عکسی زیبا از جوانی های ژاله علو

به گزارش رصد روز، ژاله علو در سال ۱۳۰۶ در محله سنگلج تهران و در خانواده‌ای فرهنگ‌دوست به دنیا آمد. پدر او که ارتشی بود، اما علاقه زیادی به هنر داشت و از همان دوران کودکی او را به دنیای ادبیات آشنا می‌کرد. از هفت سالگی، کتاب‌هایی چون حافظ، سعدی و شاهنامه برایش می‌خواند و او را به شناخت اشعار بزرگترین نویسندگان کشور تشویق می‌کرد. این هنرمند در ۳دی ماه۱۴۰۳ در یکی از بیمارستان‌های تهران از دنیا رفت.

ژاله علو سال ۱۳۰۶ در محله سنگلج و در خانواده‌ای زاده شد که فرهنگ برایشان اهمیت داشت. پدرش گرچه ارتشی بود ولی ذوق هنری داشت و علاقه‌مند بود دخترش با ادبیات کشور آشنا شود به همین دلیل از هفت سالگی با شروع مدرسه کتاب حافظ، سعدی و شاهنامه برایش می‌خوانده و او را تشویق می‌کرد تا با اشعار بزرگان کشور آشنا شود.

او از دانشسرای مقدماتی مستقیما وارد رادیو شد و اعلام برنامه می‌کرد.

او از سال ۲۷ به طور جدی‌تری کار خود را در رادیو ادامه داد. اولین نمایش رادیویی‌اش با پرویز خطیبی بود و بعد از آن با مهدی قاسمی، نصرت الله محتشم، عزیز الله حاتمی هم همکاری کرد.  در همکاری با محتشم برنامه «داستان شب» را پایه‌ریزی کردند.

علو از اولین داستان شب با محتشم کار کرد و پای ثابت نمایش رادیویی شد.

با وجود برنامه‌هایی مانند «داستان شب» و نمایش‌های رادیویی، کار رادیو رونق گرفت و او نیز این فضای گرم را خانه خود دید و در کارهای رادیویی پرشماری حضور پیدا کرد.

علو در طول سال‌های فعالیت خود در مجموعه‌های تلویزیونی گوناگونی به ایفای نقش پرداخت و بازی در مجموعه «روزی روزگاری» و فیلم سینمایی «مهمان مامان» در ذهن تماشاگران ماندگار است.

شوکت علو مشهور به ژاله علو یا ژاله (زادهٔ ۱ فروردین ۱۳۰۶ – درگذشته ۳ دی ۱۴۰۳) شاعر، گوینده رادیو، صداپیشه و هنرپیشه تئاتر، سینما و تلویزیون اهل ایران بود. ماندگارترین اثر او ایفای نقش «خاله لیلا» در سریال ماندگار روزی روزگاری بود.

ژاله علو از پیشکسوتان عرصه بازیگری و گویندگی و او از برگزیدگان هشتمین همایش چهره‌های ماندگار در سال ۱۳۸۹ بود.[۵] ژاله علو در ۳ دی ۱۴۰۳ در ۹۷ سالگی در تهران درگذشت.

زندگی
ژاله، با نام اصلی “شوکت علو”، در سال ۱۳۰۶ در کوچه شریعت، واقع در محله سنگلج تهران به‌دنیا آمد. پدرش ارتشی و پدربزرگ وی (عُلُوّالسلطنه) از خوشنویسان دوران قاجار بود. او در کودکی آثار ادبی ادیبان ایرانی همچون حافظ و سعدی و مولانا را فرا‌گرفت. در نوجوانی عضو چند انجمن ادبی و گروه شعرخوانی بود و همین فعالیت‌ها موجبات راهیابی وی به رادیو برای دکلمه شعر و گویندگی را در سال ۱۳۲۷، مهیا کرد.

ژاله علو فارغ‌التحصیل دانشسرای مقدماتی تهران در سال ۱۳۲۶ و هنرستان هنرپیشگی تهران در سال ۱۳۲۹ است.

نخستین فعالیت‌های هنری وی از سال ۱۳۲۷ با گویندگی زنده در رادیو و اعلام برنامه‌ها، شامل می‌شود. سپس وی به اجرای نمایش‌های رادیویی پرداخت و از پایه‌گذاران برنامه «داستان شب» بود. اولین نمایشنامه‌ای که به‌طور زنده برای «داستان شب» کار کرد، «دختر خورشید» نام داشت که نصرت‌الله محتشم آن را کارگردانی کرد. اجراهای موزیکال وی در رادیو، وی را بر آن داشت که نام هنری «ژاله» را برای خود برگزیند.

سال ۱۳۲۷ در «طوفان زندگی» به کارگردانی علی دریابیگی، به ایفای نقش پرداخت. پس از بازی در «زندانی امیر» و «واریته بهاری» وارد عرصه تئاتر شد و نخستین اجرای خود را در سال ۱۳۲۸، در یکی از نمایش‌های هنریک استپانیان به نام «ماری مادلن» در «تئاتر فردوسی» تجربه کرد و فعالیت گسترده‌ای را در این زمینه آغاز کرد. آخرین اجرای تئاتر خود را در سال ۱۳۳۷ و در نمایشی به نام «توپاز»، به کارگردانی نصرت‌الله محتشم، انجام داد.

