شکلات‌ هم لاکچری شد

به گزارش رصد روز، کاکائو به‌ عنوان یکی از محبوب‌ترین خوراکی‌ها در سطح جهان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. اما طی دو‌ سال گذشته بارها اخباری مبنی بر کاهش تولید این  محصول و افزایش قیمت آن در جهان منتشر شده که این موضوع نگرانی تولید‌کنندگان، تجار و مصرف‌کنندگان را برانگیخته است. حال سوال اینجاست که علت  کاهش تولید کاکائو در سطح جهان چیست و این اتفاق تا چه حد بر بازار شیرینی و شکلات ایران تأثیر گذاشته است؟

علت کاهش تولید کاکائو در سطح جهان

دلایل مختلفی برای افزایش قیمت کاکائو در سطح جهان وجود دارد که مهم‌ترین دلیل این امر کاهش تولید این محصول در کشورهای آفریقایی است. چراکه کشورهای تولید‌کننده کاکائو نظیر غنا و ساحل‌عاج در یک سال اخیر با بارندگی‌های نامنظم و خشکسالی مواجه شدند. از طرفی افزایش سن درختان کاکائو و عدم سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های کشاورزی هم در تشدید این بحران نقش بسزایی داشته است.

البته کاهش روند تولید فقط به کاکائو محدود نمی‌شود، بلکه در حوزه تولید قهوه هم شرایط مشابهی حاکم است و کشاورزان آفریقایی با کاهش بازدهی روبه‌رو شده‌اند.

طبق اطلاعات منتشرشده از سوی سازمان بین‌المللی کاکائو، طی دو سال گذشته تولید این محصول با کسری ۳۰ هزار تنی همراه بوده است. چنان‌که تولید کشورهای آفریقایی از ۴.۵ میلیون تن در سال ۲۰۲۳ به ۴.۱ میلیون تن در سال ۲۰۲۴ رسید.

قیمت کاکائو در ۱۸ دسامبر ۲۰۲۴ در آمریکا به ۱۲ هزارو ۶۴۶ دلار به ازای هر تن رسیده که این نشان‌دهنده افزایش سه برابری قیمت این محصول نسبت به سال‌های گذشته است. این  در حالی است که بالاترین قیمت کاکائو در سال ۱۹۷۷ به ثبت رسید. در این سال قیمت کاکائو ۵۳۰۰ دلار به ازای هر تن بود.

بنا بر اطلاعات ایراسین، دو هفته قبل کاکائو با قیمت ۱۲ هزار و ۹۰۳ دلار در بورس شیکاگو معامله شد که بالاترین قیمت در طول تاریخ است.

وضعیت قیمت شکلات در ایران

از آنجا که شکلات یک محصول بسیار پرطرفدار و پرمصرف در ایران است، قیمت این محصول در بازار ایران اهمیت پیدا می‌کند. بررسی فروشگاه‌های اینترنتی حاکی از آن است که قیمت شکلات در ایران طی یک‌ سال اخیر تغییرات چشمگیری پیدا کرده است.

به عنوان مثال در آبان‌ماه سال گذشته، هر عدد شکلات پارمیدا ۶۰ درصد با وزن ۸۰ گرم با قیمت ۵۹ هزار تومان به فروش می‌رسید. همچنین شکلات آیدین ۲۰۰ گرمی با قیمت ۹۰ هزار تومان و شکلات شونیز با وزن ۶۰۰ گرم هم با قیمت ۳۳۰ هزار تومان در بازار عرضه می‌شدند.

البته در این بازه زمانی کیت‌کت ۴۱ گرمی و کیت‌کت در بسته‌های ۲۴ عددی به‌ترتیب ۶۲ هزار تومان و یک میلیون تومان قیمت‌گذاری شده بودند.

شکلات میلکا هم با قیمت ۴۸۰ هزار تومان در خرده‌فروشی‌های سطح شهر به فروش می‌رسید. شکلات پارمیدا ۹۶ درصد هم ۷۹۷ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌گرفت.

اما در حال حاضر، شکلات تلخ پارمیدا ۶۰ درصد با وزن ۸۰ گرم با قیمت ۱۵۸ هزارتومان به فروش می‌رسد. همچنین شکلات تلخ فله‌ای ۹۶ درصد پارمیدا، دو میلیون و ۵۰۰ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم در بازار عرضه می‌شود.

به‌علاوه، شکلات میلکا ۸۳۰ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم خرید و فروش می‌شود. کیت‌کت ۲۴ عددی نیز به قیمت یک میلیون و ۱۲۰ هزارتومان و کیت‌کت با وزن ۴۱ گرم به قیمت ۵۲ هزارتومان در فروشگاه‌های سطح شهر عرضه می‌شوند.

شکلات تلخ لینت هم با وزن ۱۵۰ گرم با قیمت ۳۳۸ هزار تومان در اختیار مصرف‌کننده قرار می‌گرفت اما الان این قیمت به ۳۸۸ هزار تومان رسیده است.

میزان واردات کاکائو به ایران

از آنجا که کاکائو یک محصول وارداتی است، میزان واردات آن بر تراز تجاری کشور تأثیر می‌گذارد. براساس آمارهای گمرک ایران در سال ۱۴۰۲، در مجموع ۴۱ هزارو ۶۰۰ تن کاکائو و فرآورده‌های مربوط به آن با ارزش ۱۶۳ میلیون و ۱۰۰ هزار دلار وارد کشور شده است. البته عوامل مختلفی نظیر تحریم، افزایش قیمت جهانی کاکائو و نوسانات نرخ ارز بر میزان واردات این محصول تأثیرگذارند.

با توجه به افزایش سه برابری قیمت جهانی کاکائو و میزان نیاز بازار ایران به این محصول، قطعاً واردات کاکائو در سال‌ ۱۴۰۳ ارزش قابل توجهی را به خود اختصاص می‌دهد.

تأثیر افزایش قیمت جهانی کاکائو بر کسب‌وکارها در ایران

افزایش قیمت جهانی کاکائو  بازار ایران را هم تحت تأثیر قرار داده و اقلام مختلف شکلات نسبت به سال‌های گذشته افزایش قیمت چشمگیری پیدا کرده‌اند.

شکلات در بسیاری از شیرینی‌ها، کیک‌ها و دسرها کاربرد دارد. همچنین با استفاده از کاکائو انواع مختلفی از شکلات در کارخانه‌های ایرانی تولید می‌شوند. بنابراین به دلیل افزایش قیمت جهانی این محصول، تولید‌کنندگان هم مجبور می‌شوند کاکائو را با قیمت بالاتری تهیه کنند. از این رو شکلات به یک کالای لوکس در کشور تبدیل شده است. همه اینها باعث شده عرصه بر تولید‌کنندگان و تجار تنگ‌تر شود و قدرت خرید مردم نیز کاهش چشمگیری پیدا کند.

از آنجا که کسب‌وکارهایی نظیر کافه‌ها، قنادی‌ها و کارخانه‌های شکلات‌سازی به این محصول وابسته‌اند، بنابراین احتمال آسیب رسیدن به این کسب‌وکارها هم وجود دارد.

برای عضویت در کانال رصد روز کلیک کنید