روایت نوآوری(۲)/تعویض گیربکس آلمانی با دستان توانمند مهندسان سیمان فیروزکوه

روایت نوآوری در گروه توسعه ملی خواندنی است. مهندسان و تلاشگرانی که با عشق به میهن و تعهد و تخصص خود، به همتایان خارجی خود نشان دادند که اگر در سایه تحریم ها تلاش دارند تا صنعت ایران را محدود کنند، سخت در اشتباه بوده اند و فضایی را فراهم می آورند که نیروی انسانی متخصص و خبره ایرانی پرچم داخلی سازی را بالا بگیرد و با نوآوری خود، جای خالی خارجی ها را پر کند. بر این اساس سیمان فیروزکوه با تعویض گیربکس آلمانی با محصول تولید داخلی، تلاش کرده تا علاوه بر جلوگیری از خروج ارز، توانمندی مهندسان خود را یک بار دیگر به رخ کشد.

به گزارش رصد روز، به نقل از روابط عمومی گروه توسعه ملی، شرکت سیمان فیروزکوه موفق به تعویض گیربکس آسیب دیده آسیاب سیمان، ساخته شرکت ماگ آلمان شد. این تجربه مهندسی منجر به صرفه جویی ده ها میلیارد تومانی و بیش از ۵ ماه صرفه جویی زمانی شده است. برای بررسی بیشتر این موضوع، با رضی‌الدین ساداتی، معاون فنی و تولید شرکت سیمان فیروزکوزه و مصدق محمدی، مدیر کارخانه این شرکت، گفتگویی انجام شده که در ادامه می خوانید:

وبانک: گفتگو را با معاون فنی و تولید شرکت سیمان فیروزکوه آغاز می کنیم. رضی الدین ساداتی، با ۲۷ سال سابقه کار در شرکتهای سیمانی در بخش های تولید، نصب و راه اندازی در شرکتهای سیمان نکا، سیمان نایین، سیمان فراز فیروزکوه و در نهایت سیمان فیروزکوه. به نظر شما، مهندسی معکوس چه نقشی در صنعت سیمان دارد؟

رضی الدین ساداتی: فارغ از مسائل کلان که در سطح کشور درگیر آن هستیم مشکلات صنعت سیمان مربوط به تامین قطعات خاص می شود. تکنولوژی در کشور ما به همین دلیل به سمت مهندسی معکوس پیش رفت. در این زمینه دستاوردهایی حاصل شده که کاملا قابل دفاع هستند؛ به نحوی که موتورهای فشار قوی، انواعی از گیربکس ها و موارد دیگر در داخل کشور تولید می شود و اقداماتی در این زمینه انجام شده است. اما به هر حال بخشی از این صنعت وابسته به کشورهای دیگر است که امیدواریم با همکاری بخش های دیگر از جمله دانشگاه و شرکت های دانش بنیان این معضلات نیز برطرف شوند.

وبانک: شرکت سیمان فیروزکوه به تازگی موفق شده یکی از گیربکس های خاص این صنعت را بازسازی کند، این فعالیت چگونه انجام شد و چه چالش هایی پیش روی این شرکت قرار گرفت؟ 

ساداتی: ماجرا به سالها قبل برمی گردد. در واقع، گیربکس شرکت سیمان فیروزکوه سال قبل آسیب دید. گیربکس ها دو نوع دارند که شامل نسل قدیم و نسل جدید می شود. استهلاک چرخ دنده ها در گیربکس به ویژه گیربکس های نسل قدیم به مرور زمان یکی از چالش های بخش تولید می شوند. این موضوع به طول عمر، عدم رسیدگی مناسب، روانکاری نامناسب و دیگر عوامل مربوط است و چرخ دنده ها به مرور زمان دچار استهلاک می‌شوند. استهلاک چرخ دنده نیز در آسیاب سیمان تولید را با مشکل روبرو می کند و عملا توقفاتی را به سیستم تحمیل می کند.

وبانک: این گیربکس ها چه مشخصاتی دارند و مشکل ایجاد شده شامل چه مواردی بود؟

ساداتی: گیربکس ماگ در طول ۱۵ سال فعالیتی که داشته دچار مشکلاتی شده است. به طور کلی این گیربکس ها ۱۱۰ هزار ساعت گارانتی دارند و پس از این که گارانتی محصول به اتمام می رسد، رفته رفته مشکلاتی هم ایجاد می شود. در سال ۱۳۹۹ ما شاهد مشکلاتی مانند لرزش های بالا بودیم. در نهایت تیر ماه ۱۴۰۱ عارضه ای رخ داد که منجر به توقف گیربکس شد.

