به گزارش رصد روز، جلسات ارزیابی عملکرد بودجهای دانشگاه آزاد استانها در سال مالی جاری و بررسی پیشبینی بودجه سال ۱۴۰۳-۱۴۰۲ از روز شنبه ۱۷ تیرماه به ریاست دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد و با حضور معاونان دانشگاه، روسای مراکز استانها، مدیران سازمان مرکزی و روسای واحدهای دانشگاهی به صورت حضوری و ویدئو کنفرانس آغاز به کار کرد و روز چهارشنبه ۲۷ تیرماه پس از ۱۰ روز کاری به کار خود پایان داد. با توجه به اهمیت تدوین و اجرای بودجه سالانه دانشگاه آزاد بهعنوان مهمترین نقشه راه سنواتی دانشگاه، این جلسات در سه شیفت صبح، عصر و شب برگزار شد. بودجه دانشگاه تنها محدود به اعداد و ارقام مالی نیست، بلکه این اعداد و ارقام نشانگر برنامههای دانشگاه در حوزه آموزشی، پژوهشی، مهارتی و فعالیتهای دانشبنیان در پنج دسته دانشجو، دانشآموز، دانشپذیر، دانشبنیان، سرمایهگذاری و ارتقای بهرهوری است. به همین سبب، ریز به ریز اعداد جداول بودجهای با دقت و حساسیت مورد بررسی قرار گرفت.
جلسات بودجه مظهر پیگیری بسته کارآمدی و پایداری است
دکتر طهرانچی درباره برگزاری جلسات فشرده بودجه، گفت: «بودجه دانشگاه آزاد یکی از مهمترین برنامههای دانشگاه است که به صورت جدی، با دقت و حساسیت برگزار میشود. مباحث مطرحشده در این جلسات برای پیشرفت و رشد است و جای تعارف و تمجید یا مچگیری نیست. معتقدیم همه یک تیم در ستاد عالی و ستادهای میانی دانشگاه هستیم که با تمام توان مجموعه دانشگاه را راهبری میکنیم.» رئیس دانشگاه آزاد با بیان اینکه در جلسات بودجه برخی استانها بیش از شش ساعت مباحثه صورت میگیرد، ادامه داد: «بهعنوان نمونه در جلسه بررسی پیشنویس بودجه دانشگاه آزاد استان خوزستان از هشت صبح تا دو بعدازظهر به طول انجامید. این جلسات بسیار جدی است؛ چراکه هر یک اعداد بودجه سخن میگویند. جداول بودجه نمایانگر نوع تفکر و عملکرد مدیریتی استانها و واحدها و بیانکننده اقدامات صورتگرفته است.» عضو هیاتامنای دانشگاه آزاد با تاکید بر اینکه سال به سال روشهای درآمدی دانشگاه باید تغییر یافته و وضعیت بهتر شود، اظهار کرد: «بدترین کار در اداره یک مجموعه، داشتن یک نسخه واحد مدیریت است. بنابراین جلسات بودجه هر سال یک جلوه دارد و هرسال باید کارهای جدید و نوآور داشته باشیم.» دکتر طهرانچی با اشاره به بهبود وضعیت تمامی واحدهای دانشگاه آزاد، یادآور شد: «سال ۹۷ زمانی که بنده به دانشگاه آزاد آمدم، ۱۲ واحد دانشگاهی، پنج ماه حقوق پرداخته نکرده بودند. از همان سال سعی کردیم طوری عمل کنیم که کسی بدون حقوق نماند و بحمدالله توانستیم وضعیت زیاندهی واحدها را اصلاح کنیم و امسال دانشگاه آزاد پس از سالها از زیاندهی خارج شده است.» دکتر طهرانچی ادامه داد: «مقاممعظمرهبری، حفظ کیان دانشگاه را از ما مطالبه کردهاند. با توجه به این مطالبه مهم، بحث تعطیلی واحدهای دانشگاهی به هیچ وجه مطرح نبوده و نخواهد بود و ما در ادبیات و