خبر جذاب هواشناسی برای دهه سوم مرداد

به گزارش رصد روز،  روزهای آینده روزهای بسیار گرمی خواهیم داشت و در برخی ایستگاه های هواشناسی کشور حتی احتمال شکستن رکوردهای چندین ساله نیز وجود خواهد داشت.

اما الگوهای هواشناسی نشان می‌دهند که با خروج این توده گرمایی از کشور ، بتدریج از اواسط هفته آینده با ریزش جریانات خنک شمالی به کشور شاهد هوایی بسیار خنک خواهیم بود. همچنین این هوای خنک تداوم داشته و در بیشتر روزهای دهه سوم مرداد ماه شاهد هوای خنک تر از نرمال خواهیم بود و دماهای پایینی را در بسیاری از نقاط به ثبت خواهیم رساند.

هواشناسی یا ماتِورولوژی (به انگلیسی: Meteorology) شاخه‌ای از علوم جوی است که شامل ماهیت و فیزیک اتمسفری با هدف تمرکز بر پیش‌بینی آب‌وهوا است. هواشناسی دانشی است که دربارهٔ شناخت جو و هوای اطراف کره زمین به مطالعه و تحقیق می‌پردازد. یکی از مهم‌ترین کارهای هواشناسی اندازه‌گیری مقدار بارندگی است که در ایستگاه‌های باران سنجی بر حسب میلی‌متر انجام می‌شود. مطالعهٔ هواشناسی به هزاران سال پیش برمی‌گردد اما فرآیندهای اصلی در این زمینه تا سدهٔ ۱۸ میلادی انجام نشده بود. در سدهٔ ۱۹ میلادی فرآیندهای نسبتاً کمی در این زمینه پس از شبکه‌های مشاهدهٔ هوا که در محل‌های خارجی ایجاد شده بود، انجام گردید. تلاش‌های اصلی در پیش‌بینی وضع آب‌وهوا بستگی به اطلاعات و داده‌ها داشت. تا پیش از بیان قوانین فیزیک و مهمتر از آن استفاده از کامپیوتر کاری انجام نشده بود. استفاده از کامپیوتر برای حل بسیاری از معادلات برای مدل‌سازی آب‌وهوا است. در نیمهٔ دوم سدهٔ بیستم پیشرفت‌های مهمی در پیش‌بینی وضعیت آب و هوا به دست آمد. پدیده‌های هواشناسی، رویدادهای آب‌وهوایی قابل مشاهده هستند که توسط علم هواشناسی توضیح داده می‌شوند. پدیده‌های هواشناسی با تغییرات اتمسفر زمین توضیح و تفسیر می‌شوند: دما، فشار هوا، بخار آب، جریان باد و اختلاف و ارتباط این متغیرها و اینکه در طول زمان چطور تغییر می‌کنند. مقیاس‌های فضایی مختلف برای توصیف و پیش‌بینی آب و هوای یک محلی، منطقه‌ای و جهانی استفاده می‌شوند. هواشناسی، اقلیم‌شناسی، فیزیک جوی و شیمی جوی زیر شاخه‌های علوم جوی هستند. هواشناسی و آب‌شناسی با هم حوزهٔ نویی به اسم آب‌وهواشناسی به وجود می‌آورند. تعامل‌های بین جو زمین و اقیانوس‌ها بخشی از سیستم جو اقیانوسی است. هواشناسی در حوزه‌های مختلفی مثل ارتش، تولید انرژی، حمل‌ونقل، کشاورزی و ساخت‌وساز کاربرد دارد. واژهٔ هواشناسی در انگلیسی (meteorology) ریشهٔ یونانی دارد و به‌معنی بسیار بالا در آسمان و مطالعهٔ اشیای موجود در هوا است.

ریشه لغوی

یونانیان واژه متیورولوگیا را، برگرفته از کلمه «متیوروس»، به معنی اشیای معلق در آزمایش‌های مربوط به هوا، به اضافه «لوگوس» که به خطابه یا درس ترجمه شده‌است،برای این علم بکار برده‌اند. لیکن، امروزه مطالعه جو زمین چنان به رشته‌های تخصصی تقسیم شده‌است که واژه فراگیر متئورولوژی (هواشناسی) که از یونانیان باستان بر جای مانده‌است، هیچ‌کس را ارضا نمی‌کند. از اینرو، برای مطالعه بخشی از جو که در آن یونش و گسست مهم است و روی هم رفته بالاتر از ارتفاع حدود ۳۵Km قرار دارد، واژه آیرونومی (نزدیک جو بالا) را بکار می‌برند، در حالی که برخی، به عنوان نامی فراگیر، علم (یا علوم) جو را می‌پسندند. دانشمند ایرانی سده پنجم هجری، ابوحاتم اسماعیل اسفزاری خراسانی برای نخستین بار در جهان پدیده‌های جوی و هواشناسی را به زبان فارسی در کتاب خود به نام آثار علوی گردآوری نموده‌است.

اولین بار ادموند هالی به سال ۱۶۸۸ اسنادی را در زمینه پدیده‌های جوی و نقشه‌های مربوطه به بادهای متواتر در سطح اقیانوسها، برای بخشی از سطح زمین منتشر می‌کند و در سال ۱۸۴۰ هوری نقشه بادهای اقیانوس‌ها را ترسیم و توان و جهت وزش آن‌ها را مشخص می‌سازد و بدین ترتیب در رفع نیاز دریانوردی گامی برداشته می‌شود. نخستین اندیشمندی که رویدادهای هواشناسی را مدون و طبقه‌بندی نمود و او را باید، به‌حق، پدر دانش هواشناسی نامید، دانشمند ایرانی سده پنجم هجری، ابوحاتم اسماعیل اسفزاری خراسانی است که برای نخستین بار در جهان پدیده‌های جوی و هواشناسی را به زبان فارسی در کتاب خود به نام آثار علوی (به معنای واژه Meteorology)، گردآوری نموده‌است.

برای عضویت در کانال رصد روز کلیک کنید