«گروه‌های موسیقی، سریال‌های محبوب مانند «بازی مرکب» و «جومونگ» به سرعت در میان جوانان محبوب شدند. با گسترش اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، دسترسی به محتوای فرهنگی کره‌ای برای نوجوانان آسان‌تر شده است. این پلتفرم‌ها به نوجوانان این امکان را می...
به گزارش رصد روز، موجی که از «یانگوم» و «جومونگ» شروع شد و در سال‌هایی نه چندان دور بسیاری را میخکوب صفحه تلویزیون می‌کرد، این روزها در بین نوجوانان با ستاره‌های جدید موسیقی و سینما گسترش پیدا کرده است. نوجوانانی که خوراک‌هایی چون «کیمچی» و «نودل» را جایگزین غذای خانگی کرده‌اند، لباس‌ها و استایلی شبیه ستارگان چشم بادامی و لاغراندام کره‌ای دارند و لحظه به لحظه زندگی آن‌ها را دنبال می‌کنند. آن‌ها در صفحات مجازی «آیدل» های خودشان را انتخاب می‌کنند، «فندم» می‌شوند. آیدل ideal در دنیای کیپاپ به خواننده‌ها و افراد گروه اطلاق می‌شود و فندم fandem همان هوادار و طرفداری از یک گروه یا یک هنرمند است، اما واژه‌هایی از این دست کم نیستند، واژه‌هایی در دنیای نوجوانان که گاه روی کیف‌ها یا دیوار اتاق‌شان نقش می‌بندد.
چون زبان کره‌ای بامزه است
به گزارش ایران، ثمین ۱۲ساله است، در کلاس ششم درس می‌خواند، با آن که دستی در موسیقی دارد، مدتی است که به دیدن سریال‌های کره‌ای علاقه‌مند شده «زبان‌شان بامزه بود» زبان بامزه کره‌ای ثمین را جذب می‌کند، «در سایت‌های مختلف کمی کره‌ای یاد گرفتم و به این فرهنگ علاقه‌مند شدم». به نظر ثمین فیلم و سریال‌های کره‌ای فضای آرامی دارند، همه چیز زیبا و واقعی است.
مایسا دختری ۱۳ساله و کلاس هفتمی است، او در پاسخ به اینکه چرا از عکس‌های کره‌ای در صفحات مجازی خود استفاده می‌کنی، می‌گوید: «موسیقی کره‌ای آرامش خاصی به من می‌دهد و به برخی از خوانندگان هم علاقه‌مند هستم.» اما ماجرا به همین جا ختم نمی‌شود. در بسیاری از گروه‌های نوجوانان و حتی در مدارس، گروه‌ها و به قول خودشان فندم‌ها فعالیت می‌کنند، آن‌ها برای خواننده و بازیگر مورد علاقه خود نظرسنجی و شرط‌بندی برگزار می‌کنند، مراسم‌های مختلفی می‌گیرند و در مکان‌ها و پاتوق‌های مخصوصی جمع می‌شوند.
برنامه‌ای برای نوجوانان نداریم
دکتر حمیلا بخشی روانشناس با بیان اینکه موضوع گرایش نوجوانان به ستاره‌های کره‌ای موضوع جدیدی نیست، از والدین می‌خواهد که به دوران نوجوانی خودشان برگردند، «این موضوع در گذشته هم بود که نوجوانان به اشخاصی علاقه‌مند بودند به مرور افراد دیگری آمدند و جایگزین سلبریتی‌ها شده‌اند.» نکته‌ای که به نظر این روانشناس نباید از آن غفلت کرد خلأیی است که نوجوان امروز با آن مواجه است، خلأ هویت‌یابی! «نوجوان امروز هنوز هویت خود را پیدا نکرده است.» او با اشاره به اینکه هر کدام از ما در گرایش نوجوانان به فرهنگی دیگر سهم زیادی داریم، می‌گوید: «علاقه‌مندی به گروه‌هایی مثل «بی‌تی‌اس» یا «دراما» ی کره‌ای در واقع ریشه اجتماعی فرهنگی و روانشناختی دارد.
صدا و سیما هم در این زمینه سهم زیادی دارد، طی سال‌های گذشته به جای سریال‌های پرمحتوای ایرانی که فرهنگ خودمان را نمایش بدهد، سراغ سریال‌های کره‌ای رفتند، هنوز جای خالی انواع موسیقی ایرانی که فرهنگ‌مان را به نمایش بگذارد در رسانه ملی محسوس است. اما تا دل‌تان بخواهد سریال‌های کره‌ای داریم. به هر حال نوجوان هم وقتی می‌بیند والدین‌اش به این سریال‌ها علاقه‌مند هستند او هم یک قدم به جلو برمی‌دارد و سریال‌های جدیدتری را دنبال می‌کند تا متفاوت باشد. »
بخشی با اشاره به نظریه یادگیری اجتماعی بندورا می‌گوید: «براساس این نظریه انسان‌ها از طریق مشاهده و تقلید رفتار الگوبرداری شده توسط دیگران، می‌آموزند. بنابراین می‌توانیم نهایت استفاده را از این الگوها، ستاره‌ها و افراد مشهور داشته باشیم، یعنی می‌توانیم فضایی ایجاد کنیم و نوجوان را به پیشرفت سوق بدهیم.
