به گزارش رصد روز، ماجرای کمبود بنزین و احتمال سهمیهبندی و افزایش قیمت از چالشهای این روزهای مردم و دولت است. مسعود پزشکیان، رئیسجمهور، از واردات چند هزار میلیارد دلاری بنزین میگوید و گلایه میکند که چرا باید با قیمت مصوب کشور عرضه شود. از طرف دیگر کارشناسان، یکی از علل کمبود بنزین را مصرف بالای خودروهای داخلی و کیفیت پایین آنها میدانند. سالهاست که بحث واردات خودرو در میان است. هر از چند گاهی موضوع واردات خودرو خارجی جدی میشود اما مشخص نیست با وجود موافقت دولت و مجلس موانع از کجا سر راه آن قرار میگیرد که به سرانجام نمیرسد.
محمد رشیدی، عضو هیاترئیسه مجلس، تاکید میکند در کشور کمبود بنزین وجود ندارد. او میگوید مشکل کمبود بنزین به دلیل کیفیت پایین خودروهای داخلی است و راهکار حل مشکل کیفیت خودروهای داخلی را هم در واردات خودروهای خارجی میداند. به گفته او، یک بار برای همیشه باید تکلیف خودروسازی در داخل حل شود. از نظر رشیدی، اگر واردات خودرو آزاد شود خودروسازان مجبور میشوند یا خود را در سطح خودروسازان خارجی بالا بکشند یا خودبهخود حذف میشوند. از نظر او، ۸۵ میلیون نفر در ایران نباید فدای سر پا نگه داشتن صنعت خودروسازی در کشور شوند.
*تخمین زده میشود که کشور چیزی حدود ۶ تا هفت میلیون لیتر نیاز به واردات بنزین دارد. از طرفی صحبت از افزایش قیمت بنزین برای کنترل مصرف و کسری بودجه به میان آمده؛ دلیل این کمبود چیست؟ مشکل بر سر تولید و زیرساخت است؟
طبق بررسیهایی که انجام دادهایم، ما در کشور کمبود بنزین نداریم بلکه مشکل مصرف بیرویه داریم و بهینهسازی در کشور انجام نمیدهیم. خودروهای فرسودهای داریم که با مصرفهای دو سه برابر مصرف روز دنیا باعث وقوع این ماجرا شدهاند. خودرو ملی بهظاهر سند افتخارمان شده است اما من این را اصلاً افتخار ملی نمیدانم.
خودرو داخلی در هر ۱۰۰ کیلومتر ۱۴ تا ۱۵ لیتر بنزین مصرف میکند در حالی که مصرف خودروهای روز در دنیا چهار یا پنج لیتر است. یعنی خودروهای داخلی ما سه برابر متوسط جهانی مصرف میکنند. اگر کیفیت در خودروسازی را افزایش و اجازه دهیم واردات خودرو استمرار پیدا کند، بسیاری از مشکلات در این زمینه حل خواهد شد.
چرا مردم باید تاوان خودرو بیکیفیت را بدهند
*سالهاست همه از بالا رفتن کیفیت خودرو در کشور دم میزنند، هزینههای سنگینی هم به مردم تحمیل میشود اما همچنان مشکل از نظر همه کیفیت است. به نظر نمیآید کیفیت خودرو داخلی با این روشها و به این زودیها رو به بهبود برود؟
حرف ما هم همین است. به چه دلیل باید تاوان یک خودرو بیکیفیت را مردم بدهند؟ از طرف دیگر بنزین و منابع داخلی ما هم در حال سوخت شدن است و تبدیل به آلودگی هوا و آلودگیهای محیطزیستی میشود و بیماریهای سرطانی و مسائل بهداشتی را تشدید میکند. از آن طرف دوباره باید از صندوق توسعه ملی پول بگیریم که برای همین مشکلات دارو وارد کنیم؛ یعنی از چند طرف ضرر میکنیم. این روند یک جایی باید متوقف شود.
باید واردات خودرو را آزاد کنیم / تولید بنزین کفایت میکند، حتی بیشتر از مصرف ماست / چرا خودروهای فرسوده از رده خارج نمیشوند؟
*خب راه بهتر شدن اوضاع و توقف این زنجیره ناقص از نظر شما چیست؟
راهش این است که ما واردات خودرو را آزاد کنیم، تعرفه را با یک شیب مناسب هر سال کمتر کنیم تا در عرض پنج ۶ سال یا خودروهای داخلی به تراز و کیفیت خودروهای خارجی برسند یا اگر نشد، اجازه دهیم مردم از خودروهای روز دنیا استفاده کنند با مصرف کمتر بنزین. تولید بنزین کفایت میکند، حتی بیشتر از مصرف ماست.
در حال حاضر ما خودرویی را از رده خارج نمیکنیم، یعنی فقط داریم اضافه میکنیم. چرا خودروهای فرسوده از رده خارج نمیشوند؟ قانون برنامه و مجلس است اما این اتفاق نیفتاده است.
عمده مصرف بنزین مربوط به خودروهای فرسوده و بیکیفیت است / خودروهای بیکیفیت حداقل روزی ۳۰ میلیون لیتر بنزین به ما ضرر میزنند
*یعنی عمده مصرف مربوط به خودرو است و مصرف مردم؟
بله بنزین همین است، عمده مصرف الان مختص خودروهای فرسوده و خودروهای بیکیفیتی است که به نظر من حداقل در روز بیش از ۳۰ میلیون لیتر به ما آسیب میرسانند و مصرف اضافه دارند.
