بر اساس پیگیری از نحوه محاسبه هزینه ساخت نهضت ملی مسکن در سال ۱۴۰۱، اعداد محاسبه شده از طریق فهرست بهای سازمان برنامه و بودجه است و تمام پروژه‌هایی که اکنون در مرحله اجرای عملیات ساخت قرار دارد از «اقدام ملی تا نهضت ملی» همه بر اساس همین فرمول در حال تکمیل است و برخلاف این ادعا که با این رقم‌ها نمی‌شود خانه ساخت، عملیات ساخت‌وساز نیز متوقف نشده است.
تقاضای ساخت مسکن از سوی سازندگان با ارقامی بیش از ۴.۵ میلیون تومان در هر مترمربع است و برخی انبوه‌سازان معتقد هستند در شرایطی پیمانکاری ساخت واحدهای نهضت ملی را قبول خواهند کرد که تا سقف ۲ میلیون تومان در هر مترمربع افزایش قیمت ساخت لحاظ شود.
معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی اعلام کرده است که عملیات اجرایی در کل نظام عمرانی کشور بر اساس همین فرمول، قیمت‌گذاری می‌شود و تا با حداقل قیمت ممکن، مسکن ساخته شود، لذا بارها اعلام‌شده تا سازندگان در صورت آمادگی وارد عقد قرارداد شوند.
تمام فشارها نیز برای این است که تا هر مترمربع بیش از یک‌میلیون برای هر مترمربع افزایش قیمت ساخت ثبت شود؛ وزیر راه و شهرسازی بارها اعلام کرد که برای رعایت منافع مردم و به نفع گروه‌های کم درآمد مقابل این موضوع مقاومت دارد و تعداد واحدی که در حال ساخت است نیز با همین قیمت‌ها در حال انجام است.
بر اساس رویکرد دولت و مجلس، امکان ساخت مسکن باقیمت‌های اعلام‌شده وجود دارد و اینکه ساخت مسکن ملی متوقف نشده است. بزرگ‌ترین برهان این ادعا است. بااین‌حال امکان تعدیل قیمت‌گذاری نیز وجود دارد.
آن‌طور که «رستم قاسمی» وزیر راه و شهرسازی اعلام کرده است امکان افتتاح پروژه‌هایی که عملیات اجرایی آن پیش‌تر شروع شده است در شش ماه نخست سال ۱۴۰۱ وجود دارد.
وضعیت عملیات اجرایی واحدهای نهضت ملی در سراسر کشور
اکنون پیمانکار ساخت واحدهای نهضت ملی در شهرهای جدید مشخص شده است. درواقع طریقه ثبت‌نام در هر شهر جدید یا هر استان بدین صورت است که ابتدا زمین موردنظر، سپس ظرفیت تعداد واحد قابل ساخت مشخص می‌شود. پروژه‌ها نیز تعریف و در سامانه ثمن بارگذاری و سپس ثبت‌نام‌ها مطابق ظرفیت موجود انجام می‌شود.
با اتمام مهلت ثبت نام متقاضیان، حدود ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر در مرحله نخست تایید شدند و اکنون در مرحله تایید بررسی سکونت در استان محل تقاضا هستند که باز هم ممکن است باعث حذف تعداد متقاضیان شود.
بر اساس اعلام معاونت مسکن وزارت راه اکنون ۹۰۰ هزار واحد نهضت ملی مسکن در مراحل خاکبرداری تا فونداسیون و سایر مراحل ساخت است.
وزیر راه و شهرسازی نیز فروردین امسال با بیان اینکه ساخت واحدهای مسکونی طرح نهضت ملی مسکن تا مردادماه به ۲ میلیون واحد می‌رسد، عملیات اجرایی حدود یک‌میلیون واحد مسکونی که در مراحل مختلف از فونداسیون تا نازک‌کاری است را تایید کرد.
مجموع پروژه‌های حمایتی ساخت مسکن که اکنون عملیات ساخت آن در حال اجراست، ۵۳۰ هزار واحد طرح اقدام ملی مسکن و ۳۲۱ هزار واحد نهضت ملی مسکن است، همچنین ۱۰۸ هزار واحد طرح خودمالکی برای دریافت تسهیلات به بانک معرفی‌شده است. وظیفه دولت ساخت یک‌میلیون واحد مسکونی در سال است که در مسکن شهری معادل سالی ۸۰۰ هزار واحد می‌شود و ۲۰۰ هزار واحد دیگر ساخت مسکن روستایی است؛ بر این اساس دولت همین حالا از سقف ساخت‌وساز مسکن شهری هم جلوتر است.
در هفت ماه اخیر مهم‌ترین کار اجرایی دولت در بخش مسکن «تامین زمین» بوده که انجام شده است و ۷۰ درصد زمین ساخت ۴ میلیون مسکن تامین شده است.
محمود محمود زاده پیش تر درباره آخرین وضعیت تامین زمین نیز به ایرنا گفته بود، حدود ۹۸۰ هزار واحد زمین با کاربری مسکونی طی شش ماه گذشته تامین قطعی شده است؛ علاوه بر آن معادل یک میلیون و ۴۰۰ هزار واحد، زمین شناسایی شده که نیازمند تعیین کاربری یا الحاق به محدوده و یا بررسی فنی در سطح شوراهای برنامه‌ریزی استان‌ها و شورای عالی معماری و شهرسازی دارد.
اکنون وزارت راه و شهرسازی در انتظار تعیین تکلیف نهایی این زمین‌ها است و در صورت تعیین تکلیف نهایی، زمین برای ساخت ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار واحد مسکونی تامین خواهد شد.
بر این اساس با احتساب تعیین تکلیف نهایی زمین برای ساخت دو میلیون و ۳۰۰ هزار واحد مسکونی حدود ۷۰ درصد زمین برای ساخت مسکن تامین شده؛ این در حالی است تامین همه ۷۰ درصد اراضی مسکن‌سازی از محل اراضی وزارت راه و شهرسازی انجام شده کار بزرگی انجام محسوب می‌شود.
بنابراین گزارش، قانون جهش تولید و تامین مسکن (طرح نهضت ملی مسکن) مصوب ۱۷ مردادماه ۱۴۰۰ یکی از برنامه‌های کلان دولت سیزدهم محسوب می‌شود.
دولت با تلفیق طرح و «اقدام ملی مسکن» در طرح «نهضت ملی مسکن» و افزایش تسهیلات ساخت تا رقم ۴۵۰ میلیون تومان قصد دارد چهار میلیون واحد مسکونی طی چهار سال احداث کند. بانک‌ها نیز موظف شده‌اند سالیانه ۳۶۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات به طرح جهش تولید و تامین مسکن اختصاص دهند.