اولین اقدام ما خرید قطعات بود که با طی مکانیزم های قانونی انجام شد. برخی شرکت های اروپای شرقی و چینی به ما قیمت دادند. زمان این پروژه با احتساب مشکلات انتقال پول و تامین کالا و تحریم ها حدود ۱۲ ماه برآورد شد. این زمان برای ما بسیار طولانی و زیاد بود. در واقع ما باید یک سال مالی را از دست می دادیم.

با احتساب ۸۵۰ هزار تومان که کف قیمت سیمان در بورس کالا است؛ عدم النفع ۵۶ میلیارد تومانی در ماه و حدود ۶۷۳ میلیارد تومانی در سال به شرکت تحمیل می شد. به این موضوع باید از دست رفتن مشتریان، چالش های بازار، مشکلات مربوط به تعطیلی بخش تولید و موارد دیگر اضافه شود.

در این راستا، تیم فنی ما به همراه مشاوران داخلی و خارجی تشکیل شد و اطمینان اولیه کسب شد. در جلسات فنی به این نتیجه رسیدیم که کار ساخت با شرکت جهان فرز شروع شود. پیشنهاد اولیه جهان فرز شامل ساخت سه چرخ دنده اصلی و یک دنده رینگی با مشخصات اصلی بود. به محض اینکه تامین مواد از طریق شرکت فولاد اسفراین که شرکت داخلی است، انجام شد؛ جهان فرز با برخی تغییرات در ماشین آلات اعلام کرد که می تواند در زمان مورد نظر کار را آغاز کند. پروسه ساخت ۴ ماه اعلام شد که در این مدت تیم فنی ما ناظر کار بود.نهایتا قطعات ساخته و به کارخانه منتقل شد. راه اندازی در اردیبهشت ماه با شرایط خاص انجام شد و خوشبختانه شرایط بهتر از شرایط قبلی در حال کار است. ما اکنون بیش از ۳ ماه است که توانستیم با این قطعات کار را ادامه دهیم. الان شرایط ما به نحوی است که تمام تست ها نشان می دهد نقصی وجود ندارد.

وبانک: اگر این فعالیت به خارجی ها سپرده می شد چه فرآیندی را باید طی می کردید؟

ساداتی: یک کارشناس خارجی اگر فقط می خواست در این پروسه حضور داشته باشد دستمزد میلیاردی از ما می گرفت اما این کار با دانش همکاران ما انجام شد و خارجی ها در این پروژه حضور نداشتند. گیربکس planetary واقعا گیربکس خاصی است که کسی حاضر به انجام کار در این زمینه نبود. این پروژه با ریسک بالا و سختی های زیادی انجام شد. هزینه این پروژه برای ما ۸ میلیارد تومان هزینه داشت و هیچ ارزی از کشور خارج نشد.

وبانک: گفتگو را برای بررسی ابعاد بیشتر با مهندس مصدق محمدی، مدیرکارخانه شرکت سیمان فیروزکوه انجام می دهیم. فردی که ۱۹ سال است در صنعت سیمان مشغول به کار بوده و در تمامی رده های سرپرستی واحدهای فنی و مدیریت مکانیک در سیمان غرب و سیمان فیروزکوه خدمت کرده است. آقای مهندس تولید و تعمیر چرخ دنده در کشور با چه چالش هایی مواجه است؟

مصدق محمدی: بعد از چندین ماه توقف آسیاب سیمان متاسفانه به علت تحریم ها ما نتوانستیم با شرکت ماگ که سازنده این گیربکس بود ارتباط برقرار کنیم .در نتیجه با پیشنهاد مدیریت محترم عامل؛ جناب آقای دکترحسینی مقدم توانایی شرکت‌های داخلی مورد بررسی فنی قرار گرفت‌. در مذاکره با شرکت‌های داخلی همه عنوان کردند که دنده خورشیدی به علت طول بلند یال دنده در کشور قابل ساخت نبوده اما امکان ساخت مابقی دنده ها در ایران وجود دارد.

با توجه به ساخت بخشی از دنده های گیربکس یکی از شرکت های سیمانی توسط شرکت جهان فرز این شرکت جهت ساخت دنده ها مورد تایید تیم فنی قرار گرفت و مقرر شد دنده خورشیدی به علت نبود دانش فنی مناسب و نبود ماشین آلات از خارج کشور تهیه شود. با این حال ۸ ماه این فرایند نیاز به زمان داشت که توقف طولانی این وضعیت را بسیار سخت تر می کرد.

