به گزارش رصد روز، خشایار باقرپور، مدیرعامل اتحادیه تعاونیهای عمرانی تهران درباره هدف از طرح مسکن اقتصادی یا مسکن کوچکمتراژ گفت: مسکن به عنوان یکی از اساسیترین نیازهای بشر سالیان سال است که در کشور ما به یکی از دغدغههای اصلی خانوارها و همچنین پاشنه آشیل برای دولتهای مختلف تبدیل شده است. متاسفانه این مشکل در گذر زمان هر چه که پیش رفتیم عمیقتر شد. امروز که شرایط را بررسی میکنیم میبینیم که مسکن از استطاعت خانوارها به دورترین حد خود رسیده است. به عبارتی تهیه مسکن به طور کامل از توان متقاضیان خارج شده است. براساس گزارشهای رسمی منتشرشده توسط مراجع آماری قیمتهای خرید و اجاره واحدهای مسکونی به طور عجیبی افزایش یافته است.
وی افزود: در حال حاضر ۵۵درصد از درآمد خانوارها به طور متوسط به مسکن تعلق میگیرد. در صورتی که استاندارد جهانی برای این امر کمتر از ۲۵درصد است. این موضوع باعث میشود که خانوارها برای تامین مسکن ناچار شوند تا از بسیاری از سرانههای هزینهکرد خود مانند درمان، آموزش، تفریح و موارد دیگر کم کنند. باقرپور ادامه داد: آمارها با ما سخن میگویند. بررسی آمار حاکی از آن است که آمار ازدواج طی ۱۴سال نصف شده است.
ازدواجهایی که صورت میگیرد نیز با نابسامانیهایی در اسکان زوجین روبهرو میشوند. بدون شک بخش بزرگی از کاهش آمار ازدواج به دشواری و در دسترس نبودن مسکن مربوط میشود. امروزه جوانان برای تامین مسکن به عنوان یکی از پایههای تشکیل زندگی با معضل جدی روبهرو هستند. یعنی اگر دختر و پسر جوان هر دو شاغل باشند و قصد اجاره یک واحد مسکونی را داشته باشند با مشکلات بسیاری روبهرو خواهند بود و مجبورند تمام درآمد خود را به اجاره مسکن اختصاص دهند و چیزی برای پسانداز به منظور خرید خانه در آینده باقی نمیماند. مدیرعامل اتحادیه تعاونیهای عمرانی تهران گفت: هر از گاهی گزارشهای مختلفی منتشر میشوند که حاکی از وجود نابسامانی و بحران در بازار مسکن هستند. گزارشهایی مبنی بر اینکه اگر یک خانواده کل درآمدهای خود را پسانداز کند با فرض ثابت بودن قیمتها که خود فرضی کاملا اشتباه است باید سالیان طولانی برای خرید مسکن صبر کند. اعداد و ارقامی که گواهی میدهند افراد تا پایان عمر خود نیز قرار نیست صاحب خانه شوند.
مدیرعامل اتحادیه تعاونیهای عمرانی تهران گفت: آخرین راهکار برای تولید مسکن در استطاعت این بود که اقدام به اصلاح کمیت کنیم. یعنی تولید خانههایی با ابعاد کوچکتر، ولی کاربردیتر. به عبارتی بخشهای از یک واحد آپارتمانی که استفاده کمتری دارند را برای یک بعد کوچک خانوار حذف کنیم.
وی افزود: به عنوان مثال در یک آپارتمان ۱۵۰ متری، عملا نیمی از مساحت خانه درگیر فضای پذیرایی است. با توجه به اینکه این روزها خانوادهها به شدت دچار گرفتاریهای کاری هستند دیدوبازدیدها کمتر شده و فضای پذیرایی بیشتر از چند بار در سال مورد استفاده قرار نمیگیرد. به عبارتی چنین فضایی در عمل برای ساکنین کاربردی ندارد. اما آنها چه بخواهند چه نخواهند باید پول خرید این متراژ را بپردازند. از سویی ساکنان هنگام مصرف انرژی چه برای خنک کردن خانه در فصل گرما و چه برای گرم کردن آن در فصل سرما با توجه به تیپ معماری و تفکیک نشدن فضاها از یکدیگر مشمول پرداخت هزینه اضافی میشوند.
