قحطی نقدینگی در بازار باز

به گزارش رصد روز، بانک مرکزی در ادامه روند انتشار هفتگی گزارش عملیات اجرایی سیاست پولی، آخرین وضعیت از عملکرد شبکه بانکی در بازار باز و بازار شبانه طی هفته منتهی به ۱۰ آذرماه را منتشر کرد.

با استناد به این گزارش، رکوردشکنی‌های پیاپی بانک‌ها در ارسال سفارش ریپو در بازار باز، این هفته نیز ادامه پیدا کرد اما بانک مرکزی، همچون هفت هفته گذشته، رقم تزریق پول در این بازار را ثابت نگه داشت. به این ترتیب، بانک مرکزی در سی‌وسومین حراج بازار باز ۱۴۰۴، تنها حدود ۴۲ درصد از وجوه موردنیاز بانک‌ها را از طریق بازار باز تامین کرد.

بازار باز چیست؟

بازار باز یکی از مهم‌ترین سازوکارهای اقتصادی و ابزارهای بانک مرکزی برای اعمال سیاست پولی است. در بازار باز، بانک‌ها در صورت کسری منابع در کوتاه‌مدت، با استفاده از عملیات ریپو، منابع موردنیازشان را از بانک مرکزی قرض می‌گیرند. در این عملیات، بانک‌ها با فروش اوراق در اختیار خود به بانک مرکزی، وجوه نقد مورد نیاز را دریافت و در سررسیدی که از قبل تعیین می‌شود، اوراق فروخته‌شده را با نرخ سود مشخصی از بانک مرکزی بازخرید می‌کنند و بدهی خود را به این بانک می‌پردازند.

گفتنی است که نرخ انجام این عملیات، نرخ ریپو و مدت سررسید آن، مدت توافق بازخرید نامیده می‌شوند.

رقم ثبت سفارش ریپو از ۵۴۸ هزار میلیارد تومان عبور کرد

در سی‌وسومین حراج بازار باز سال جاری، ۲۲ بانک و موسسه اعتباری غیربانکی، برای تامین کسری خود سفارش ریپو به بانک مرکزی ارسال کردند. مدت توافق بازخرید در این سفارش‌ها هفت روزه و حداقل نرخ توافق بازخرید نیز ۲۳ درصد بود.

مجموع سفارش‌های ارسالی بانک‌ها در بازار باز روز ۱۰ آذرماه، معادل ۵۴۸ هزار و ۶۸۰ میلیارد تومان بود؛ رقمی که نه تنها ۲۲ هزار میلیارد تومان بیشتر از هفته گذشته بود، بلکه قله جدیدی در میزان ثبت ریپو در بازار باز به شمار می‌رود.

این جهش در میزان سفارش‌های ارسالی بانک‌ها در بازار باز حاکی از است که شبکه بانکی، بیش از هر زمان دیگری نیازمند تامین ذخایر کوتاه‌مدت خود از طریق استقراض از بانک مرکزی است.

کاهش نسبت پذیرش سفارش‌های ریپو به ۴۱.۹ درصد

با وجود تداوم روند صعودی ثبت سفارش در بازار باز، بانک مرکزی این هفته نیز به سیاست خود مبنی بر ثبات رقم پذیرش سفارش‌ها پایبند ماند و بار دیگر ۲۳۰ هزار میلیارد تومان از سفارش‌های ریپو را پذیرفت.

به این ترتیب، نسبت سفارش‌های پذیرفته شده به کل ریپوهای ارسالی در بازار باز این هفته معادل ۴۱.۹ درصد رقم خورد که کمترین میزان از ابتدای مهرماه سال گذشته به این سو محسوب می‌شود.

از سوی دیگر اما بانک‌ها در این حراج بازار باز، ۲۳۱.۱ هزار میلیارد تومان اصل و سود استقراض هفته گذشته خود را به بانک مرکزی بازگرداندند تا خالص عملیات بانک مرکزی در این هفته نیز منفی شود.

اعتبارگیری قاعده‌مند در بازار شبانه به ۳۸۱ هزار میلیارد تومان رسید

بخش دیگری از گزارش عملیات اجرایی سیاست پولی بانک مرکزی به اعتبارگیری قاعده‌مند بانک‌ها در بازار شبانه اختصاص دارد. بازاری که در آن، بانک‌ها می‌توانند در قابل توافق بازخرید با نرخ سقف دالان نرخ سود یعنی ۲۴ درصد، نیازهای نقدینگی خود را با سررسید معمولا یک روزه، برطرف کنند.

در پنج روز کاری منتهی به ۱۰ آذرماه، بانک‌ها مجموعا ۳۸۱.۱ هزار میلیارد تومان اعتبار گرفتند. این در حالی است که طی همین هفته، بانک‌ها ۳۸۳ هزار میلیارد تومان اصل و سود این استقراض را به بانک مرکزی بازگردادند تا عملکرد بانک مرکزی در این بازار نیز منفی شود.

برای عضویت در کانال رصد روز کلیک کنید