از معضل فروش اکتان در پمپ بنزین تا چالش ناترازی گاز

به گزارش رصد روز، حاشیه نخست این هفته را با پر چالش ترین موضوع این روزها یعنی بنزین اکتان آغاز می‎کنیم؛ کاهش و توقف عرضه بنزین سوپر و نیاز خودروهای جدید به سوخت باکیفیت، باعث شده است تا فروش اکتان در پمپ بنزین‌ها رونق یابد.

کاهش و توقف عرضه بنزین سوپر از یک‌سو و نیاز خودروهای جدید به سوخت باکیفیت، باعث شده است تا فروش اکتان در پمپ بنزین‌ها رونق بگیرد. حتی برخی جایگاه‌ها با اصرار فراوان به مالکان خودروها، آن‌ها را وادار به خرید اکتان می‌کنند. با وجود آن‌که فروش اکتان در پمپ‌بنزین‌ها ممنوع اعلام شده است اما سود فروش این کار همچنان افراد بسیاری را وسوسه می‌کند.

«رضا نواز» سخنگوی صنف جایگاه‌داران سوخت اعلام کرد فروش مکمل بنزین در جایگاه‌های سوخت ممنوع است و پیگرد قضایی دارد. به گفته او، تقاضای مردم برای خرید مکمل سوخت افزایش یافته است. نتیجه شاهد رواج سودجویی از طریق فروش اکتان هستیم.

به گفته سخنگوی صنف جایگاه‌داران سوخت، برخی جایگاه‌داران به صورت اجباری مکمل بنزین می‌فروشند. این فروش بدون اطلاع مشتری یا با استفاده از ترفندهای گوناگون انجام می‌شود. در واقع مشتری بدون آن‌که بخواهد یا بفهمد، اکتان خریده است و ناچار خواهد بود تا هزینه بیشتری را بابت سوخت‌گیری بپردازد.

همزمان با کاهش کیفیت بنزین و دسترسی دشوار به بنزین باکیفیت، بازار اکتان‌های تقلبی نیز به شدت داغ شده است. بسیاری از مکمل‌های سوخت عرضه شده در بازار که با اسامی خارجی به دست مشتریان می‌رسند، در واقع تقلبی هستند. استفاده از مکمل تقلبی باعث ایجاد گرفتگی در سیستم پاشش سوخت خودرو می‌شود که در صورت ادامه این روند و بی‌توجهی مالک، چاره‌ای جز هزینه چندمیلیونی برای تعمیر موتور ندارد.

یکی از مواردی که فروش اکتان را در ایران رونق می‌بخشد، عرضه خودروهای توربوشارژر به بازار طی سالیان اخیر است. حتی خودروسازان ایرانی نیز اتومبیل‌هایی با موتورهای توربوشارژر به بازار عرضه کرده‌اند که از جمله آن‌ها می‌توان به دنا پلاس توربوشارژر و شاهین اشاره کرد. اکثر خودروهای مونتاژی چینی حاضر در بازار ایران نیز به موتورهای توربوشارژر مجهز هستند. عرضه انبوه این خودروها به بازار در کنار کاهش کیفیت بنزین و دسترسی دشوار به بنزین سوپر، فروش اکتان را در ایران رونق داده است.

واکنش نخست نهادهای مسئول به ماجرای فروش اکتان، ممنوعیت عرضه مکمل سوخت در پمپ‌بنزین‌ها بوده است. با این حال خبرگزاری تجارت نیوز اعتقاد دارد که این ممنوعیت پاسخگوی شرایط فعلی نخواهد بود؛ بلکه بازار سیاه فروش اکتان را در کشورمان تقویت خواهد کرد. تنها راه جلوگیری از عرضه انبوه اکتان‌های تقلبی به بازار که نتیجه‌ای جز کاهش استهلاک خودروها ندارد، عرضه بنزین باکیفیت در تمامی جایگاه‌ها است. حتی خودروهای داخلی که طی دهه ۱۳۹۰ به تولید رسیده‌اند، برای فعالیت صحیح و کاهش استهلاک به بنزین یورو ۴ یا بنزین سوپر نیاز دارند./دیجیاتو

حاشیه دوم هم چالش ناترازی گاز و اما و اگر قرارداد با روسیه می‌پردازد؛هاشم اورعی، استاد دانشگاه صنعتی‌شریف درباره چالش گازی بخصوص در زمستان اظهار داشت: چشم انداز وضعیت گاز نه فقط زمستان پیش‌رو بلکه در سال‌های آینده نیز اصلا خوب نیست.