باقرپور همچنین گفت: بنابراین عقلانی به نظر میرسد که برای خانوادههای کوچک خانههایی با ابعاد کوچکتر ساخته شود و آن فضاهایی که در این طرح حذف میشوند در مجتمعها به صورت مشاع و قابلاستفاده برای همه پیشبینی شوند. در این طرح ساکنان هر زمان که نیاز به فضای پذیرایی داشتند میتوانند با هماهنگی نهاد ادارهکننده مجتمع از آن فضا استفاده کنند به طوری که گویی جزو لاینفکی از خانه خود بوده است.
ارتقای کیفیت زندگی با صنعتیسازی مسکن
مدیرعامل اتحادیه تعاونیهای عمرانی تهران اضافه کرد: در کنار این موضوعها بحث صنعتیسازی و استفاده از تکنولوژیهای نوین ساختمان که هم باعث ارتقای کیفیت میشوند و هم سبب افزایش استحکام و طول عمر بنا میشوند نیز ضمیمه طرح مسکن اقتصادی شده است. در این طرح اصلاح ساختار معماری به گونهای که مشاعات بهینهتر شوند در دستور کار قرار گرفته است. به عنوان مثال در یک آپارتمان ۷۰ متری عملا باید ۱۱۰ تا ۱۲۰مترمربع بنا ساخته شود.به عبارتی مشاعات به شکل و طرح سنتی ایجا د میشوند و در قیمت تمامشده مساحت مفیدی که مبنای معاملات است سرشکن میشود.
وی افزود: همچنین باید توجه داشت که امروزه هوشمندسازی دیگر یک هزینه و گزینهای لوکس به شمار نمیرود. بلکه یک ضرورت است. امروزه باید از سازوکار سنتی تمامی ابنیه اعم از مسکونی، تجاری و اداری گذر کنیم و به سمت هوشمندسازی حرکت کنیم. هوشمندسازی به معنای نورپردازی خاص و پخش موزیک در فضاها نیست. هوشمندسازی در واقع کنترل مصرف انرژی و ارتقای سطح امنیت را برعهده میگیرد. از سویی کاراییهای این حوزه روزبهروز در حال توسعه است و محصولات مدرنتری در حال عرضه به بازار هستند.
باقرپور بیان کرد: مسکن اقتصادی در عین حفظ و ارتقای کیفیت و با یک دید معقول نسبت به کمیت میتواند مسکن در استطاعتتری را برای بخشی از جامعه فراهم کند.
زندگی در چادر، خانه اشتراکی و پشتبام در شأن خانوادهها نیست
مدیرعامل اتحادیه تعاونیهای عمرانی تهران گفت: همانطور که شهید رییسی در یکی از واپسین سخنرانیهای خود گفتند که طبق آمار فرزندآوری در خانههای کوچک بیشتر از خانههای بزرگ اتفاق میافتد. رییسجمهوری محبوب دولت چهاردهم نیز گفتهاند که در صورت ساخت واحدهای مسکونی کوچکمتراژ با استقبال فراوان جوانان روبهرو خواهیم شد.
