به گزارش رصد روز، زمان زیادی به پایان مذاکرات وین باقی نمانده است و این سؤال مطرح است که بلاتکلیفی برجام و مقاومت طرفین تا چه زمانی ادامه خواهد داشت.
«اختلافات میان تهران و واشنگتن به کمتر از تعداد انگشتان یک دست رسیده است.» این سخنان سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران است. با اینکه چند هفتهای از این گفتهها میگذرد اما هنوز خبری از اعلام نتیجه نهایی مذاکرات نیست.
رسانههای غربی گره اصلی که باعث به نتیجه نرسیدن مذاکرات شده است را خواسته ایران مبنی بر خروج نام سپاه پاسداران از لیست تروریستی مطرح میکنند. وال استریت ژورنال نیز اعلام کرده است که اتحادیه اروپا قصد دارد از ایران بخواهد که فعلا درخواست حذف نام سپاه از فهرست تروریستی آمریکا را کنار بگذارد. همچنین مقامات اروپایی قصد دارند یکی از مذاکرهکنندگان ارشد اتحادیه اروپا را در تلاش برای خروج از بنبست در مذاکرات وین به تهران بفرستند.
قهرمانپور با اشاره به اینکه آمریکاییها میخواهند ایران تعهد علنی بدهد که به نیروهای آمریکایی در منطقه آسیب نمیزند، گفت: به تعبیری آنها از ایران تضمین امنیتی بدهد. ایران هم در شرایطی که تضمینی از آمریکاییها برای تحرکات آنها در منطقه ندارد، نمیتواند تضمین امنیتی یک طرفه بدهد.
این کارشناس در ادامه توضیح داد: در ادبیات کنترل تسلیحاتی بحثی داریم که تضمینهای امنیتی مثبت و منفی وجود دارد. تضمینهای امنیتی منفی به این معنا است که کشوری به کشور دیگری تعهد عدم حمله میدهد اما تضمین امنیتی مثبت به معنای تعهد یک کشور به یک کشور دیگری در صورت حمله طرف ثالث برای اقدامات حمایتی است.
قهرمانپور با اشاره به اینکه آمریکا از ایران تضمین امنیتی منفی میخواهد، تصریح کرد: آمریکاییها میگویند ایران تضمین امنیتی منفی بدهد، یعنی تعهد بدهد که نیروهای آمریکایی را هدف قرار نمیدهد. مساله ایران هم این است که اگر آمریکاییها به نیروهای ایرانی حمله کنند، آیا حق دفاع متقابل برای ایران محفوظ است؟ در واقع این باید تضمین امنیتی دو طرفه باشد.
این کارشناس در ادامه بیان کرد: همچنان چنین بحثهایی میان دو کشور مطرح است و فعلاً باید دید که آیا میانجیگری کشورهایی مثل قطر، عمان و تا حدی عراق نتیجه میدهد؟ و آیا آقای باقری و انریکه مورا دوباره دیدار میکنند یا خیر؟
این کارشناس بینالملل در مورد گره پیش آمده در مذاکرات گفت: بحث سپاه هم در ایران و هم در آمریکا موضوع حساسی است؛ یعنی هم برای دولت رییسی و هم برای دولت بایدن موضوع حساسی است. در حقیقت مذاکرات بر سر یک موضوع بسیار حساس فعلاً متوقف است. خبری حدود دو الی سه هفته پیش منتشر شد مبنی بر اینکه بایدن مخالف خروج نام نیروی قدس از فهرست گروههای تروریستی است. به این معنا که آمریکاییها با خروج نام سپاه مشکل ندارند، ولی خط قرمزشان سپاه قدس است. این بحث مطرح شد ولی ادامه پیدا نکرد.