متأسفانه کسی به عنوان والد، معلم یا مشاور به نوجوان نمی‌گوید که این افراد هم تحت سیطره شرکت‌های تولید محتوا هستند و حق ندارند آن‌طور که دوست دارند زندگی کنند، اگر بخواهیم توجه کنیم فقط می‌گوییم حق نداری ببینی، حق نداری گوش کنی یا خودت را این شکلی نکن! همه این کلمات به اعتقاد اریک اریکسون روانشناس آلمانی، نوجوانی که در جست‌وجوی هویت است را به سردرگمی و بی‌هویتی سوق می‌دهد و با بی‌هویتی در نوجوانی مواجه می‌شویم.» این روانشناس با طرح این پرسش‌ها که ما چه هویتی برای نوجوان در ایران داریم؟ چه فیلم یا موزیکی مخصوص کودک و نوجوان در کشورمان ساخته می‌شود؟
می‌گوید: «تمام سریال‌های خانوادگی که از رسانه ملی پخش می‌شود متأسفانه چیزی برای ارائه به نوجوان ندارند. بنابراین وقتی چیزی برای ارائه نداریم در نتیجه بخشی از نوجوانان ما جذب گروه‌هایی می‌شوند که از دغدغه‌هایش صحبت می‌کند، سریال‌ها و موزیک‌هایی می‌بینند که به آن‌ها اعتماد به نفس می‌دهد.» نوجوانی سن ارتباط با گروه و تعلق خاطر به همسالان است. برای همین به اعتقاد این روانشناس «نوجوان در گروه هویت خود را پیدا می‌کند و از آنجا که در کشورمان هیچ گروهی نیست که بتواند هویت خود را در آن پیدا کند، جذب گروه‌های فرهنگ‌های دیگر می‌شوند.» او به مراجعه‌کننده‌ای اشاره می‌کند که فقط به سبک کره‌ای و با چوب غذاهای کره‌ای می‌خورد که همین باعث شده بود تا وزن بسیار زیادی را از دست بدهد.
«از نظر من این اوج تعلق خاطرش به گروه بود. او فضایی برای مطرح کردن خود در خانواده پیدا نکرده بود بنابراین در گروه همسالان، خود را این‌گونه مطرح کرده بود. او فیلم‌های کره‌ای می‌دید و عاشق شکوفه‌های زیبا در خیابان‌های کره بود.» اما راهکار چیست؟ به اعتقاد این روانشناس باید درک متقابل را تقویت کرد تا نوجوانان یک هویت سالم برای خود تعریف کنند. یعنی خود نوجوانان را الگو قرار بدهیم، با مقابله کردن به جایی نمی‌رسیم اگر قرار است مقابله کنیم باید دست‌مان پر باشد و بتوانیم جایگزینی ارائه کنیم.
مصطفی آب‌روشن جامعه‌شناس به پدیده جهانی شدن و زندگی در دهکده جهانی که نه تنها در ایران بلکه پیامدهایش در بسیاری از کشورها قابل مشاهده هست، اشاره می‌کند و یکی از دلایل کشش جوانان به سمت فرهنگ کره‌ای را موسیقی و فیلم‌های کره‌ای می‌داند که به دلیل تولید با کیفیت بالا، داستان‌های جذاب و وجود شخصیت‌های متنوع، توانسته‌اند توجه بسیاری از نوجوانان را به خود جلب کنند، او می‌گوید: «گروه‌های موسیقی، سریال‌های محبوب مانند «بازی مرکب» و «جومونگ» به سرعت در میان جوانان محبوب شدند.
با گسترش اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، دسترسی به محتوای فرهنگی کره‌ای برای نوجوانان آسان‌تر شده است. این پلتفرم‌ها به نوجوانان این امکان را می‌دهند که به راحتی با همسالان خود در سراسر جهان ارتباط برقرار کنند و تجربیات فرهنگی جدیدی را به اشتراک بگذارند. برخی از نوجوانان ممکن است به دنبال فرار از مشکلات اجتماعی و اقتصادی موجود در کشور باشند. فرهنگ کره‌ای به آن‌ها وعده دنیایی رنگارنگ و شاداب را می‌دهد که می‌تواند به عنوان یک راه‌حل موقتی برای مشکلات عمل کند. »
این جامعه‌شناس یکی از آسیب‌های جدی این گرایش را کاهش حس هویت ملی و فرهنگی در میان نوجوانان ارزیابی می‌کند: «زمانی که جوانان به فرهنگ‌های خارجی تمایل پیدا کنند، ممکن است از ارزش‌ها و سنت‌های خود فاصله بگیرند. رسانه‌ها و محتوای فرهنگی کره‌ای ممکن است انتظارات غیرواقعی در مورد زندگی، روابط و زیبایی ایجاد کنند. این موضوع می‌تواند منجر به نارضایتی و افسردگی در نوجوانان شود که خود را با استانداردهای غیرقابل دسترس مقایسه می‌کنند.»
این جامعه شناس، یکی از راه‌های مقابله با آسیب‌های ناشی از گرایش نوجوانان به فرهنگ کره‌ای را تقویت آموزش ابعاد مختلف و جذاب هنر و فرهنگ ایرانی می‌داند: «برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی در مدارس و مراکز فرهنگی برای آشنایی نوجوانان با هنر، ادبیات، موسیقی و تاریخ ایرانی است به‌عبارتی تولید محتوای جذاب و مدرن در زمینه فرهنگ ایرانی که بتواند با استانداردهای جهانی رقابت کند.