ساخت چرخ دنده خورشیدی در کشور توسط تیم فنی شرکت جهان فرز و با همکاری تیم فنی سیمان فیروزکوه مورد بررسی و تحلیل قرارگرفت که با قانع کردن سازنده در تغییر ماشین آلات و محاسبات لازم به لطف خدا توانستیم برای اولین بار در کشور علاوه بر دنده های سیاره ای دنده  خورشیدی را نیز تولید کنیم که علاوه برکسب دانش فنی افتخاری برای مهندسان و کارشناسان سیمان فیروزکوه و صنعت سیمان کشور شد. همچنین در این فرآیند آقای مهندس جعفرزاده، مدیرفنی هلدینگ سیدکو، آقای مهندس هادی سلطانی و آقای مهندس ناصر احمدی کمک شایانی به ساخت دنده های این گیربکس کردند که جا دارد از تمامی این عزیزان و سایر پرسنل محترم شرکت سیمان فیروزکوه تشکر به عمل آید.

وبانک: در چه فرآیندی شرکت داخلی را برای تعمیر گیربکس انتخاب کردید؟

محمدی: پس از این که متوجه شدیم شرکت های اروپایی و حتی شرکت های چینی حاضر به همکاری نیستند ما با شرکت های داخلی وارد مذاکره شدیم. شرکت های دنده ساز در داخل کشور نیز مشکلاتی داشتند که باعث می شد به این جمع بندی برسیم که آن ها توان برطرف کردن توقعات ما را ندارند. پس از این روند متوجه شدیم گیربکس یکی از شرکت های سیمانی داخل کشور دچار مشکل شده و شرکت جهان فرز موفق به تعمیر دنده های گیربکس آن شرکت سیمانی شده بود. در نتیجه با شرکت جهان فرز وارد مذاکره شدیم و این کار انجام شد.

سایر دغدغه های ما شامل عملیات حرارتی و سنگ زنی می شد. اگر سنگ زنی قطعه به خوبی انجام نشود باعث ارتعاش و صدای غیراستاندارد در دنده می شود. خوشبختانه این فعالیت ها به خوبی انجام شد و مشکلی در این زمینه وجود ندارد. هرچند که ما در داخل کشور سنگ زنی مورد نظر شرکت ماگ را نمی توانیم انجام دهیم اما به استانداردها نزدیک شدیم و توانستیم این کار را به خوبی انجام دهیم. در نتیجه کارکرد دنده امروز نشان می دهد که ارتعاش و صدای دنده ها استاندارد است.

عملیات حرارتی هم در این زمینه پیچیدگی های خاص خودش را دارد. اگر این عملیات به خوبی انجام نشود، قطعه در حین کار دچار مشکل یا شکست می شود. مواردی در صنعت سیمان بوده که دنده پس از سه روز دچار ترک و شکستگی شده است اما این دنده ها بعد از گذشت ۳ ماه هنوز به خوبی کار می کنند و مشکلی در این زمینه وجود ندارد. به هر حال منحنی عملیات حرارتی را تامین کردیم و بر اساس آن منحنی عملیات حرارتی به عمق دو میلیمتر آغاز شد.

وبانک: آیا تست های مورد نظر و فنی گرفته شده است؟

محمدی: بله در همان مراحل اولیه تست های فنی مانند اولتراسونیک روی متریال انجام شد و همچنین تمام تلرانس ها، لقی ها و محاسبات لازم به دفعات بازرسی و کنترل شد. تهیه منحنی عملیات حرارتی و کنترل سختی یکنواخت تا عمق مورد نظر مورد بازرسی و تحلیل فنی قرار گرفت که نتیجه تمام این اقدامات کارکرد گیربکس با راندمان بالا، ارتعاش پایین زیر عدد یک، فشار روغن بسیار عالی گیربکس است.

حدود دو ماه طول کشید تا توانستیم این محاسبات را انجام دهیم. در این زمینه تست یو تی که در انتخاب متریال انجام شده بود نیز به ما کمک زیادی کرد. نتیجه تست یو تی خوب بود. ویبره گیربکس ما امروز زیر یک است و این در حالی است که ویبره گیربکس ماگ ۱.۸ بود. کنترل ویبره، ارتعاش و صدا به صورت روزانه انجام می شود و مشکلی در این زمینه ها وجود ندارد. در دو ماه اول ۶۰درصد گلوله شارژ شد و با ظرفیت ۹۰ تن در ساعت کار کردیم و به مرور تناژ بالا می رود و امیدواریم به زودی به ظرفیت ۱۱۰ تن در ساعت برسد. اکنون گیربکس داخلی ما حدود ۱۳۰۰ ساعت کارکرده است که خروجی آن تولید ۱۵۰ هزار تن سیمان بوده است.

برای عضویت در کانال رصد روز کلیک کنید