به گزارش رصد روز، در دهه ۹۰ متوسط مصرف کود کشور ۱۱۹ کیلو گرم بوده اما اکنون این رقم به ۱۷۰ کیلوگرم رسیده است. عدم تغذیه مناسب خاک در کمیت و کیفیت محصولات کشاورزی تأثیر مستقیم دارد و بهرهوری مورد انتظار به دست نمیآید. به همین منظور، کشاورزان باید همزمان با شروع کاشت محصولات، سبد کودی مورد نیاز خود را تأمین کنند.
به گفته بابک بنایی، کشاورز گلستانی، بسیاری از فعالان این حوزه برای دریافت کود مورد نیاز خود در کشت پاییزه، به دفاتر خدمات حمایتی مراجعه کردند اما متأسفانه دست خالی برگشتند.
او توضیح میدهد: «این شرکت، کودهایی را به عنوان جایگزین به کشاورزان معرفی کرد که از کیفیت مطلوبی برخوردار نبودند. با توجه به مشکلاتی که وجود داشت، برخی از ما مجبور شدیم محصول چغندر خود را بدون کود کشت کنیم.»
این فعال حوزه کشاورزی، با بیان اینکه زارعین به دلیل کمبود فسفر در خاک، باید «فسفات تریپل» را به مزارع تزریق کنند، افزود: «این کودها برای تأثیرگذاری باید با خاک ترکیب شوند؛ به همین منظور لازم است که قبل از کشت و زمانی که زمین خالی است، در اختیار کشاورزان قرار گیرند.»
بنایی گفت: «بسیاری از کشاورزان با توجه به کمبود کود، نتوانستند در زمان مناسب از این تغذیه برای مزارع خود استفاده کنند. در نتیجه محصولات رشد لازم را نداشتهاند، اکنون تنها چاره موجود این است که به صورت محلولپاشی و با استفاده از سمپاش از این نوع کود استفاده کنند. این روش، علاوه بر هزینههایی که به کشاورز تحمیل میکند، موجب لگدکوب شدن زمین میشود.»
سعید سوختهسرایی، دیگر کشاورز گلستانی نیز در این مورد گفت: «فعالان این صنف در تأمین کودهای با پایه فسفات و پتاس با چالش مواجه هستند. آنها با مراجعه به شرکتهای خدمات حمایتی در خواست کود فسفات تریپل را داشتند که پاسخ شنیدند باید در کنار این کود، فسفات ۱۶ درصد نیز خریداری کنند. این در حالی است که تأثیرگذاری این کود بر روی محصولات کشاورزی به شدت کم است و هزینه اضافه بر روی دوش کشاورز میگذارد.»
او ادامه داد: «در حالی که کودهای فسفاته ۴۶ درصد برای کشاورزان راضیکننده نیست و اثرگذاری لازم را ندارد، دولت چه انتظاری دارد که آنها کود ۱۶ درصد و یا همان سوپر فسفات ساده را استفاده کنند؟ کشاورزان برای کشت پاییزه نیازمند کود هستند و دولت باید این کمبودها را جبران کند.»
کودهای «سوپر فسفات تریپل» و «سوپر فسفات ساده»، صرفاً به محصولات اساسی از قبیل گندم، جو، کلزا و چغندر قند تخصیص داده میشود که با وجود نیاز شدید کشاورزان در کشت پاییزه، اما وعدههای دولت برای تأمین به موقع کود محقق نشده و گلستان در فصل کشت گندم که یک محصول استراتژیک بوده با کمبود مواجه هستند.
براساس الگوی کشت؛ میزان کود مورد نیاز برای کشت پاییزه مشخص است اما چرا این تعلل در تأمین کود به وجود آمد است؟ جای سؤال دارد.
علی قلیایمانی، دبیر خانه کشاورز گلستان به دلایل کمبود کود اشاره کرد و گفت: «اتفاقاتی که در نیمه اول سال افتاد از جمله درگذشت رئیسجمهور و بعد از آن برگزاری انتخابات، موجب بروز وقفه در توزیع کود شد. صنعت پتروشیمی نیز دو ماه تعطیل بود، از طرفی افزایش ۱۳۲ درصدی قیمت کودهای شیمیایی نیز مسائل و مشکلاتی را به وجود آورد.»
او ادامه داد: «همه این مسائل دست به دست هم داد که وقفهای برای توزیع کود به وجود بیاید، که این موضوع به دلیل نزدیکی کشت پاییزه به چشم آمد.»
