به گزارش رصد روز، قطعی برق بهعنوان یکی از چالشهای اساسی در زیرساختهای انرژی کشور، تأثیر گستردهای بر بخشهای مختلف اقتصادی، از جمله کشاورزی، داشته است. بخش کشاورزی بهعنوان یکی از مهمترین ارکان تأمین امنیت غذایی و توسعه اقتصادی، وابستگی بالایی به انرژی برق برای فرآیندهای تولید، آبیاری، نگهداری و حملونقل محصولات دارد.
در شرایطی که این بخش با محدودیتهای متعددی نظیر کمبود منابع آبی، تغییرات اقلیمی و افزایش هزینههای تولید مواجه است، قطعی برق میتواند بحرانهای موجود را تشدید کرده و تولیدات کشاورزی را با چالشهای جدی روبهرو کند. حال سوال اینجاست که وضعیت فعلی تامین برق در بخش کشاورزی چگونه است و ناترازی انرژی چه تاثیری بر میزان تولید و کیفیت محصولات کشاورزی دارد؟
درباره وضعیت فعلی تأمین برق در بخش کشاورزی سیدهامان هاشمی، نایب رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران، در گفتوگو توضیح داد: متاسفانه در بحث ناترازی انرژی، تمرکز بر بخش صنعت قرار دارد. این درحالی است که کشاورزی هم از این شرایط آسیب دیده و دچار ضرر و زیان چشمگیری شده است. علت این است که در بعضی از فصول، موضوع آبیاری اراضی مطرح میشود و در گلخانهها هم به واسطه تغذیهای که باید تأمین شود، ظرفیت تولید بخش کشاورزی کاملا زیر سوال میرود.
وی ادامه داد: نکته بعدی که بسیار اهمیت دارد، بحث صنایع تبدیلی است. به دلیل محدودیتهای کنونی در انتقال ارز و تحریمهای خارجی، بخش کشاورزی کشور عمدتا به چرخه تولید داخلی وابسته است. این شرایط باعث شده تا صنایع تبدیلی و بازار داخلی کشور هم تحت تأثیر قرار بگیرند. این درحالی است که بحران ناترازی انرژی هم وجود دارد و مشکلات را تشدید میکند. کاهش ظرفیت صنایع تبدیلی میتواند به ایجاد مشکلات جدی در تأمین مواد اولیه منجر شود. این موضوع به ویژه در شرایط فعلی، چالشهای زیادی ایجاد میکند.
نایبرئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران درباره تأثیر ناترازی انرژی بر میزان تولید محصولات کشاورزی عنوان کرد: درحال حاضر فصل کاشت و داشت محصول است و عدد دقیقی برای این موضوع وجود ندارد، اما در فصل تابستان به دلیل ناترازی انرژی، پستهکاران ضرر و زیان زیادی را متحمل شدند.
وی ادامه داد: البته بخش طیور هم بشدت تحت تأثیر این شرایط قرار گرفته است. چراکه درحال حاضر مناطق سردسیر از ظرفیت خوبی برای تولید برخورداراند. اما قطعی برق باعث شده تا خسارات زیادی به فعالان این حوزه به ویژه مرغداران وارد شود. در مواردی نظیر تولید آبزیان و تولیدات گلخانهای هم قطعی برق وجود دارد و این بخشها را با چالش مواجه کرده است.
این فعال بخش خصوصی درباره بیتوجهی به مشکلات کشاورزان تصریح کرد: یکی از مشکلاتی که در این عرصه وجود دارد این است که مشکلات کشاورزان به دلیل ناترازی انرژی حتی در حد طرح موضوع هم از سوی مسئولان مورد توجه قرار نگرفته و بیشتر به مشکلات بخش صنعت پرداخته شده است. این درحالی است که کشاورزان هم از قطعی برق آسیب دیدهاند. البته به این نکته هم باید توجه داشت که جمعیت خانواده روستایی و همینطور جمعیت فعالان در بخش کشاورزی پیک هرم جمعیتی را در تولید کشور دارند.
