نقش کمرنگ بانکها در خرید اوراق بدهی دولتی

به گزارش رصد روز ، سیزدهمین مرحله از حراج‌های هفتگی اوراق بدهی دولتی در ۴ شهریور برگزار شد. در این مرحله ۳۵ درصد از ۵ هزار و ۱۲۰ میلیارد تومان اوراق بدهی عرضه شده به ارزش یک هزار و ۸۴۰ میلیارد تومان به فروش رسید که هیچ اوراق بدهی از سوی نهادهای مالی خریداری نشد. در حقیقت با وجود آنکه یک هزار و ۲۰ میلیارد تومان سفارش خرید از سوی چهار بانک در این مرحله ثبت شده‌بود، اما وزارت اقتصاد با هیچ از یک از سفارشات ثبت شده موافقت نکرد و تمام اوراق فروش رفته از سوی سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی خریداری شد.

عدم موافقت فروش اوراق به بانک‌ها در این مرحله احتمالاً ناشی از قیمت پایین سفارشات بوده‌است. این موضوع هشداری است که نرخ مد نظر وزارت اقتصاد برای اوراق بدهی با شرایط جاری کلان اقتصادی همخوانی ندارد و بانک‌ها در صورتی که ملزم به خرید این اوراق نباشند، تمایلی برای حضور در بازار اولیه بدهی ندارند.

چهاردهمین مرحله از حراج‌های هفتگی اوراق بدهی دولتی نیز در ۱۲ شهریور ماه برگزار شد. طبق اعلام بانک مرکزی در این هفته ۸ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان اوراق عرضه شد که از این میزان ۵ هزار میلیارد تومان مربوط به اوراق تازه منتشر شده و ۳ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان آن مربوط به اوراق فروش نرفته مراحل گذشته بود. جدول زیر اطلاعات اوراق عرضه‌شده هفته گذشته را نشان می‌دهد:

بر اساس اعلام بانک مرکزی، ارزش کل اوراق فروش‌رفته مرحله چهاردهم برابر با ۲ هزار و ۳۱۰ میلیارد تومان بوده‌است؛ بنابراین در این مرحله ۲۸.۲ درصد کل اوراق عرضه‌شده به فروش رسیده‌است. در مرحله چهاردهم تنها ۸.۳ درصد از کل اوراق فروش رفته به ارزش ۱۹۰ میلیارد تومان توسط نهادهای مالی (بانک‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری) خریداری شد. بنابراین، پس از مرحله سیزدهم که وزارت اقتصاد با هیچ یک از سفارشات ثبت شده از سوی بانک‌ها موافقت نکرد، کم‌ترین مشارکت بانک‎‌ها در حراج‌های هفتگی ثبت شد. در این مرحله ۹۱.۸ درصد از اوراق‌ بدهی فروش‌رفته به ارزش ۲ هزار و ۱۲۰ میلیارد تومان توسط سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی خریداری شد. نمودار زیر میزان اوراق بدهی دولتی عرضه‌شده و فروش‌رفته در چهاردهمین حراج هفتگی اوراق بدهی دولتی را نشان می‌‌دهد:

همانگونه که مشخص است در این مرحله از حراج اوراق بدهی دولتی همانند ‌هفته‌های گذشته، سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی نسبت به نهادهای مالی مشارکت پررنگی‌ داشته‌اند. همچنین در ادامه روند کاهشی هفته‌های گذشته، استقبال نهادهای مالی از اوراق بدهی دولتی در این هفته نیز کاهش یافت و به کم‌ترین میزان خود طی چهارده مرحله حراج برگزار شده رسید.

این هفته تنها ۲ بانک در حراج اوراق بدهی شرکت ‌کردند که موجب شد کم‌ترین میزان مشارکت بانک‌ها طی حراج‌های برگزار شده ثبت شود. علاوه بر این، ارزش سفارشات ثبت شده از سوی نهادهای مالی مشارکت‌کننده در این هفته تنها برابر با ۴۴۰ میلیارد تومان بود که ۵ درصد ارزش کل اوراق عرضه شده را شامل می‌شود. رقم نگران‌کننده‌ای که حاکی از کم‌ترین میزان سفارش‌گذاری از سوی نهادهای مالی نسبت به ارزش کل اوراق عرضه شده‌است. نمودار زیر نسبت ارزش سفارشات ثبت شده از سوی نهادهای مالی به ارزش کل اوراق عرضه شده را به تفکیک مراحل حراج‌های هفتگی نشان می‌دهد:

همانگونه که مشخص است در این مرحله ارزش سفارشات ارسال‌شده از سوی نهادهای مالی به کم‌ترین میزان خود طی حراج‌های برگزارشده رسیده‌است. طی هفته‌های گذشته این هشدار از سوی اقتصاد آنلاین داده‌ شده‌بود که ادامه روند موجود می‌تواند شرایط را برای ادامه این سیاست با مشکلاتی همراه ‌کند. به‌ویژه آنکه بازار بدهی در کشور از عمق بالایی برخوردار نیست و کاهش استقبال نهادهای مالی در این مرحله بسیار نگران‌کننده است.

به طور کلی طی چهارده مرحله حراج صورت گرفته، ۶۷ هزار میلیارد تومان اوراق بدهی دولت در قالب ۱۸ اوراق با سررسیدهای مختلف از سوی خزانه‌داری عرضه شده‌است که ۵۹ هزار و ۲۹۵ میلیارد تومان آن به فروش رسیده‌است. نمودار زیر میزان عرضه اوراق بدهی دولتی و همچنین میزان فروش موافقت‌ شده (برنده) در حراج را به تفکیک مراحل انجام شده نشان می‌دهد:

با اعلام بانک مرکزی، پانزدهمین مرحله از حراج‌های هفتگی اوراق بدهی دولتی، در ۱۸ شهریور با عرضه ۵ هزار و ۹۵۰ میلیارد تومان اوراق بدهی در قالب چهار نماد ادامه می‌یابد که تمامی نمادهای عرضه شده در این حراج مربوط به اوراق فروش نرفته مراحل گذشته می‌باشد. جدول زیر مشخصات اوراق بدهی دولتی که در هفته جاری عرضه خواهد شد را نشان می‌دهد:

اقتصاد آنلاین