وی تصریح کرد: گاز مانند نفت یکی از مهم‌ترین منابع طبیعی بوده و طی ۳ دهه گذشته قرار بوده با صادرات میزان قابل توجهی گاز درآمد ارزی مهم برای کشور ایجاد کنیم، مثلا با هندوستان و پاکستان قرار گذاشتیم که ایران یک خط لوله تا مرز پاکستان احداث کند و پاکستان تا مرز هند ببرد و از طریق این خط به این دو کشور صادرات گاز داشته باشیم و باتوجه به اینکه ما غیر از خط لوله راه دیگری برای انتقال و صادرات گاز نداریم. ضمن اینکه ظرفیت تبدیل گاز طبیعی به ال‌ان‌جی و یا گاز مایع را نیز نداریم بنابراین تنها امکان انتقال از مسیر خط لوله است.

استاد دانشگاه صنعتی شریف با اشاره به عدم اجرای خط لوله دریافت گاز از ایران از سوی پاکستان گفت: به احتمال زیاد امریکا و غرب به هندوستان فشار وارد کردند و این کشور در گام اول از این ماجرا پا پس کشید، ایران تا مرز پاکستان این خط را احداث کرد و سرمایه‌گذاری بزرگی انجام داد، اما تا به امروز اسلام‌آباد هم خط را به پایان نرسانده و تمام هم نخواهد کرد، بعبارت دیگر تحت تاثیر غرب این پروژه را اجرا نخواهد کرد.

وی ادامه داد: شرایط قرارداد گازی ایران – پاکستان در حالی است که هفته گذشته خط لوله تاپی از ترکمنستان از طریق افغانستان به پاکستان به بهره‌برداری رسید یعنی پاکستان فکر دیگری کرده و درواقع گاز مورد نیاز خود را نه از ایران که از طریق ترکمنستان تامین می‌کند.

اورعی تاکید کرد: اکنون خریداران نفت و گاز به دلایل سیاسی و وضعیتی که در جهان برای خودمان ایجاد کرده‌ایم روی ما حساب نمی کنند هرچند ما امکان فیزیکی انتقال گاز را داریم اما گازی در اختیار نداریم.

وی ادامه داد: اکنون اگر همه چیز درست انجام شود ظرفیت تولید ما روزانه ۸۵۰ میلیون متر مکعب است به طور معمول یک‌سوم مصرف گاز کشور مربوط به گرمایش بخش خانگی است که به محض سرد شدن هوا این یک‌سوم به ۷۰ درصد می‌رسد و برخی مواقع ۷۴ درصد کل گاز تولیدی کشور باید به منازل ارسال شود تا گرمای خانگی را تامین کند بعبارت دیگر هوا سرد شود گازی برای صادرات نداریم بنابراین صادرات کلا منتفی است.

این کارشناس ارشد حوزه انرژی بیان داشت: در بخش داخل به شدت میزان تقاضا در حال افزایش است و از سوی دیگر به محض سرد شدن هوا با اختلاف بسیار زیادی بخش خانگی بیش از ۷۰ درصد کل تولید را به خود اختصاص می‌دهد و تاکنون هم دولت همواره تصمیم گرفته بخش خانگی را در اولویت قرار دهد و این بدان معناست که دو بخش مهم دیگر یعنی صنعت و نیروگاه‌ها با کمبود گاز مواجه خواهند شد.

وی افزود: وقتی نیروگاه‌ها با کمبود گاز مواجه می‌شوند بلافاصله برق نداریم و باید به سمت سوخت جایگزین یعنی گازوئیل و مازوت برویم. گازوئیل هم که به اندزه کافی نداریم و تقریبا همه میزان تولید ۱۱۰ میلیون لیتر گازوئیل برابر مصرف آن است یعنی عملا گازوئیل نداریم و اگر قرار است گازوئیل را به نیروگاه‌ها ارسال کنیم یا باید تردد کامیون‌ها متوقف شود که سیستم توزیع بهم می‌ریزد و یا باید از ذخایر استراتژیک برداشت کنیم. در مورد مازوت هم مشکل حمل و نقل و هم مشکل آلایندگی را داریم بنابراین جایگزینی گاز با سوخت مایع روشی است که نباید روی آن حساب باز کنیم.

اورعی گفت: در تابستان برق را تامین نمی‌کنیم و صنعت را متوقف می کنیم و زمستان هم گاز نداریم، به طوری که طی نامه‌ای که ۲ ماه گذدشته به برخی صنایع ارسال شده از ابتدای آبان امکان تامین گاز را ندارند یعنی کارخانجات تابستان برق و زمستان گاز ندارند و تولید را متوقف می‌کنیم و در این شرایط صحبت از رشد اقتصادی می‌کنیم و این فراتر از شوخی است.

وی اظهار داشت: برای اینکه امسال را هم سپری کنیم یک سیاست کوتاه‌مدت را در پیش گرفته‌ایم، با روسیه قراردادی منعقد کردیم که ظاهر قرارداد این است که روزی ۳۰۰ میلیون متر مکعب گاز را طی ۳۰ سال از روسیه دریافت و صادر کنیم بعبارت دیگر گاز روسیه صادر شود اما اصل ماجرا صادرات نیست چون ظرفیت نداریم و خط لوله مورد نیاز را در اختیار نداریم و امکانات تبدیل به ال‌ان‌جی را هم نداریم.

