به گزارش رصد روز، پیش از گسترش رسانهها، روزنامههای کثیر الانتشار مهمترین رسانههای کنکور در کشور بودند. یکی از روشهای جذاب رسانهها پس از پایان کنکور چاپ تستها و پاسخ آنها بود. مرور چند تست ادبیات از کنکور ریاضی نیم قرن پیش به نقل از روزنامه اطلاعات ۱۷ تیر ۱۳۵۲ خالی از لطف نیست:
– کلیله و دمنه را چه کسی برای اولین بار به نظم درآورد؟
– کتاب حاوی از کیست؟
– بیشترین موضوع کتابهای نوشته شده فارسی همزمان با حمله مغول چیست؟
– پسوند گاه در درمانگاه حالت زمانی دارد یا مکانی؟
آزمون، اِمتِحان، تِست یا ارزشیابی (به انگلیسی: Exam) یک ارزیابی آموزشی است که از طریق آن دانش، مهارت، توانایی، آمادگی جسمانی یا سایر موضوعها (مثل باور) در افراد سنجش میشود. یک آزمون ممکن است به صورت شفاهی، روی کاغذ، روی رایانه یا در یک فضای از پیش تعیین شده برگزار شود که حداقل به یک آزموندهنده نیاز دارد تا مجموعهای از مهارتها را نشان یا انجام دهد.
آزمونها از نظر سبک، دقت و الزامات متفاوت هستند. هیچ توافق عمومی یا استاندارد غیرقابل تغییری برای ساختارها و دشواریهای یک آزمون وجود ندارد. غالباً، شکل و دشواری آزمون به فلسفه آموزشی مربی، اهمیت موضوع، ظرفیت کلاس، سیاست مؤسسه آموزشی یا نهادهای حاکم بستگی دارد.
آزمون ممکن است به صورت رسمی یا غیررسمی انجام شود. نمونه ای از آزمونهای غیررسمی، آزمون خواندن است که توسط والدین برای کودک انجام میشود. یک آزمون رسمی ممکن است یک امتحان باشد که توسط یک معلم در کلاس درس انجام میشود یا یک تست هوش که توسط یک روانشناس در یک کلینیک انجام میشود. آزمون رسمی اغلب منجر به نمره میشود.[۲] نمره آزمون ممکن است با توجه به یک هنجار یا معیار یا گاهی اوقات هر دو تفسیر شود. هنجار ممکن است بهطور مستقل یا با تجزیه و تحلیل آماری تعداد زیادی از شرکت کنندگان ایجاد شود.
یک آزمون ممکن است توسط یک مربی، یک پزشک، یک هیئت حاکمه، یا یک ارائه دهنده آزمون ایجاد و اجرا شود. در برخی موارد، توسعهدهنده آزمون ممکن است مستقیماً مسئول اجرای آن نباشد. برای نمونه، در ایالات متحده، سرویس تست آموزشی (ETS)، یک سازمان غیرانتفاعی تست و ارزیابی آموزشی، آزمونهای استانداردی مانند اسایتی را توسعه میدهد، اما ممکن است مستقیماً در اداره یا نظارت بر این آزمونها دخالت نداشته باشد.
آزمون سراسری نام آزمونی است که برای پذیرش داوطلبان ورود به دانشگاهها و مراکز آموزش عالی در برخی کشورها مانند ایران، چین و کره جنوبی برگزار میشود و در ایران بیشتر با عنوان «کنکور» (به فرانسوی: Concours) مشهور است. این گونه آزمون در بیشتر کشورهای اروپایی و ایالات متحده آمریکا برگزار نمیشود. کنکور مهمترین آزمون علمی در ایران است.
آزمون عملی است که در میانه یا پایان یک دورهٔ آموزشی بهخصوص در نظام آموزشی با هدف گزینش گروهی از افراد شرکتکننده و حذف گروهی دیگر صورت میگیرد.
برای آنکه نظام تحصیلی موفق شود در آن واحد تفاوت موقعیت افراد در برخورداری از امتیازات فرهنگی را حفظ کند و بدون آنکه نشان دهد چنین میکند و حتی به این تفاوت تقدس بخشد، هیچ چیز نمیتواند بهتر از آزمون به کنشگران توهم مسئول بودن خودشان در این فرایند را بدهد، به گونهای که کسانی که در فرایند آموزشی حذف میشوند، احساس کنند که شکست خوردهاند و برعکس کسانی که در این فرایند از میان جمع کوچکی از کسانی که قابلیت برگزیده شدن را داشتهاند برگزیده میشوند، این احساس را داشته باشند که این گزینش تأییدی است بر شایستگی واقعی آنها یا نشان دهندهٔ ودیعهای که در وجود آنها نهفته بوده و سبب شده که آنها بر دیگران برتری بیابند؛ بنابراین باید گفت که امتحان، به صرف وجودش، فرایند حذف کردن را در زیر فرایند گزینش پنهان میکند، بدین ترتیب، کاملاً خواهیم فهمید که چرا امتحان در کارکرد خود در مقابل گزینش هنوز هم از منطق حاکم بر فرایند حذفی تبعیت میکند که آن را پنهان میکند.[