عملکرد خود به ثبت رسانده اند.
با توجه به نوع خوراک پتروشیمی خارک و فروش محصولات جانبی نظیر پروپان، بوتان و …، شرکت پتروشیمی خارک در این جدول مقایسه‌ای نمی‌باشد.
علی رغم جهش سودآوری شرکت‌های تولید کننده اوره در سال‌های اخیر که عمدتا ناشی از رشد عجیب نرخ‌های جهانی اوره بود، صورت‌های مالی شش ماهه منتشر شده شرکت‌های این حوزه نشان می‌دهد، هم زمان شدن کاهش قیمت‌های جهانی و افزایش نرخ گاز خوراک و سوخت این شرکت‌ها تبعاتی نامطلوب را به جای می‌گذارد.
اصلی‌ترین دلایل کاهش چشمگیر و بعضا عدم شناسایی سود در برخی از شرکت‌های این حوزه موارد ذیل باشد:
۱- کاهش چشمگیر قیمت‌های جهانی:
شاید رشد قیمت‌های اوره تا مرز ۹۰۰ دلار به ازای هر تن در ماه‌های انتهایی سال ۲۰۲۱ تا اواسط ۲۰۲۲، نقطعه عطف صنعت اوره و اوج سودآوری شرکت‌های تولید کننده این محصول به شمار می‌رود. با این وجود روند کاهشی قیمت‌های اوره جهانی در ماه‌های گذشته و ثبت نرخ‌هایی حتی پایین‌تر از ۳۰۰ تا ۳۵۰ دلار، تا حدود زیادی دستیابی به سود‌های سال‌های گذشته را دشوار نموده است.
۲- اثر افزایش نرخ خوراک در افزایش چشمگیر بهای تمام شده:
ابلاغ و محاسبه نرخ خوراک ۷۰۰۰ تومانی و سوخت ۴۰۰۰ تومانی از تاریخ ۲۹/۰۳/۱۴۰۲ در صورت‌های مالی میاندوره‌ای شرکت‌های اوره ساز در سه ماهه دوم سال ۱۴۰۲ یکی دیگر از اصلی‌ترین دلایل افزایش بهای تمام شده و کاهش چشمگیر حاشیه سود این شرکت‌ها می‌باشد.
بر اساس محاسبات می‌توان بهای تمام شده هر تن اوره در ایران را در حدود ۲۶۰ تا ۲۸۰ دلار می‌باشد که این به معنای عدم سودآوری و یا سودآوری پایین شرکت‌های تولید کننده اوره داخلی با قیمت‌های کنونی اوره جهانی می‌باشد.
علی رقم آنکه بهای تمام شده اوره تولیدی در ایران بسیار پایین‌تر از تولید این محصول در اروپا می‌باشد، با این وجود افزایش هزینه‌های گاز خوراک و سوخت از جذابیت‌های تولیدی این محصول در کشورمان نیز کاسته است.
همانگونه که در جدول ذیل ملاحظه می‌کنید، پس از اعمال نرخ‌های گاز خوراک و سوخت ابلاغی به شرکت‌های این حوزه، شاهد افت چشمگیر حاشیه سود ناخالص اوره تولیدی می‌باشیم.
• دلیل حذف پتروشیمی پردیس از جدول فوق، عدم انتشار صورت‌های مالی این شرکت در سه ماهه پایانی سال می‌باشد.
همانگونه که در جدول بالا نبز مشاهده می‌گردد، علی رغم افزایش چشمگیر بهای تمام شده شرکت‌های اوره ساز، حاشیه سود عملیاتی شرکت‌های این گروه کمتر از ۳۰ درصد نمی‌باشد.
متاسفانه به جز شرکت‌های تولید کننده اوره و متانول، شاهد انتشار گزارش‌های جذابی از سایر تولید کنندگان صنعت پتروشیمی (اولفین‌ها) نیز نبودیم. بی تردید با توجه به سهم بالای ارزش شرکت‌های صنعت پتروشیمی در بازار سرمایه کشور و وجود تعداد بالایی از شرکت‌های هلدینگ، سرمایه گذاری و صندوق‌های سرمایه گذاری متنوع، کاهش سودآوری این شرکت نه تنها دامان سهامداران مستقیم این شرکت‌ها را خواهد گرفت بلکه تاثیری مستقیم در کیفیت سرمایه گذاری سهامداران بسیاری از شرکت‌های سرمایه گذاری نظیر پارسان، غدیر و …، را نیز خواهد داشت.
اما سهامداران این گروه صنعتی باید بدانند چالش‌های این صنعت تنها به گزارش ضعیف سه ماهه دوم این شرکت‌ها ختم نخواهد شد و ادامه احتمالی شرایط ذیل، ریسک‌های سرمایه گذاری در شرکت‌های فعال در این حوزه را بیش از پیش تقویت خواهد نمود.
۱- ادامه روند کاهشی قیمت‌های جهانی:
با فرض شرایط نه چندان مطلوب اقتصاد جهانی و کاهش تقاضا برای محصولاتی نظیر متانول، ادامه روند کاهشی سال گذشته و یا حتی تثبیت قیمت‌های کنونی (محدوده ۲۳۰ تا ۲۵۰ دلار)، منجر به شناسایی سود‌های ناچیز در شش ماهه دوم سال می‌گردد که این موضوع می‌تواند تاثیرات نگران کننده‌ای بر سود خالص سالانه و قیمت سهام این شرکت‌ها داشته باشد.
۲-احتمال بالای قطعی‌های گاز در فصل زمستان:
شاید آخرین چیزی که شرکت‌های تولید کننده اوره و متانول انتظار آن را ندارند، سرمای زمستان و احتمال بالای کمبود‌های سریالی گاز و توقف عملیات تولید آن‌ها باشد. بعید است به واسطه تلاش‌های مدبرانه وزرای دولت جناب رئیسی در ۲ سال گذشته، شاهد تفاوت چشمگیری در شرایط زمستان سال جاری با زمستان‌های پیش باشیم و احتمالا ابتدایی‌ترین و کاربردی‌ترین ترفند مدیران صنعت گاز کشور برای گذشتن از زمستان‌های سخت، قطع گاز صنایع و توقف فعالیت‌های آن‌ها باشند.
۳-هرگونه تحولات نامطلوب نظامی و سیاسی کشور:
شاید با دیدن شرایط این روز‌های خاورمیانه و جنگ درگرفته در غزه، در نظر گرفتن بسیاری از سناریو‌های بدبینانه برای ادامه روند مذکور و تبعات آن برای فضای اقتصادی کشور چندان غیر منطقی نباشد.
با این وجود امیدواریم که شاهد هیچگونه وضع تحریم‌های بین المللی جدید و یا درگیری کشورمان در تنش‌های نظامی احتمالی نباشیم چرا که این امر می‌تواند تاثیرات نامطلوب و مستقیمی بر صادرات انواع محصولات پتروشیمی داشته باشد.
منبع:بورس نیوز
