به گزارش رصد روز، سازمان صداوسیما برای چهاردهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری پنج مناظره انتخاباتی در روزهای ۲۸ و ۳۱ خرداد، همچنین، یکم و چهارم و پنجم تیر تدارک دیده است که بهطور زنده از شبکههای خبر و یک سیما به روی آنتن میرود.
مهدی خسروی، مجری و گوینده شبکه خبر اجرای این مناظرهها را در روزهای یادشده برعهده خواهد داشت، دارای سابقه طولانی کار در حوزه خبر است.
سازمان صداوسیما تاکنون برای چندین دوره انتخابات ریاستجمهوری از ساختار برنامهسازی مناظره بهره جسته و امسال نیز مناظرات را که از مهمترین و پرمخاطبترین برنامههای تبلیغاتی رادیویی و تلویزیونی نامزدها بهشمار میرود، با تغییراتی در ساختار و طراحی سؤالات و با اجرای مهدی خسروی پخش خواهد کرد.
مجری این دوره برگزاری مناظرههای انتخاباتی تلویزیون، متولد ۱۳۵۶ و دانشآموخته مقطع کارشناسیارشد رشته حقوق بینالملل است. وی فعالیت حرفهای خودش را از سال ۱۳۷۸ بهعنوان خبرنگار آغاز کرده و عناوینی، چون مدرس گویندگی و اجرای خبر، سردبیر، تهیهکننده، مجری و گوینده خبر را در کارنامه دارد.
پس از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ ایران، در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مصوب سال ۱۳۵۸ جایگاه رئیسجمهور تعریف شدهاست.
با حذف پست نخستوزیری در اصلاحیه قانون اساسی مصوب سال ۱۳۶۸، جایگاه، اختیارات و وظایف ریاستجمهوری در ایران دچار تحول اساسی شد.
هر رئیسجمهور میتواند با رأی مردم یک دوره ۴ ساله دیگر نیز در مقام خود باقی بماند.
احراز صلاحیت
در ایران احراز صلاحیت کاندیداهای انتخاباتی و نظارت بر انتخابات بر عهده شورای نگهبان است.
برنده
مطابق اصل ۱۱۷ قانون اساسی، برنده شدن یک کاندیدا در مرحله اول انتخابات ریاستجمهوری ایران نیازمند کسب «اکثریت مطلق» آرای «شرکتکنندگان» در انتخابات است؛ یعنی برای برنده شدن در مرحله اول انتخابات، یک کاندیدا باید بیش از ۵۰ درصد آرای کسانی که در انتخابات مشارکت میکنند را به دست آورد.
آرای باطل و غیرقابل شمارش
آرای باطل
در ماده ۲۵ قانون انتخابات ریاستجمهوری ایران، «آرای سفید»، «آرای غیر قابل خواندن» و «آرایی که از طریق خرید و فروش به دست آمده باشد»، به عنوان «رای باطل» محسوب شدهاند. این آرا به تعداد رأی هیچیک از کاندیداها اضافه نمیشوند، اما به تعداد «شرکت کنندگان در انتخابات» افزوده میشوند.
خرید و فروش رأی جرم محسوب شده و در صورت اثبات از مجموع آرای کاندیداها حذف میشوند. اما بر اساس ماده ۲۵، از مجموع کل آرای بدست آمده، کم نخواهد شد.
در ماده ۲۶ قانون انتخابات به موارد دیگری میپردازد که توضیح دربارهٔ آرایی میپردازد که اساساً قابل شمارش نبوده و تعداد آنها در شمار آرای «باطل» هم لحاظ نشود. آرای «صندوق فاقد لاک و مهر انتخاباتی»، «بیش از تعداد تعرفه» و «تکراری» (شخص بیش ار یک بار رأی داده) از این جمله هستند.
آرای غیرقابل شمارش
همچنین، آرای «کسانی که به سن قانونی رأی دادن نرسیده باشند»، «با شناسنامه افراد فوت شده یا غیر ایرانی داده شده باشند»، «با شناسنامه غیر یا جعلی اخذ شده باشند»، «با شناسنامه کسانی که حضور ندارند اخذ شده باشند»، «از طریق تهدید به دست آمده باشند»، «روی ورقه غیر از برگ رأی نوشته شده باشند» یا «با تقلب و تزویر (در تعرفهها، آرای، صورت جلسات یا شمارش) به دست آمده باشد» غیرقابل شمارش هستند و حتی در شمار آرای باطل نیز به حساب نخواهند آمد.
ابهامها
ماده ۲۶ قانون انتخابات ریاستجمهوری، «آرایی که از طریق خرید و فروش به دست آمده باشند» را غیرقابل شمارش ندانسته و ماده ۲۵ چنین آرایی را همچون سایر آرای «باطل» قابل شمارش فرض کردهاست.
همچنین در دو ماده ۲۵ و ۲۶ قانون انتخابات ریاستجمهوری، تکلیف آرایی که حاوی اسامی افرادی غیر از نامزدهای تأیید شده باشند، به صراحت مشخص نشدهاست.
توجه شود که در «قانون انتخابات شوراها» (ماده ۱۹) این دسته از آرا صراحتاً جزو آرای باطل محسوب شدهاند، اما در قانون انتخابات ریاستجمهوری، این تصریح صورت نگرفتهاست. هر چند با توجه به روح حاکم بر قانون انتخابات که در آن آرای «سفید» و «غیرقابل خواندن» جزو آرای «باطل» محسوب شده، میتوان چنین برداشت کرد که آرای داده شده به افرادی غیر از نامزدهای رسمی انتخابات، در شمار آرای باطل شمرده میشوند.
عدم تفکیک
در هنگام اعلام نتیجه انتخابات ریاستجمهوری، تعداد کل آرای باطل و غیرقابل شمارش به تفکیک اعلام نمیشوند و تنها تعداد رأیهای «باطل» اعلام میشود؛ بنابراین میتوان دریافت که در هنگام اعلام نتایج هر حوزه، تنها تعداد آرایی که قابل شمارش تشخیص داده میشوند (صحیح یا باطل) اعلام شده و موارد مشمول ماده ۲۶ قانون انتخابات، اساساً به عنوان رأی به رسمیت شناخته نمیشوند.