به گزارش رصد روز، تصویری از آیت الله جنتی، دبیر شورای نگهبان در بیت رهبری را ببینید که بر روی ویلچر نشسته است.
احمد جنتی لادانی (زادهٔ ۳ اسفند ۱۳۰۵) سیاستمدار و روحانی شیعهٔ ایرانی است که بهعنوان عضو فقیه و دبیر شورای نگهبان فعالیت میکند. جنتی از دوره اول شورای نگهبان در سال ۱۳۵۹ بهعنوان عضو فقهای این نهاد منصوب شد و از سال ۱۳۷۱ دبیری شورا را بر عهده داشته است.
وی از سال ۱۳۶۰ تا ۱۴۰۰ دبیر شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی و از بدو تأسیس ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر در سال ۱۳۷۲ تا اسفند ۱۳۹۶، رئیس این ستاد بوده است. احمد جنتی نخستین فردی بود که با حکم سید علی خامنهای در ۱۴ فروردین ۱۳۷۱ به امامت جمعه موقت تهران منصوب شد. جنتی در سالهای اخیر حضور کمرنگی در سخنگاه نماز جمعه داشت و آخرین حضور او در نماز جمعه در ۱۹ شهریور ۱۳۹۵ بود وی در پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری در رقابت با سید محمود هاشمی شاهرودی و ابراهیم امینی با ۵۱ رأی رئیس مجلس خبرگان شد و از سال ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۳ ریاست مجلس خبرگان رهبری را بر عهده داشت.
جنتی و طول عمر او یکی از سوژههای جوک و طنز در ایران است. وی توسط وزارت خزانهداری ایالات متحده آمریکا در اسفند ۱۳۹۸ بهدلیل «جلوگیری از انتخابات آزاد» در لیست تحریم آمریکا قرار گرفت.
تولد و تحصیل
احمد جنتی لادانی در ۳ اسفند ۱۳۰۵ روستای لادان، واقع در سه کیلومتری غرب اصفهان متولد شد. او تنها فرزند خانواده است؛ پدرش روحانی بود و مادرش جلسات مذهبی برپا میکرد. خانوادهٔ او وضع مالی خوبی نداشت.
به دلیل نبود مدرسه در منطقهٔ زندگی او، به مکتبخانه رفت و خود نیز اندکی از دروس جدید را مطالعه کرد و بعدها در قم مقداری زبان انگلیسی فرا گرفت. دوره ادبیات عرب و مقدمات سطح را تا سال ۱۳۲۴ در حوزه علمیه اصفهان خواند. پس از تکمیل مقدمات و طی کردن برخی از دروس سطح، به حوزه علمیه قم آمد. با ورود به قم به تکمیل دروس دوره سطح پرداخت و در درس خارج سید حسین طباطبایی بروجردی و سید روحالله خمینی شرکت کرد و در این مدت در بحثهای اخلاق و تفسیر نیز حضور یافت. جنتی از نظر تحصیلات حوزوی دارای درجهٔ اجتهاد است.
فعالیتهای سیاسی
جنتی فعالیت سیاسی خود را از سال ۱۳۴۲ آغاز کرد. پیش از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ ایران، در سخنرانیها، اجتماعات عمومی و جلسات خصوصی همواره به تبلیغ ضد حکومت پهلوی میپرداخت و دیگران را به پیروی از راه سید روحالله خمینی دعوت میکرد. در درون حوزه، در ملاقات با علما و مراجع، آنها را از آخرین اخبار حرکت انقلابی خمینی و مردم با خبر میساخت. او با عضویت در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، به برنامهریزی هماهنگ برای برپایی راهپیماییها، نوشتن اعلامیهها و ارتباط با دیگر مراکز مرتبط با نهضت خمینی همانند جامعه روحانیت مبارز میپرداخت و ارتباط خود را با خمینی حفظ میکرد تا از آخرین فعالیتهای مبارزاتی در قم، نجف و دیگر شهرها اطلاع پیدا کند. وی همچنین به مدت چهارده سال به تدریس در مدرسه حقانی مشغول بود. او بارها در قم، رفسنجان و جزیره خارک مورد تهدید و تعقیب رژیم شاه قرار گرفت و چند بار در قم بازداشت شد. او سه نوبت به زندان رفت و مجموعاً سه ماه زندانی شد و یک بار هم دستگیر و به مدت سه سال به اسدآباد همدان تبعید شد.