استاد دانشگاه صنعتی‌شریف تصریح کرد: واقعیت اینکه کشوری که ۱۷ درصد ذخایر گاز جهان را دارد مجبور شده برای تامین نیاز گاز زمستانی با روسیه قرارداد منعقد کند و این در حالی است که در ۳۰ سال آینده گاز محلی از اعراب ندارد زیرا انرژی‌های جایگزین وارد عرصه شده‌اند و عملا باید فاتحه گاز خودمان را بخوانیم و بدتر از همه وابستگی به روسیه است .

وی افزود: ما اکنون به روسیه به مراتب بیشتر از حد انتظار وابسته شده‌ایم مثلا اگر در هوای منهای ۲۰ درجه روسیه شیر گاز را ببندد و شرط و شروط در نظر بگیرد؛ ما مجبور به تن دادن به هر شرایطی هستیم.

حاشیه آخر هم به واقعیتی درباره آلودگی تهران می‌پردازد که کمتر شنیده شده است؛ به گزارش پایگاه خبری تحلیلی چه خبر،مصرف گاز طبیعی تهران در روزهای سرد زمستان روزانه ۱۲۰ میلیون متر مکعب معادل ۱۲۰میلیون لیتر است. برای دیدن جزئیات بیشتر درباره گاز چه خبر را ببینید.حسین میرافضلی، مدیرعامل سابق پتروشیمی جم در یادداشتی برای “انرژی پرس” درباره‌ی آلودگی هوا نوشت: مصرف خودروهای بنزین سوز و گازوئیل سوز شهر تهران روزانه حدود ۲۷میلیون لیتر است.

در واکنش گاز طبیعی و بنزین و گازوئیل با هوا جهت سوختن و تولید انرژی گرمایی گاز co۲ یا منوکسید کربن در هوا منتشر می شود. برای سوختن هر لیتر بنزین یا گازوئیل یا گازطبیعی حدود دو برابر اکسیژن هوا از بین می رود اکسیژن با کربن واکنش می دهد و گاز سمی co۲ که اصلی ترین عامل آلودگی هوا و گرمایش کره زمین است ایجاد می شود.

به ازای مصرف هر لیتر منبع طبیعی یا بنزین و گازوئیل حدود دو لیتر گاز co۲ در هوای محل مصرف منتشر می شود. لذا در زمستان روزانه حدود ۲۴۰ میلیون لیتر یا بیش از ۲۵۰ هزار تن co۲ در هوای تهران ناشی از مصرف گاز طبیعی منتشر می شود در حالی که جمع آلودگی خودروهای بنزین سوز و گازوئیل سوز حدود ۵۴ هزار تن در روز است.

عوارض سوختن گاز طبیعی بیش از بنزین و گازوئیل است چرا که خودروها و وسایل مصرف کننده بنزین و گازوئیل واکنش سوختن بطور کامل انجام می شود اما در بخاری های گازی ناقص سوزی بسیاری وجود دارد که آلودگی آن بسیار بیشتر و خطرناک تر است.

در کل کره زمین حدود ۱.۵ میلیون کیلومتر خط لوله منبع وجود دارد که بخش قابل توجهی از آنها برای صنایع و نیروگاه ها است اما در ایران به تنهایی ۴۳۰ هزار کیلومتر خط لوله گاز نصب شده و به شهر های دور و روستاها گاز رسانی شده است این سیاست یکی از بزرگترین اشتباهات استراتژیک در حوزه انرژی بوده است.

طی دو دهه گذشته بارها کارشناسان اعلام کردند بجای گاز کشی به روستاها و شهرها انرژی برق با قیمت یارانه ها در اختیار مردم قرار گیرد و گاز برای چهار هدف زیر مورد استفاده قرار گیرد اما کوچکترین توجهی به این گزارش ها و تحلیل ها و هشدار ها نشد. مصرف گاز طبیعی باید در نیروگاه ها، واحدهای پتروشیمی، تزریق به مخازن نفت جهت ازدیاد برداشت و صادرات هدف گذاری می شد.
بخاری های برقی هیچ گونه آلودگی هوا در محیط خانه و شهر ایجاد نمی کنند اکسیژن هوا را نمی بلعند و هیچ نوع بیماری به دنبال ندارند در حالی که بخاری های گازی هوای خانه ها وشهرها را می بلعند، محیط خانه و شهر را به شدت آلوده می کنند و مردم را به انواع بیماری ها سخت و لاعلاج گرفتار می نمایند.

لازم به ذکر است درج اخبار حواشی هفتگی حوزه نفت و انرژی در این بخش به منزله تایید آنها نیست و سایت تحلیلی خبری نفتی‌ها صرفا گردآورنده اخبار در این بخش خبری می‌باشد.

برای عضویت در کانال رصد روز کلیک کنید