به گزارش رصد روز، روز گذشته، بانک مرکزی جدیدترین گزارش خود از وضعیت تسهیلات و تعهدات اشخاص مرتبط بانکها را منتشر کرد. انتشار این آمار از سال ۱۴۰۲ و بر اساس تکلیف قانون بودجه آن سال بر بانک مرکزی آغاز شد و از آن پس، دادههای مربوط به تسهیلات پرداختی شبکه بانکی به اشخاص مرتبط با آنها، به صورت فصلی بهروزرسانی میشود.
آمارهای جدید بانک مرکزی نشان میدهد مانده تسهیلات پرداختی ۲۲ بانک و موسسه اعتباری غیربانکی کشور به افراد مرتبط با آنها، در پایان شهریورماه رقم ۳۰۹ هزار و ۲۱۲ میلیارد تومان را ثبت کرده است. مقایسه این رقم با گزارش بهار امسال حاکی از آن است که مانده تسهیلات اعطایی شبکه بانکی به اشخاص مرتبط در طول تابستان سال جاری ۳۷ هزار و ۱۴۳ میلیارد تومان، معادل ۱۳.۶ درصد افزایش یافته است.
ایران مال همچنان وامهای بانک آینده را میبلعد
بانک مرکزی در گزارش خود، دادههای تسهیلات پرداختی به اشخاص مرتبط ۲۷ بانک و موسسه اعتباری را در دسترس عموم قرار داده است. در این میان، پنج بانک سرمایه، ایران و ونزوئلا، صنعت و معدن، توسعه تعاون و پست بانک ایران، وامی به خودیها پرداخت نکردهاند.
از سوی دیگر، بررسیها نشان میدهد بالغ بر ۴۴ درصد از کل رقمی که ۲۲ بانک دیگر به اشخاص مرتبط با خود وام دادهاند، مربوط به تنها یک بانک است: بانک آینده که به لطف چاه ویل ایران مال، دارای ۱۳۷ هزار و ۸۸۶ میلیارد تومان مانده تسهیلات به اشخاص مرتبط است و با اختلافی چشمگیر نسبت به باقی بانکها، در صدر وامدهندگان به خودیها قرار دارد. گفتنی است بیش از ۵۶ هزار میلیارد تومان از مانده تسهیلات پرداختی بانک آینده به شرکت توسعه بینالملل ایران مال اختصاص یافته است.
این در حالی است که تسویه نشدن وامهای پرداختی بانک آینده باعث شده مانده تسهیلات این بانک به اشخاص مرتبط آن به طور فزایندهای افزایش یابد. به نحوی که این رقم تنها در طول سه ماه تابستان، ۵۱ هزار و ۵۶۸ میلیارد تومان، معادل حدود ۶۰ درصد، رشد کرده است.
کدام بانکها کمترین وام را به خودیها پرداخت کردند؟
طبق گزارش بانک مرکزی، پس از بانک آینده، دو بانک شهر و گردشگری دارای بیشترین مانده تسهیلات پرداختی به خودیها هستند. طوری که این رقم برای بانک شهر معادل ۳۲ هزار و ۷۵۰ میلیارد تومان و برای بانک گردشگری برابر با ۲۶ هزار و ۶۵۶ میلیارد تومان ثبت شده است.
از سوی دیگر اما کمترین تسهیلات پرداختی به اشخاص مرتبط با رقم ۱۱۰ میلیارد تومانی به بانک مسکن اختصاص دارد. بانکهای خاورمیانه با ۲۹۰ میلیارد تومان و توسعه صادرات با ۳۱۹ میلیارد تومان نیز در ردههای بعدی قرار گرفتهاند.
اشخاص مرتبط بانکها چه کسانی هستند؟
بر اساس آییننامه تسهیلات و اشخاص مرتبط مصوب سال ۱۳۸۹ اشخاص مرتبط بانکها، افراد حقیقی و حقوقی هستند که به واسطه مالکیت، مدیریت یا نظارت بتوانند به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر تصمیمگیریهای بانک یا موسسه اعتباری، اعمال کنترل کنند یا نفوذ قابل توجهی داشته باشند؛ به طوری که بانک را به منبع تامین مالی ترجیحی خود تبدیل کنند.
همچنین مدیران بانکها، حسابرس مستقل و بازرس قانونی، سهامداران حقیقی بالای یک درصد و بستگان درجه اول تا سوم آنها نیز اشخاص مرتبط به بانک به شمار میروند. افزون بر آن اشخاص حقوقی مربوط به بانک نیز در ذیل اشخاص مرتبط قرار میگیرند.
برای عضویت در کانال رصد روز کلیک کنید