اولین مسئولیت او پس از انقلاب، قضاوت در دادگاه انقلاب بود و محکومان را محاکمه میکرد. به نقل از کتاب خاطرات صادق خلخالی، جنتی اوایل انقلاب حکمی مشابه حکم او از سوی خمینی دریافت کرد، مبنی بر محاکمهٔ آنچه که وی «مجرمین طاغوتی» خوانده است و جنتی نیز حکم مزبور را اجرا کرد و «در اهواز و تهران، چند نفر از طاغوتیان را محاکمه و به اعدام محکوم کرد». خود جنتی در گفتگو با برنامه شناسنامه در خصوص اعدامهای اول انقلاب و در پاسخ به این سؤال که آیا در آن زمان احتمال اشتباه در قضاوتها وجود نداشت یا اصول کلی را میدانست؟ گفت: «اصول کلی را میدانستیم و این امر مسلم بود که افراد رژیم باید محاکمه شوند؛ این محاکمه تابع مقدار جرم آنها بود؛ افراد رژیم سابق به صورت برخی زندان، برخی شلاق و برخی اعدام محاکمه میشدند. در برخی مسائل نیز با امام در ارتباط بودیم. برخی جاها میماندیم مثلاً من از حضرت امام سؤال کردم که ما چه کسانی را میتوانیم اعدام کنیم، ایشان مطلبی فرمودند و گفتند این گونه کار کنید. خیلی وقتها زیر نظر ایشان عمل میکردیم.» او در سال ۱۳۵۸ با حکم خمینی وارد شورای نگهبان شد.
جنتی در سال ۱۳۸۳ خواهان کنارهگیری از امامت جمعه تهران شد و از علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، خواست که با این درخواست موافقت کند. او در ۲۰ اسفند ۱۳۹۶ از امامت جمعه موقت تهران استعفا کرد، که در پی آن خامنهای با استعفای او موافقت کرد.
جنتی در سال ۱۳۸۶ در انتخابات ریاست مجلس خبرگان از اکبر هاشمی رفسنجانی شکست خورد. وی در سال ۱۳۹۴ در انتخابات دوره پنجم مجلس خبرگان رهبری شرکت کرد و تنها فرد خارج از لیست ائتلاف فراگیر اصلاح طلبان: گام دوم بود که با قرارگیری در جایگاه شانزدهم (آخرین نمایندهٔ برگزیده) در تهران، به این مجلس راه یافت. با این وجود در نخستین جلسهٔ مجلس خبرگان کاندیدای ریاست این مجلس شد و با کسب ۵۱ رأی توانست ریاست این مجلس را بر عهده بگیرد.
جنتی در ۲۰ فوریه ۲۰۲۰ توسط وزارت خزانهداری آمریکا به همراه چهار عضو دیگر شورای نگهبان ایران، بهدلیل «جلوگیری از انتخابات آزاد» در ایران تحریم شد. نمایندهٔ ویژهٔ امور ایران در وزارت خارجه آمریکا، برایان هوک در اینباره گفت: «انتخابات فردا فرمایشی است. نتایجش از قبل در جای دیگری تعیین شده… و کسانی چون احمد جنتی که هرگز با رای مردم انتخاب نشده و دهههاست که به رد صلاحیت نامزدها میپردازد در این مسیر نقش محوری دارد.»جنتی در واکنش به تحریم خود گفت: «به این فکر میکنم اینهمه پولهایی که در صندوقهای آمریکا میریزیم را چه کار کنیم! اینهمه در بانکهای آمریکا پول ریختیم حالا نمیشود آنها را برداشت کنیم. بعد هم نمیتوانیم آنجا به جشن کریسمس برویم و شرکت کنیم!»