به گزارش رصد روز، طبق بند ط تبصره ۱۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۲ بانک مرکزی موظف است که در پایان هر فصل، اطلاعات مربوط به تعهدات و تسهیلات به اشخاص مرتبط بانکها و موسسات اعتباری مجاز را افشا کند. با وجود اینکه در قانون بودجه تاکید شده که بانک مرکزی حداکثر سه هفته پس از اتمام هر فصل فرصت دارد که این آمار را بهروزرسانی کند، اما حالا و در روزهای پایانی دی ماه ۱۴۰۲، تنها ارقام مربوط به ۶ بانک و موسسه اعتباری از سوی بانک مرکزی منتشر شده و همچنان خبری از دادههای از بخش عمده بانکها و موسسات اعتباری کشور نیست.
البته بررسی همین آمارها هم نشان میدهد که رقم تسهیلات به اشخاص مرتبط بخش عمده بانکهایی که آمار خود را منتشر کردهاند، در طول پاییز افزایشی بوده است.
بر اساس گزارش بانک مرکزی، تاکنون تنها پنج بانک ایران زمین، تجارت، پارسیان، پست بانک و دی به همراه موسسه مالی و اعتباری ملل، دادههای تسهیلات به اشخاص مرتبط با خود را منتشر کردهاند.
از میان این بانکها و موسسات اعتباری، رقم این تسهیلات برای پست بانک ایران برابر با صفر است. با این وجود، بررسیها نشان میدهند که رقم مانده تسهیلات به اشخاص مرتبط با پنج بانک دیگر در پایان ۹ ماهه امسال، بیش از ۵۸ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان ثبت شده است.
با استناد به دادههای منتشر شده، موسسه ملل با مانده تسهیلات ۲۵ هزار و ۶۲۱ میلیارد تومانی به اشخاص مرتبط، بیشترین میزان این رقم در مقایسه با ۵ بانک دیگر را به خود اختصاص داده است. به علاوه، این میزان در مقایسه با ابتدای پاییز امسال، رشدی ۴۵۸ میلیارد تومانی را تجربه کرده است.
پس از آن، بانک ایران زمین قرار دارد که مانده تسهیلات به اشخاص مرتبط آن با رشدی چهار هزار و ۱۶۷ میلیارد تومانی در طول پاییز، در پایان آذر ماه به ۲۳ هزار و ۴۰۳ میلیارد تومان رسیده است.
بانک دی نیز با مانده تسهیلات به اشخاص مرتبط به میزان هفت هزار و ۴۴۰ میلیارد تومانی، در رده سوم قرار دارد. این رقم در بانک دی نیز رشدی ۲۱۲ میلیارد تومانی را در پاییز شاهد بوده است.
بانکهای پارسیان و تجارت نیز با رقم تسهیلات به اشخاص مرتبط به ترتیب هزار و ۶۰۶ میلیارد تومان و ۷۷۹ میلیارد تومانی در ردههای بعد قرار دارند.
آنگونه که در آئیننامه تسهیلات و اشخاص مرتبط مصوب سال ۱۳۸۹ تعریف شده، اشخاص مرتبط، افراد حقیقی و حقوقی هستند که بهواسطه مالکیت، مدیریت یا نظارت بتوانند به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر تصمیمگیریهای بانک یا موسسه اعتباری اعمال کنترل کنند یا نفوذ قابل ملاحظهای داشته باشند؛ طوری که بانک را تبدیل به منبع تامین مالی ترجیحی خود کنند.
علاوه بر آن، مدیران بانکها، حسابرس مستقل و بازرس قانونی، سهامداران حقیقی بالای یک درصد و بستگان درجه اول تا سوم آنها نیز اشخاص مرتبط به بانک محسوب میشوند. به علاوه اشخاص حقوقی مربوط به بانک نیز در میان اشخاص مرتبط قرار میگیرند.