او افزود: در حال حاضر ۵۵ هزار تن کود وارد کشور شده که با پهلو گرفتن کشتیها ۴۰ هزار تن آن به زودی وارد شده و برای استفاده کشاورزان توزیع خواهد شد، همچنین با توجه به سهمیه داخلی «سوپر فسفات تریپل» به زودی وارد استان خواهد شد. اگر همین روند محقق شود، مشکل کمبود کود حل میشود.
قلیایمانی با تأکید بر این اینکه جای نگرانی وجود ندارد و به زودی «دی آمونیوم فسفات» و «فسفات تریپل» تأمین میشود، افزود: «کود مورد نیاز کشاورزان تأمین شده اما حمل و نقل آن و برطرف کردن خلأ دو ماهه، نیازمند زمان است.»
مجید محمدی، مدیر شرکت خدمات حمایتی کشاورزی گلستان نیز در مورد این کمبودها گفت: «چند هزار تن کود برای نیاز گلستان تهیه شده که در حال بارگیری و انتقال است و تا آخر هفته به گلستان میرسد.»
او افزود: «در رابطه با کودهای اوره، هیچ مشکلی در استان وجود ندارد و کشاورزان میتوانند براساس الگوی کشت، با مراجعه به دفاتر شرکت خدمات حمایتی سهمیه خود را دریافت کنند.»
محمدی گفت: «شرکت خدمات حمایتی کشاورزی، با توجه به اینکه موعد استفاده از کودهای پتاسه و فسفاته فرارسیده، بخشی از محصول مورد نیاز کشاورزان را ذخیره کرده است اما بخشی دیگری را که امکان ذخیرهسازی آن وجود نداشت، در زمان مصرف به تدریج میان آنها توزیع میکند.»
او با اشاره به اینکه براساس الگوی کشت، این محصول به صورت سبد کودی در اختیار کشاورزان قرار میگیرد، توضیح داد: «گاهی نبود یا کمبود یک کود باعث میشود کشاورز نتواند سبد کودی خود را تحویل بگیرد. در این میان، بخشی از مشکل کمبود کودهای فسفاته، مربوط به حمل و نقل بوده که کمی زمانبر شده است.»
محمدی تأکید کرد: «چند هزار تن کود تهیه شده که در حال حمل و بارگیری است و تا هفته آتی وارد استان گلستان میشود.»
به گفته او، شرکت خدمات حمایتی به زودی کود پایه «ازت فسفاته» و «پتاسه» استان را تأمین میکند و در این مدت کشاورزان میتوانند از کودهای غیریارانهای استفاده کنند.
اگر چه مدیر دفتر خدمات حمایتی گلستان تأکید دارد که کشاورزان میتوانند از ۵۴ نوع کود غیر یارانهای و با قیمت مناسب استفاده کنند، اما کشاورزان رغبتی برای مصرف از این کودها ندارند؛ چراکه معتقدند تأثیرگذاری آنها به حد کافی نیست. آنها معتقدند که استفاده از کود فسفات ساده تنها هزینههای کشت را افزایش میدهد و تأثیر لازم را برای رشد گیاه ندارد.
جمشید قائممقام، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس نیز در مورد مشکلاتی که برای تامین ارز مورد نیاز نهادههای کشاورزی وجود دارد، گفت: «برای رسیدن به برنامه هفتم توسعه باید بودجه کشاورزی افزایش پیدا کند چراکه این بودجه عددی نیست که ما را به جهش در تولید برساند.»
او با اشاره به اینکه با اعتبارات سه درصدی بودجه، این اهداف محقق نمیشود، افزود: «با توجه به اینکه بالغ بر ۵۰ درصد اقتصاد و معیشت مردم گلستان متأثر از حوزه کشاورزی است، مسئولان دولتی باید نگاه ویژهای در این خصوص داشته باشند.»
نماینده مردم آزادشهر و رامیان گفت: «دولت باید برای بخش کشاورزی نگاه اعتباری ویژه در نظر بگیرد، تا هزینه کشاورز کاهش شود و خروجی افزایش یابد.»
به گفته قائممقام، میتوان از این ردیف اعتباری برای تأمین هزینه نهادههایی چ.ن کود و سم بهره گرفت تا کشاورز انگیزه لازم را برای همراهی با دولت در پیادهسازی الگوی کشت داشته باشد.
با توجه به اهمیت امنیت غذایی، تأمین نهاده در زمان مناسب میتواند بهرهوری را در حوزه کشاورزی ارتقا دهد.
برای عضویت در کانال رصد روز کلیک کنید