به گزارش رصد روز، محدودیت دامنه نوسان یکی از فاکتورهای مهم بورس و ابزاری برای جلوگیری از تلاطم و تصمیمات هیجانی در بازار سهام است. بازارساز از این ابزار برای کنترل رفتار سرمایهگذاران و کاهش تنش استفاده میکند. در بازار سهام ایران طی هفتههای اخیر از این ابزار به کرات استفاده شده است.
اکنون نیز سازمان بورس تصمیم گرفته قدری از فشار دامنه بر معاملات بکاهد و به این ترتیب محدودیت دامنه نوسان را از یک درصد به سه درصد افزایش داده است. آیا این به معنای بازگشت به دامنه قانونی ۶ درصدی است؟ بازی با دامنه چه کمکی به بازار سهام میکند؟
محدودیت دامنه نوسان از رانت سوداگران جلوگیری میکند
مریم محبی، کارشناس بازار سرمایه در رابطه با تاثیر بازگشت دامنه نوسان به حالت سه درصدی بر بازار سرمایه، گفت: «هدف از وجود دامنه نوسان در بورس کنترل و نظارت بر این بازار است که از سوءاستفاده سوداگران از قدرتهای مالی، سیاسی و اطلاعاتی جلوگیری میکند؛ همچنین این ابزار کمککننده به بازارساز برای مواقع بحران و تنش است.»
کاهش دامنه نوسان اقدام درستی از سوی سازمان بورس بود
محبی ادامه داد: «در روز یکشنبه ۱۴ مرداد ۱۴۰۳ یعنی دو روز کاری پس از ترور اسماعیل هنیه در اقدامی دیرهنگام، شاهد کاهش محدودیت دامنه نوسان بودیم در حالی که طی دو روز گذشته آن، بازار سهام منفیهای سهمگینی را تجربه کرد.»
این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: «در ۷ مهر ۱۴۰۳ پس از ترور سید حسن نصرالله، سازمان بورس طی جلسه فوری اقدام به کاهش بیشتر محدودیت دامنه نوسان تا یک درصد کرد که با توجه به ریسکهای سیستماتیک کار مناسب و خوبی بود.»
ادامهدار بودن دامنه یک درصدی سایه ترس را در بازار تقویت میکرد
محبی اظهار کرد: «با وجود اینکه کاهش دامنه اقدام مناسب و به موقعی بود، ادامهدار شدن این روند باعث شد سایه ترس همچنان بر بازار سرمایه باقی بماند و ذات ترسوی پول نیز از تزریق سرمایه استقبال منفی کرد.»
این کارشناس بازار سرمایه گفت: «به نظر میرسد شرایط بازار با کاهش تنشهای خاورمیانه آمادگی لازم برای برگشت به دامنه قبلی خود را داشته است.»
تغییر دامنه نوسان به تنهایی راه چاره نیست
محبی گفت: «جای سوال است که اگر همچنان تنشهای سیاست خارجی شدت گیرد، بازارساز به جز کاهش دامنه نوسان چه ابزار کنترلی برای حمایت از سهامدار دارد؟»
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: «دامنه نوسان یک درصدی میتواند از سهامدار محافظت کند اما ادامهدار بودن دامنه یک درصدی در شرایط غیرهیجانی به نفع بازار سرمایه نیست. به نظر می رسد شرایط برای عادی شدن دامنه نوسان به روال قبل از ریسکهای سیستماتیک برگشته است.»
وی اشاره کرد: «بالغ بر دو ماه است که به دلایل مختلف در بازار سهام شاهد جابه جایی دامنه نوسان در مقاطع مختلف هستیم، در شرایط فعلی ریسکهای سیستماتیک آرام گرفته و سازمان بورس باید برای برقراری شرایط عادی راهکارهایی بیاندیشد.»