به پیشنهاد اسماعیل کوشان، نقش اول فیلم «افسونگر» را با آنکه نقش منفی بود، پذیرفت و ۳ هزار تومان دستمزد گرفت. او تا اواخر دهه سی خورشیدی ایفا گر نقش‌های اصلی بود اما به تدریج به شمایل مادر در سینمای ایران بدل شد.

ژاله علو فعالیت در دوبله را از سال ۱۳۳۱ در استودیو «پارس فیلم» و با گویندگی به‌جای دلکش در فیلم «مادر» کاری از اسماعیل کوشان آغاز کرد و پس از آن در فیلم‌های زیادی به‌جای ستارگان معروف سینمای جهان حرف زده است. او آغازگر دوبلهٔ کارتون در ایران بود و دوبلهٔ بسیاری از کارتون‌های والت دیسنی، مانند «زیبای خفته» و «گربه‌های اشرافی» به سرپرستی وی انجام شده است.

وی بعد از انقلاب، بازی در تلویزیون را با مجموعهٔ «امیرکبیر» آغاز کرد. آخرین حضور تلویزیونی اش مجموعهٔ «مختارنامه» بود.

او همچنین در برخی از برنامه‌های موسیقایی تلویزیون نظیر دلنوازان به دکلمه اشعار پرداخته است. ژاله علو همچنین در آلبوم دختر گلفروش ساخته حسن کسائی، با صدای علی جهاندار و تنبک محمود رفیعیاناشعاری را دکلمه کرده است.

شاخص‌ترین آثار ژاله علو در سالهای بعد از انقلاب، یکی مدیریت دوبلاژ سریال محبوب «سالهای دور از خانه» و دیگری، هنرنمایی در مجموعهٔ تلویزیونی «روزی روزگاری» در نقش زن ایلیاتی مقتدری به‌نام خاله لیلا بود که مورد استقبال قرار گرفت.

کارنامهٔ هنری
سینمایی

طوفان زندگی (۱۳۲۷)
زندانی امیر (۱۳۲۷)
واریتهٔ بهاری (۱۳۲۸)
افسونگر (۱۳۳۱)
آغا محمدخان قاجار (۱۳۳۳)
ماجرای زندگی (۱۳۳۳)
عروس دجله (۱۳۳۳)
اتهام (۱۳۳۵)
یعقوب لیث صفاری (۱۳۳۶)
طلسم شکسته (۱۳۳۷)
بیژن و منیژه (۱۳۳۷)
بی‌ستاره‌ها (۱۳۳۸)
پیمان دوستی (۱۳۳۸)
آسمون جل (۱۳۳۸)
صفرعلی (۱۳۳۹)
پیمان (۱۳۳۹)
شب کلاه شیطان (ناتمام-۱۳۳۹)
مرفین یا آفت زندگی (۱۳۳۹)
دندان افعی (۱۳۴۰)
بیوه‌های خندان (۱۳۴۰)
ور پریده (۱۳۴۱)
طلای سفید (۱۳۴۱)
کلید (۱۳۴۱)
هوکانی (ناتمام-۱۳۴۸)
شیرین و فرهاد (۱۳۴۹)
لیلی و مجنون (۱۳۴۹)
طوقی (۱۳۴۹)
پنجره (۱۳۴۹)
پل (۱۳۵۰)
احساس داغ (۱۳۵۰)
داش‌آکل (۱۳۵۰)
لوطی (۱۳۵۰)
آدمک (۱۳۵۰)
قلندر (۱۳۵۱)
اتل متل توتوله (۱۳۵۱)
فتنهٔ چکمه پوش (۱۳۵۱)
ساعت فاجعه (۱۳۵۱)
عباسه و جعفر برمکی (۱۳۵۱)
آبنبات چوبی (۱۳۵۱)
شیرعلی مردان (ناتمام-۱۳۵۱)
کیفر (۱۳۵۲)
غریب (۱۳۵۲)
صدای صحرا (۱۳۵۴)
واسطه‌ها (۱۳۵۶)
زمان از دست رفته (۱۳۶۸)
پرواز را به خاطر بسپار (۱۳۷۱)
جنگ نفت‌کش‌ها (۱۳۷۲)
آدم‌برفی (۱۳۷۳)
روز واقعه (۱۳۷۳)
پری (گوینده)(۱۳۷۳)
طالع سعد (۱۳۷۴)
زن امروز (۱۳۷۵)
سلطان (۱۳۷۵)
مسافر ری (نسخهٔ سینمایی) (۱۳۸۰)
مهمان مامان (۱۳۸۲)
کارناوال مرگ (۱۳۸۷)
ملک سلیمان (۱۳۸۷)
شیرین (۱۳۸۷)
مجبوریم (۱۳۹۷)
فصل ماهی سفید (۱۳۹۸)
تلویزیونی

برای عضویت در کانال رصد روز کلیک کنید