او ادامه داد: با این وجود متاسفانه در لایههای پایینتر این موضوع سیاسی شد. یعنی یک طیف سیاسی مشخص پایش را در یک کفش کرده است که زندگی در خانههای کوچکمتراژ در شأن مردم نیست. این در حالی است که امروزه بسیاری از افراد در چادر، خانههای اشتراکی و پشتبام زندگی میکنند. کافی است سری به پلتفرمهای املاک بزنید تا آگهیهای اجاره مربوط به این موارد را ببینید. از آن دسته افراد باید پرسید مگر خودروی بیکیفیت داخلی، محصولات تراریخته و ناترازی انرژی در شأن خانوادههای ایرانی است؟
باقرپور گفت: اگر به اجدادمان نگاه کنیم درمییابیم که بحران مسکن در آن زمان اصلا به شکل کنونی نبود. در آن زمان زندگیها از یک اتاق آغاز میشد و آهستهآهسته توسعه پیدا میکرد. در شرایط کنونی باید براساس واقعیتها تصمیمگیری کنیم.
راهکار کنترل هجمه سرمایهها به سمت مسکن کوچکمتراژ
باقرپور همچنین گفت: براساس یک رویه ناصحیح در مدیریت اقتصاد کشور که بیش از ۵۰سال سابقه دارد و به هیچ عنوان سیاسی نیست پس از طلا بیشترین تورم را در بازار مسکن شاهد بودهایم. تورمی که در خودرو، ارزاق، بورس و ارز دیده نشده است. از آنجایی که طلا مشکلات خاص خودش را داشته است بسیاری از افراد برای سرمایهگذاری به بازار مسکن روی آوردهاند. اکنون نیز یکسوم خانوارهای کشورمان به خاطر هجمه سرمایهای موجود در بازار مسکن از صاحبخانهشدن جاماندهاند؛ متقاضیانی که از طیف مصرفی هستند، ولی از خودشان خانهای ندارند. دلیل این موضوع آن است که عدهای با دیدگاه سرمایهای، کالایی را که ذاتا در تمام دنیا مصرفی محسوب میشود را اختیار کردهاند.
مدیرعامل اتحادیه تعاونیهای عمرانی تهران در ادامه عنوان کرد: بیشتر خریدوفروشهایی که در بازار اتفاق میافتد معاملات سرمایه هستند. ۲۰ تا ۳۰سال پیش بیش از نیمی از معاملات مصرفی بودند. اما امروز برعکس است. امروزه حداقل دوسوم معاملات از جنس سرمایهای هستند. این مسالهای است که باید به صورت ریشهای حل شود. چه مسکن کوچکمتراژ ساخته شود چه نشود تفکر و دیدگاه سرمایهای نسبت به مسکن نیمقرن است که در اذهان مردم نهادینه شده است.
ابتدا لازم است تا این موضوع از ذهنها خارج شود. یک بستر جایگزین باید برای مسکن فراهم شود تا عطش سرمایهگذاری ملکی از مسکن به یک سمتوسوی کارآمدتر، مولدتر و توسعهمحورتر هدایت شود. در این خصوص میتوان متقاضیان سرمایهگذاری ملکی را به سوی توسعه ابنیه گردشگری و ساختمانهای درمانی هدایت و برای آنها چشمانداز ایجاد کرد. او افزود: راهکار کنترل هجمه سرمایهها به سمت مسکن کوچکمتراژ آن است که سامانههای آماری و مدیریتی حاکمیتی در کنار این طرح قرار بگیرند. دقیقترین آمار در دسترس ارکان حاکمیتی است.
در این رابطه کافی است که کد ملی اعضای هر خانواده را در اختیار داشته باشیم. در چنین شرایطی به هر خانوادهای یک واحد اختصاص پیدا خواهد کرد. اگر دولت در کنار طرح مسکن اقتصادی قرار گیرد و اطلاعات لازم را در اختیار این طرح بگذارد، احتمال اینکه هر کدام از زوجین اقدام به خرید مسکن کوچکمتراژ کنند از بین میرود و این طرح در حوزه توزیع حرفهایتر و عادلانهتر میشود. در اصل اصالت بخش تعاون ایجاد عدالت اجتماعی است. لازم نیست دولت در این طرح تصدیگری کند و تنها لازم است تا ابزار را تکمیل کند. البته کار دولت جز تسهیلگری نیست.