محمد رسول اف از کشور فرار کرد+ ویدیو

به گزارش رصد روز، محمد رسول اف، کارگردان سینمای ایران که به تازگی به ۸ سال حبس و شلاق محکوم شد، در اینستاگرام خود با انتشار ویدیویی از مرز ایران، خبر خروجش از کشور را داد.

محمّد رسول‌اُف (زادهٔ ۲۵ آبان ۱۳۵۱)، فیلم‌نامه‌نویس، تهیه‌کننده، کارگردان، عضو آکادمی اسکار و زندانی سیاسی سابق ایرانی است.

زندگی
محمّد رسول‌اُف در ۲۵ آبان ۱۳۵۱ در شیراز به دنیا آمد. او فرزند یک زوج معلم است که کار معلمی را با آموزش خواندن و نوشتن به زندانی‌ها در زندان شیراز آغاز کردند. رسول‌اف برای نخستین بار در هشت‌سالگی به عنوان بازیگر روی صحنهٔ تئاتر رفت. او فعالیت هنری خود را در این زمینه دنبال کرد. علاقه به فیلم‌های مستند باعث ورودش به سینما شد.

رسول‌اف فیلم‌سازی را با آثار کوتاه و تجربی آغاز کرد و سپس به دعوت رسول صدر عاملی، با حضور در فیلم دختری با کفش‌های کتانی (۱۳۷۷) به عنوان دستیار کارگردان، وارد سینمای حرفه‌ای شد. او سال ۱۳۸۰ در ۲۹ سالگی، اولین فیلم بلند خود به نام گاگومان را که مستندی داستانی بود، به تهیه‌کنندگی هوشنگ نوراللهی ساخت. گاگومان، سیمرغ بلورین بهترین فیلم اول از بیست‌ویکمین جشنوارهٔ بین‌المللی فیلم فجر و تندیس بهترین فیلم مستند از ششمین جشن خانهٔ سینما را برای محمد رسول‌اف به ارمغان آورد.

نخستین ساختهٔ محمد رسول‌اف نشان از دغدغه‌های اجتماعی و نگاه ویژهٔ او به روابط انسانی و مشکلات موجود در جامعه داشت. این رویکرد در آثار پسین او ادامه یافت و به تدریج شکلی انتقادی به خود گرفت. رسول‌اف در فیلم‌هایش با نگاهی جستجوگر و لحنی جسورانه، به نقد ساختار قدرت و فرهنگ حاکم بر جامعه پرداخت. این نگرش، دستگاه ممیزی حکومت ایران را در مقابل او قرار داد.

محمد رسول‌اف ده‌ها جایزه از جشنواره‌های بین‌المللی از جمله جشنواره فیلم برلین (جایزه بهترین فیلم از هفتادمین دوره این جشنواره برای شیطان وجود ندارد در سال ۲۰۲۰) و جشنوارهٔ فیلم کن (جایزهٔ بهترین فیلم از بخش نوعی نگاه برای فیلم لِرد در سال ۲۰۱۷، جایزهٔ فدراسیون بین‌المللی منتقدان فیلم برای فیلم دست‌نوشته‌ها نمی‌سوزند در سال ۲۰۱۳ و جایزهٔ بهترین کارگردانی از بخش نوعی نگاه و جایزهٔ منتقدان فرانسیس شاله برای فیلم به امید دیدار در سال ۲۰۱۱) را به دست آورده است. با وجود موفقیت‌ها و ستایش‌های جهانی، هیچ‌یک از فیلم‌های او مجوز نمایش عمومی در ایران را ندارد.

محمد رسول‌اف همواره در طول فعالیت حرفه‌ای خود از سوی نهادهای امنیتی نظام جمهوری اسلامی ایران تحت فشار قرار گرفته و بارها به دلایل مختلف به دادگاه فراخوانده شده است.

در پی رویدادهای رخ داده پس از انتخابات سال ۱۳۸۸، محمد رسول‌اُف و جعفر پناهی در حال ساخت فیلمی بودند که به همراه کلیهٔ عوامل حاضر در محل فیلم‌برداری بازداشت شدند. رسول‌اف پس از محاکمه در آذر ۱۳۸۹ به شش سال حبس محکوم شد (پنج سال حبس به اتهام اجتماع و تبانی به منظور اقدام علیه امنیت ملی و یک سال حبس به اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام). در دادگاه تجدید نظر، از اتهامِ اقدام علیه امنیت ملی تبرئه شد و حکمِ زندان او به یک‌سال کاهش پیدا کرد.
در سال ۱۳۹۰ ممنوعیت خروج محمد رسول‌اف از ایران، به دلیل نمایش فیلم به امید دیدار در شصت و چهارمین جشنوارهٔ فیلم کن لغو شد، اما او موفق به حضور در این رویداد نشد.
پس از نمایش فیلم دست‌نوشته‌ها نمی‌سوزند در شصت و ششمین جشنوارهٔ فیلم کن، بار دیگر در شهریور ۱۳۹۲، گذرنامه و وسایل شخصی رسول‌اف در فرودگاه تهران ضبط، و پس از یک سال به وی بازگردانده شد.
پس از دو سال تلاش محمد رسول‌اف موفق به دریافت پروانه ساخت از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شد و فیلم «لِرد» را در زمستان ۱۳۹۴ مقابل دوربین برد. سی‌وپنجمین جشنوارهٔ فیلم فجر حاضر به نمایش این فیلم نشد ولی به بخش رقابتی «نوعی نگاه» در هفتادمین جشنوارهٔ فیلم کن راه یافت و موفق به کسب جایزهٔ بهترین فیلم شد. پس از آن با ورود رسول‌اف به ایران در ۲۵ شهریور ۱۳۹۶، دوباره گذرنامه و لوازم شخصی او توسط سازمان اطلاعات سپاه، در فرودگاه ضبط و خود به دادگاه انقلاب احضار شد. نزدیک به دو سال بعد در ۲۶ تیر ۱۳۹۸، رای محکومیت یک سال زندان از دادگاه بدوی همراه با دو سال ممنوعیت خروج از کشور و محرومیت از فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی به اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام، به او ابلاغ شد.
در پی تأیید حکم در دادگاه تجدید نظر، اسفند ۱۳۹۸ و به فاصله کوتاهی از کسب خرس طلایی بهترین فیلم جشنواره برلین، محمد رسول‌اف برای اجرای حکم زندان فراخوانده شد. این اقدام، واکنش گسترده جامعه جهانی رو همراه داشت. برلیناله، جشنواره کن، ایدفا، فستیوال روتردام، آکادمی فیلم اروپا، آکادمی فیلم آلمان و بسیاری دیگر از مجامع هنری، با انتقاد از عملکرد حکومت ایران، از محمد رسول‌اف حمایت کردند و نسبت به وضعیت او ابراز نگرانی کردند.با پیگیری وکلا و به دنبال دنیاگیری کووید-۱۹ در ایران، حکم زندان او در آن مقطع اجرا نشد.

برای عضویت در کانال رصد روز کلیک کنید