در مجلس گذشته واردات خودرو را سه بار به طرق مختلف آزاد کردیم / سه سال از تصویب واردات خودرو گذشته و اتفاقی نیفتاده
*از آن طرف بحث واردات خودرو به میان آمده و میبینیم که موانع زیادی در مسیر واردات آن وجود دارد. این ماجرا مربوط به همان مافیای خودرویی میشود که برخی از آن یاد میکنند؟ اصلاً مافیا در صنعت خودرو حاکم است؟
بله حتماً همینطور است. ما در مجلس گذشته واردات خودرو را سه بار به طرق مختلف آزاد کردیم اما چه اتفاقی در این زمینه رخ داده است که اجرا نمیشود؟ اگر به خاطر مافیا نیست پس به چه دلیل است؟ سه سال از آن موضوع گذشته هنوز هم اتفاقی نیفتاده است!
بنزین را از آب هم ارزانتر دست مصرفکننده میدهیم / در صورتی میتوانیم قیمت بنزین را افزایش دهیم که اجازه استفاده از خودرو باکیفیت را به مردم بدهیم / نمیشود هم به مردم بگوییم هم پیاز بخورید و هم به آنها شلاق بزنیم
*با این اوصاف، امکان افزایش قیمت بنزین وجود دارد؟
الان حرف ما این است که بنزین را همسطح عرف دنیا به دست مردم نمیدهیم، از آب هم ارزانتر است؛ عیبی ندارد. به شرطی ما حق داریم بنزین را با قیمت فوب خلیج فارس و قیمت جهانی عرضه کنیم که اجازه دهیم مردم خودروهای باکیفیت و کممصرف جهانی را در داخل استفاده کنند. نمیشود هم به مردم بگوییم پیاز بخوردید و هم به آنها شلاق بزنیم. یعنی به آنها بگوییم که خودروهای بیکیفیت با قیمت چند برابر و مصرف بالا را استفاده کنید، و از طرف دیگر قیمت بنزین را هم آزاد کنیم. اینها حتماً با یکدیگر تعارض منافع مردم را در پی دارد و در داخل ایجاد نارضایتی میکند.
حداقل ۳۰ درصد بنزینی که در کشور مصرف میشود، بنزین مازاد مصرف داخلی است / به خاطر ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار نفر که در صنعت خودروسازی هستند به ۸۵ میلیون نفر ضرر میزنیم
*الان چند سال است که از مافیا در صنعت خودروسازی حرف زده میشود اما کسی کاری برای آن انجام نمیدهد و فقط مردم از این وضعیت ضربه میخورند. دولت چهاردهم در برابر این موضوعات باید چه راهکاری در پیش گیرد؟
وظیفه دولت است که عبور کند. دولت باید امروز منابع خود را در نظر بگیرد، در انرژی و در سوخت ناترازی دارد، این از کجا قرار است جبران شود؟ خب قسمتی از آن باید با کیفیت خودروها کنترل شود، یعنی مصرف را پایین بیاورد. کاهش مصرف مهمتر از تولید است. در همه دنیا روی کاهش مصرف کار میکنند اما یا میخواهیم تولید را افزایش دهیم یا دست به واردات بزنیم.
فکر نمیکنیم حداقل ۳۰ درصد بنزینی که در کشور مصرف میشود، بنزین مازاد مصرف داخلی ماست و به دلیل بیکیفیت بودن خودروهای داخلی از دست میرود، باید این را جبران کنیم.
بعد هم به چه دلیل باید در حق ملت خود اجحاف کنیم از بابت این خودروهایی که چند برابر قیمت جهانی هستند. شما در داخل کشور خودرو دنا را یک میلیارد تومان میخرید، در خارج از کشور تویوتا با یک میلیارد تومان بهترین خودرو خود را به مردم عرضه میکند. چرا همه دنیا از این خودروها استفاده میکنند اما ملت ما چنین حقی ندارند. این چه خودرو ملیای است؟ چه تولید داخلی و چه حمایتی است که موجب ضرر و زیان است؟ به خاطر ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار نفر که در صنعت خودروسازی هستند، ۸۵ میلیون نفر را متضرر میکنیم. خواهش میکنم دولت با جدیت به این عرصه رسیدگی کند، قانون مجلس هم وجود دارد.
دولت میتواند با قانون مصوب مجلس با مافیای خودروسازی مقابله کند / با واردات خودرو خودروساز داخلی باید خود را با کیفیت تطبیق دهد، وگرنه دلیلی ندارد مردم ضرر و زیان بدهند / صرفاً داشتن خودرو ملی برای مردم و کشور صرفه اقتصادی ندارد
*با قانونی که در مجلس مصوب شده دولت میتواند با مافیای خودرو که گفته میشود بسیار هم قوی است، مقابله کند؟
بله چرا نمیتواند، ما هم حمایت میکنیم. وقتی واردات خودرو روی ریل بیفتد خودروساز داخلی یا باید خود را با کیفیت و قیمت جهانی تطبیق دهد یا اگر نمیتواند دلیلی ندارد که مردم ضرر و زیان آن را بدهند. آن هم در حالی که خودروهای داخلی با توجه به آلودگی محیطزیستی، مصرف بیرویه بنزین، ناترازی انرژی، ناترازی بودجه را هم در پی دارد، نارضایتی ملت هم هست. از آن طرف مشکلات بهداشت و درمان هم به دلیل آلودگی شدید محیطزیستی به وجود میآید. به طور کلی بخواهید نگاه کنید با هیچ منطقی صرفاً داشتن خودرو ملی برای مردم و کشور صرفه اقتصادی ندارد.