به گزارش رصد روز، آرای هر کدام از نامزدها نشان داد که هیچ کدام از نامزدها نتوانستند به ۵۰ درصد به علاوه یک رای دست پیدا کنند. بنابراین مردم و احزاب باید منتظر انتخابات مرحله دوم در ۱۵ تیرماه باشند. با نتایج نهایی مشخص شد که پزشکیان ۴۳ درصد (۱۰ میلیون و ۴۱۵ هزار و ۹۹۱ رأی) و جلیلی ۳۹ درصد (۹ میلیون و ۴۷۳ هزار و ۲۹۸ رأی) را در انتخاباتی با مشارکت ۴۰ درصدی مردم کسب کردهاند.
عدم مشارکت ۶۰ درصدی مردم ایران در انتخابات نیز بازخوردهای وسیعی در شبکههای اجتماعی و رسانهها پیدا کرد. بسیاری از تحلیلگران از مسوولان خواستند، پیام عدم مشارکت ۶۰ درصدی شهروندان را درک کرده و زمینههای لازم برای افزایش مشارکت به صورت تدریجی را فراهم سازند.
علی ربیعی از جمله تحلیلگرانی بود که به این موضوع واکنش نشان داد و نوشت: «پیام کسانی که مشارکت نکردند، واضح، روشن و قابل دریافت است. باید از خودمان بپرسیم بر سر ایران و آرمان اصلی انقلاب یعنی «حق تعیین سرنوشت شهروندان به شیوه انتخابات» چه آمده است؟!» یکی از نکات قابل توجه در این انتخابات ریزش شدید آرای اصولگرایان بود.
اصولگرایان که در انتخابات سال ۱۴۰۰ مجموعا بیش از ۲۲ میلیون رای را به خود اختصاص داده بودند در انتخابات ۱۴۰۳ با نزول چشمگیری در آرای خود مواجه شده و کمی بیش از ۱۲ میلیون رای کسب کردند. سقوطی که اصولگرایان پیش از این در جریان رقابتهای انتخاباتی مجلس دهم هم نشانههای آن را دریافت کرده بودند، اما حاضر به پذیرش آن نشدند.
اما بزرگترین بازنده انتخابات محمدباقر قالیبافی بود که بهرغم تذکار برخی کارشناسان برای چهارمین بار برای حضور در پاستور دورخیز کرد، اما به نتیجه مورد نظر نرسید. قالیباف با مشخص شدن آرای نامزدها، طی پیامی از فعالان ستاد خود درخواست کرد برای پیروزی جلیلی و جبهه انقلاب در دور دوم تلاش کنند! درخواستی که استقبال چندانی در میان اعضای ستاد او پیدا نکرد و برخی از لیدرهای ستاد او اعلام کردند حاضر به حمایت از جلیلی نیستند.
به نظر میرسد انشقاقی که در جریان راست کشور ایجاد شده، همچنان ادامه دارد و بدنه این جریان را نیز گرفتار کرده است. موضوع مهم بعدی که در شبکههای اجتماعی مورد توجه قرار گرفت، رویارویی موافقان و مخالفان برجام و مذاکره در این انتخابات بود. این دوگانه در کنار سایر دوگانههایی، چون رادیکالها – رفورمیستها، توسعهگرایان – مخالفان توسعه؛ موافقان و مخالفان تنشزدایی و… توجه افکار عمومی را به خود جلب کرد.
۹ دور اعلام نتایج و استرس نامزدها
اما در شرایطی که بسیاری از ایرانیان منتظر آگاهی از وضعیت نامزدهای مورد نظر خود بودند، نخستین آمارها در خصوص آرای انتخاباتی از ساعت ۳ و ۳۰ دقیقه بامداد شنبه ۹ تیرماه منتشر شدند. در این ساعت محسن اسلامی، سخنگوی ستاد انتخابات اعلام آمار را آغاز کرد و در اولین آمار رسمی ستاد انتخابات از نتایج شمارش آرای انتخابات ریاستجمهوری که مسعود پزشکیان در صدر قرار داشت.
پس از این مرحله، طی مراحل چهارم و پنجم جای پزشکیان و جلیلی تغییر کرد و جلیلی برای دقایقی به صدر آمد. اما با فاصله اندک. طی مراحل ششم و هفتم پزشکیان بار دیگر به صدر آمد و تا آخرین مراحل در صدر ماند. در هشتمین مرحله از اعلام نتایج و بعد از شمارش ۱۹ میلیون رأی فاصله دو کاندیدا بیشتر شد و پزشکیان با ۱.۱۱۲.۸۲۱ رأی بیشتر در صدر باقی ماند. نهمین و آخرین دور از اعلام نتایج نیز نشان داد در نهایت پزشکیان و جلیلی نتوانستند نصف +۱ رأی را کسب کنند و راهی مرحله دوم شدند.
پیام پزشکیان بعد از اعلام نتایج انتخابات
دقایقی پس از مشخص شدن نتایج انتخابات، کاندیدای چهاردهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری گفت: امیدوارم حضور مردم پای صندوقهای رای، فریاد جدیدی برای تغییر در نگاه، رفتار، گفتگو و تقسیم و تخصیص منابع باشد. مسعود پزشکیان بعد از اعلام نتایج انتخابات ریاستجمهوری با انتشار ویدیویی خطاب به مردم گفت: از اعماق وجودم به زنان، مردان، دختران، پسران و فرزندان ایران عزیزم درود میفرستم؛ از اینکه نتوانستم در مدت کوتاه فرصت تبلیغات و گفتگوها خدمت مردم در تمام استانها برسم، شرمندهام.
وی با بیان اینکه از طریق این پیام ویدیویی چند کلامی با مردم صحبت میکنم، گفت: اقبال لاهوری شعر زیبایی دارد که میگوید: «مانند صبا خیز و وزیدن دگر آموز/ دامان گل و لاله کشیدن دگر آموز/ اندر دلک غنچه خزیدن دگر آموز/ موئینه به بر کردی و بی ذوق تپیدی/ آن گونه تپیدی که به جایی نرسیدی/ در انجمن شوق تپیدن دگر آموز…»
این کاندیدای انتخابات ریاستجمهوری افزود: ما باید یک بار دیگر برخیزیم و طرحی نو دراندازیم؛ با کمک مردم و همه عزیزان در این کشور از همه قومیتها، زبانها و لهجهها، با هم دست به دست هم داده و برای ایرانمان و نجات کشورمان از فقر، دروغ، تبعیض و بیعدالتی تلاش کنیم تا آن را نابود کرده و از بین ببریم.
پزشکیان بیان کرد: امیدوارم حضور مردم پای صندوقهای رای، فریاد جدیدی برای تغییر در نگاه، رفتار، گفتگو و تقسیم و تخصیص منابع باشد. وی مجددا گفت: مردم من را به خاطر آنکه نتوانستم خدمت آنها در تمام استانها برسم، ببخشند؛ انشاءالله با حضور مردم بتوانیم با قدرت بالا بیاییم و همراه مردم برای نجات ایران تلاش خواهم کرد.