هاشمی درباره تأثیر قطعی برق بر زیرساختهای کشاورزی نظیر تأسیسات آبیاری و ماشینآلات کشاورزی عنوان کرد: قطعا قطعی برق باعث آسیب رسیدن به زیرساختهای بخش کشاوری میشود. با توجه به تحریمهای علیه ایران، واردات تجهیزات کشاورزی با مشکلات زیادی همراه است و با توجه به اینکه در حوزه گلخانه، طیور و آبزیان تجهیزات الکترونیکی لازم است، قطعی برق باعث آسیب به این تجهیزات میشود که این امر هم ضرر مضاعفی بر کشاورزان وارد میکند.
وی درباره سختگیریهای وزارت نفت در تأمین سوخت تشریح کرد: وزارت نفت در تأمین سوختهای موازی نظیر گازوئیل سختگیریهایی دارد و رویهای را در نظارت و تخصیص سهمیه ایجاد کرده که این موضوع هم بر تولید تأثیر منفی دارد. جدا از موضوع ناترازی برق، قوانین بالادستی هم باعث نارضایتی فعالان حوزه کشاورزی و اقتصادی شده است.
این فعال بخش خصوصی در پاسخ به این پرسش که ناترازی برق چگونه میتواند بر تأمین امنیت غذایی تأثیرگذار باشد؟ اظهار کرد: با توجه به شرایط ویژهای که امروزه بر خاورمیانه حاکم است، امنیت غذایی یک موضوع مهم به شمار میرود بنابراین ضرورت توجه به این موضوع باید توسط مسئولین هم در نظیر گرفته شود. متأسفانه مسئولین با سادهانگاری از بحث تولید بخش کشاورزی و امنیت غذایی عبور میکنند که این موضوع در یک بازه زمانی اثر خود را نشان میدهد.
نایبرئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران درباره تبعات ناترازی انرژی بر درآمد کشاورزان و قیمت محصولات کشاورزی توضیح داد: به واسطه کاهش عملکرد قیمت تمامشده محصولات افزایش مییابد و علاوه بر این، هزینه کشاورزان برای نگهداری از تجهیزات کشاورزی رشد چشمگیری خواهد داشت. ضمن اینکه بخشی از جریان به ورودی صنایع تبدیلی برمیگردد و در آن بخش هم ناترازی باعث آسیبهای زیادی میشود، در نتیجه گردش مالی کشاورزان دچار سکته میشود.
وی در ادامه افزود: اقتصاد کشاورزی اقتصاد ضعیفی است و دولت هم در برنامه هفتم توسعه اعداد و ارقام خوبی برای بخش کشاورزی در نظر نگرفته است. از طرفی ناترازی انرژی هم وجود دارد که تمام این موارد بر تشدید این بحرانها تأثیر خواهند داشت.
هاشمی برای بهبود این شرایط در بخش کشاورزی پیشنهاد کرد: اگر زمان وجود دارد باید در برنامه هفتم توسعه بازبینی صورت گیرد و سهم بخش کشاورزی هم باید از بودجه افزایش یابد. همچنین سهم تخصیص بودجه به بانک کشاورزی بهعنوان بانک عامل باید افزایش یابد. واگذاری و خصوصیسازی هم در بخش کشاورزی باید مورد توجه قرار بگیرد. همچنین قیمتگذاری دستوری هم باید کنار گذاشته شود.
وی ادامه داد: یکی از مواردی هم که از اهمیت ویژهای برخوردار است، نگاه حمایتی برای تجهیز زیرساختهای تأمین انرژی با وامهای کمبهره و بلندمدت به بخش کشاورزی است. در نهایت جلوگیری از تصمیات خلقالساعه وزارتخانه در حوزههایی نظیر صادرات هم اهمیت زیادی دارد و اجرای این موارد میتواند بر بهبود این تصمیمات تأثیرگذار باشد.
براساس این گزارش، کشاورزی نقش مهمی در تولید و تأمین امنیت غذایی مردم دارد. بنابراین ناترازی انرژی بیش از هر بخش دیگری بر این بخش تأثیر میگذارد. درحال خاضر ناترازی انرژی در کنار سایر مشکلات، برای این بخش چالشهای زیادی ایجاد کرده است. بنابراین مسئولین هم باید به این موضوع توجه ویژه داشته باشند و نیازهای این بخش را در اولویت قرار دهند.
برای عضویت در کانال رصد روز کلیک کنید