در این مطلب به بررسی مشخصات و قابلیت های موشک هایی خواهیم پرداخت که در حمله به اسرائیل مورد استفاده قرار گرفت.
به گزارش رصد روز، پس از حمله اسرائیل به دمشق و به شهادت رسیدن تعدادی از مستشاران نظامی ایرانی، مقامات امنیتی اسرائیل خیال می‌کردند که ایران مقابله به مثل نخواهد کرد، اما ایران طی یک حمله گسترده پهپادی و موشکی در بامداد روز یکشنبه ۲۶ فروردین ۱۴۰۳ به اسرائیل، اهدافی را در سرزمین‌های اشغالی منهدم کرد.
بر اساس آمارهای غیر رسمی، ایران در این حملات از ۳۳۱ پهپاد و موشک کروز استفاده کرد که شامل ۱۸۵ پهپاد، ۳۶ موشک کروز و ۱۱۰ موشک زمین به زمین بود. در این حمله سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران طی عملیات “وعده صادق” از موشک نسل دوم عماد و موشک کروز نسل سوم پاوه استفاده کرد.
در ادامه به بررسی موشک‌هایی خواهیم پرداخت که ایران در عملیات صادق از آن‌ها برای حمله به اسرائیل استفاده کرد.
موشک بالستیک عماد
موشک عماد یکی از اولین موشک‌های بالستیک دوربرد ساخت وزارت دفاع و نیرو‌های مسلح است که قابلیت رهگیری و کنترل تا لحظه برخورد به هدف را دارد. این موشک در سال ۱۳۹۴ در دست تولید و آزمایش قرار گرفت.
از جمله مشخصات موشک عماد می‌توان به برد و دقت آن اشاره کرد. این موشک در حدود ۱۶۰۰ تا ۲۵۰۰ متر برد دارد و طبق اعلام مقامات نظامی درصد خطای هدف گیری آن در مقایسه با موشک شهاب سه، یک چهارم است. طول این موشک ۱۵ و نیم متر بوده و قطر بدنه آن نیز حدود ۱ متر و ۲۵ سانتی متر است. موشک عماد از وزنی بیش از ۱۷ هزار کیلوگرم برخوردار است و وزن سر جنگی آن فقط ۷۵۰ کیلوگرم برآورد شده است.
سوخت مورد استفاده این موشک دوربرد، از نوع سوخت مایع بوده و در ساختار فنی آن علاوه بر دماغه قابل کنترل، از بالک‌های هدایت پذیر نیز استفاده شده است. این موشک قابلیت پرتاب از سکو‌های ثابت و متحرک را دارد و سر دماغه آن مجهز به سیستم‌ها و سنسور‌های کنترل و هدایت شوندگی است.
غلبه بر سامانه‌های ضد موشکی دشمن
یکی از نکات مهم شیوه هدایت موشک‌هایی نظیر موشک بالستیک عماد است. به منظور رهگیری اهداف ثابت می‌بایست موقعیت اشیاء شناسایی شده و سپس موشک جهت نشانه گیری و اصابت به اهداف پرتاب گردد؛ اما در مواقعی که هدف متحرک باشد، می‌بایست موشک ابتدا اقدام به رهگیری و پیش بینی مسیر حرکت هدف نماید.
از آن جایی که امکان رهگیری دقیق از طریق سامانه‌های ماهواره‌ای نظیر جی پی اس برای ادوات نظامی کشورمان به طور کامل وجود ندارد، لذا دانشمندان نظامی کشورمان از شیوه‌های دیگری برای رهگیری دقیق استفاده کرده اند.
رهگیری اهداف متحرک توسط موشک‌ها و مراکز کنترل، توسط رادار‌هایی با برد بسیار بلند، پهپاد‌های بلندپروازی که به هدف شناسایی طراحی و تولید شده اند و نیز سیستم‌های شنود الکترونیک و … انجام می‌شود.
یکی از قابلیت‌های بسیار مهم موشک بالستیک عماد، توانایی آن در عبور از سامانه‌های ضد موشک دشمن است. در واقع سامانه‌های ضد موشک به منظور انهدام موشک‌هایی که قصد هدف گیری برخی اهداف مهم را دارند، طراحی شده اند تا پیش از اصابت موشک به هدف، آن را از بین ببرند؛ اما موشک عماد مطابق با آزمایش‌های انجام شده قابلیت گذر از این سامانه‌ها را دارد.