قهرمانپور در ادامه توضیح داد: از سوی دیگر با حرفهایی که چند روز پیش بلینکن در کنگره آمریکا زد، مشخص شد که دولت بایدن نیز تحت فشار نیروهای رقیب داخلی خودشان هستند و تلاش میکنند که تا جای ممکن مقاومت کنند و امتیاز بگیرند. لذا باید ببینیم که مقاومت ایران و آمریکا تا چه زمانی ادامه دارد و آیا میانجیگریها نتیجه خواهد داد یا خیر؟
رحمن قهرمانپور در مورد نگرانی آمریکا از روابط ایران و چین و تاثیر آن بر مذاکرات برجامی بیان کرد: آمریکا نگران این است که چین در منطقه یارگیریهایی را انجام دهد مخصوصاً از بین متحدان آمریکا. بنابراین بایدن مشخصاً نگران روابط چین با عربستان و ایران است. چون این دو کشور میتوانند در خصوص صادرات به چین کمک بکنند و اقتصادش را قویتر نگه دارد یا از نظر اقتصادی از آمریکا پیشی بگیرد. بنابراین نگرانی آمریکا یک نگرانی کلی است و امری واضح و مشخصی است. قرارداد ۲۵ ساله همکاری ایران و چین این نگرانی را مضاعف کرده است.
این کارشناس در مورد سفر وزیر دفاع چین به ایران و ربط آن به مذاکرات برجامی تصریح کرد: در مورد اینکه این سفر ارتباطی با برجام دارد یا خیر؟ من نمیتوانم اظهار نظر کنم، چون اطلاعاتی بیرون منتشر نشده است. البته معمولاً اگر موضوع به برجام مربوط باشد وزیر دفاع حضور پیدا نمیکند و به جای او افرادی از وزارت خارجه حضور پیدا میکنند. احتمالاً این سفر مربوط به اجرایی کردن توافق ۲۵ ساله همکاری ایران و چین بوده است. زیرا مقامات ایرانی هم اعلام کردند که این قرارداد به تدریج وارد مرحله اجرایی میشود که قاعدتاً در حوزههای دفاعی هم همکاریهایی وجود خواهد داشت.
قهرمانپور با بیان اینکه امروز در جنوب آسیا مسائل مشترکی و متعددی با چین داریم، تاکید کرد: شاید این سفر مربوط به مسائل منطقهای اخیر بعد از خروج آمریکا از افغانستان باشد و در چارچوب آن دو طرف مشورت میکنند که چگونه در شرایط جدید همکاریهای ۲۵ ساله و استراتژیک را گسترش بدهند.
این کارشناس بینالملل در پاسخ به این سوال که شرایط پرونده احیای برجام چه تاثیری بر انتخابات کنگره در آمریکا دارد، گفت: هر قدر به زمان انتخابات کنگره نزدیک میشویم حساسیتهای بایدن و محدودیتهای پیش روی او بیشتر میشود. ترامپ هم به شدت از نامزدهای جمهوریخواه حمایت میکند.
وی در ادامه بیان کرد: قرار است در آمریکا ۳ انتخابات همزمان برگزار شود. بخشی از نمایندگان مجلس نمایندگان و بخشی از سناتورها تغییر میکنند. همچنین حدود ۱۰ ایالات هم انتخابات فرمانداری دارند. بنابراین انتخابات مهمی در راه است و فقط محدود به سنا نیست، بلکه همزمان فرمانداری و مجلس نمایندگان نیز تغییراتی دارد.
قهرمانپور از شرایط پر استرس جو بایدن، رییس جمهوری آمریکا در انتخابات پیش رو گفت: انتخابات برای دموکراتها و بایدن مهم است، زیرا بسیاری میگویند که این انتخابات تعیین کننده انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ خواهد بود که آیا دموکراتها میتوانند کرسی قدرت را حفظ کنند یا خیر؟ لذا هر چه به انتخابات اکتبر نزدیکتر میشویم شرایط برای بایدن سختتر خواهد شد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه مساله برجام در داخل آمریکا به اختلاف داخلی تبدیل شده و سناتورهای آمریکایی نسبت به آن حساسیت پیدا کرده و نامه نوشتهاند؛ لذا بایدن اگر بخواهد به برجام برگردد و شروط ایران را بپذیرد باید به گونهای این کار را انجام دهد که تاثیر منفی بر روی کمپین انتخاباتی دموکراتها در انتخابات کنگره نداشته باشد.
منبع: اقتصادآنلاین
برای عضویت در کانال رصد روز کلیک کنید