موشک کروز پاوه
موشک پاوه یکی از موشک‌های کروز ایران بشمار می‌رود. ارتفاع پروازی این موشک نیز کمتر از ۵۰ متر است که همین موضوع، شناسایی و رهگیری آن را توسط رادار‌ها و سیستم‌های پدافندی به شدت سخت و مشکل خواهد کرد. برد «پاوه» ۱۶۵۰ کیلومتر اعلام شد که بُرد کروز‌های ضد اهداف زمینی ایرانی را لااقل ۲۲ درصد افزایش می‌دهد. این موشک می‌تواند اهداف مورد نظر را از مسیر‌های پیچیده‌تر و حتی از سمت مخالف هدف قرار دهد.
به عبارت دیگر در شرایط معمول، دشمن انتظار دارد که این موشک کروز ایرانی در خط سیری ترسیم‌شونده بین مرز‌های کشور و منطقه هدف حرکت کنند در نتیجه پدافند خود را در چنین مسیری تقویت می‌کند، اما با افزایش برد صورت‌گرفته، این امکان وجود دارد که موشک از فاصله‌ای اطراف هدف عبور و سپس گردش کند و در جهتی از سمت مخالف به هدف حمله کند.
به‌طور معمول، سرعت پروازی موشک‌های کروز چیزی در حدود ۶۰۰ تا ۹۰۰ کیلومتر بر ساعت است و با توجه به استفاده از موتور جت ـ که البته توربوجت یا توربوفن بودن آن در مورد پاوه هنوز مشخص نیست موشک جدید ایرانی هم در همان بازه سرعتی عمل خواهد کرد.
این موشک همانند سایر کروز‌های پرتاب‌شونده از سطح، دارای یک موتور سوخت جامد در نقش شتاب‌دهنده برای ایجاد سرعت اولیه کافی است که پس از به‌کار افتادن موتور جت در موشک، از بدنه جدا می‌شود. در ادامه، بال‌های موشک که روی بدنه و نه داخل آن جمع شده‌اند، باز می‌شوند و با میزان اندکی زاویه عقب برگشتگی (Sweepback) در لبه جلویی قرار می‌گیرند.
تفاوت پاوه با سایر موشک های کروز
وجه شاخص در مورد موشک پاوه، قرارگیری موتور آن بیرون بدنه است. نصب موتور بیرون بدنه هم مزایا و هم معایبی دارد، از جمله سادگی و سهولت طراحی ورودی هوا که خطر جدایش جریان و ایجاد پسای اضافی در ورودی‌های هوا به‌شکل S را که در موشک‌هایی با موتور داخل بدنه استفاده می‌شود، ندارد، همچنین تمام فضای داخلی بدنه قابل استفاده برای سوخت است که کنار قرارگیری بال‌ها بیرون بدنه، باز هم به استفاده بیشتری از فضای داخل بدنه موشک برای حمل سوخت منجر می‌شود.
پاوه از بال‌های جمع شونده روی بدنه خود استفاده می‌کند و موتور این موشک کروز نیز خارج از بدنه بوده و روی قسمت بالایی آن قرار دارد. به همین خاطر، حداقل از نظر ظاهری، پاوه به دو دلیل بال‌های بازشونده از روی بدنه و موتور بالای بدنه، از سایر موشک‌های کروز ضد اهداف زمینی رونمایی شده تا امروز ایرانی، متفاوت است.
موشک کروزپاوه
یکی دیگر از قابلیت‌های موشک‌های کروز که احتمالا در «پاوه» نیز قابل استفاده است، توان این موشک‌ها در حمله دسته جمعی و ارتباط با یکدیگر در زمان حمله است. در این روش، یکی از موشک‌ها در نقش رهبر دسته موشک‌های مهاجم وارد عمل شده و سایر موشک‌ها را هدایت می‌کند. در صورت لزوم یک یا چند فروند از موشک‌های مورد نظر توسط رهبر دسته به جلو ارسال شده و در حقیقت طعمه قرار می‌گیرند تا راه برای اصابت دقیق سایر موشک‌ها باز شود.