دستهبندی دانشگاه آزاد واحدی به نام واحد زیانده نداریم. افرادی که خارج از دانشگاه ادعای زیاندهی دانشگاه را مطرح میکنند، اطلاعات نادرستی داشته و شناختی از دانشگاه آزاد ندارند.» وی خاطرنشان کرد: «شاید در برخی از واحدها نسبت کارکنان و اعضای هیاتعلمی با تعداد دانشجویان هماهنگ نباشد ولی با فعالسازی دیگر ظرفیتهای دانشگاه و مأموریتهای مکمل در ذیل برنامه پنج ساله در زمینه آموزش دانشجویان، دانشپذیران و فعالیتهای فناورانه و ارتقای بهرهوری، درآمد واحد دیگر صرفا از محل آموزش دانشجویان نخواهد بود. بهعنوان مثال در استان اصفهان دو ماه حقوق کارکنان و اعضای هیاتعلمی از محل درآمدهای حوزه فناوری خواهد بود.» رئیس دانشگاه آزاد با تاکید بر اینکه دانشگاه بعد از چهار سال از زیاندهی خارج شده و به هیچ وجه زیانده نیست، گفت: «طی این مدت لطف خدا و اقبال مردم شامل حال دانشگاه آزاد شد و جمعیت دانشجویی از ۸۳۰ هزار نفر به یک میلیون و ۲۵۰ هزار دانشجو رسید و امسال نیز رشد خواهد داشت. علاوهبر این، شهر به شهر ماموریتهای واحدها را تغییر خواهیم داد. اگر برخی واحدهای دانشگاهی، در حوزه آموزش مخاطب و متقاضی خود از را دست دادهاند، میتوانند تغییر ماموریت و رویه دهند و در حوزههای مهارتی، فناوری، کشاورزی و دیگر حوزههای دارای متقاضی و مخاطب فعالیت کنند. بسیاری از واحدها با این شیوه نهتنها از زیاندهی خارج شدهاند، بلکه به سوددهی قابل قبولی نیز رسیدهاند.» دکتر طهرانچی خاطرنشان کرد: «براساس سند تحول و تعالی، دانشگاه آزاد، دانشگاهی کارآمد و پایدار است. جلسات بودجه نیز مظهر پیگیری بسته کارآمدی و پایداری است.»
واحدها مکلف به فعالیت جدی در حوزههای آموزشی، پژوهشی و فناوری شدند
داریوش جاوید، معاون توسعه و مدیریت منابع دانشگاه آزاد نیز گفت: «بودجه دانشگاه آزاد مبتنیبر سال تحصیلی از یکم شهریور آغاز شده و ۳۱ مرداد پایان سال مالی تعیین شده است. براین اساس طی دو هفته گذشته، جلسات فشرده بررسی پیشنویس بودجه سال ۱۴۰۳ـ۱۴۰۲ در سه شیفت صبح، عصر و شب و حتی در روزهای تعطیل نیز برگزار شد و ریاست بیش از ۹۰ درصد این جلسات را دکتر طهرانچی برعهده داشتند.» وی ادامه داد: «از آنجایی که دانشگاه آزاد هیچگونه بودجه دولتی دریافت نمیکند، درآمدها و هزینههای پیشبینیشده در جداول بودجه واحدها و استانها با حساسیت و دقت مورد بررسی قرار گرفت تا بودجه، واقعی و قابل تحقق باشد.» معاون توسعه و مدیریت منابع دانشگاه آزاد یادآور شد: «طی چهار سال گذشته شرایطی خاصی از جمله همهگیری ویروس کرونا، پیک بازنشستگی کارکنان و اعضای هیاتعلمی در دانشگاه آزاد، کاهش جمعیت دانشجویی کشور و افزایش مراکز آموزش عالی بهوجود آمد که هر یک از آنها میتوانست آسیبهای جدی به رشد و ارتقای دانشگاه آزاد وارد کند. اما با عنایت خداوند متعال، تدابیر مدیریت دانشگاه آزاد و زحمات همه اعضای هیاتعلمی و کارکنان، دانشگاه توانست با موفقیت و سربلندی از این شرایط خاص عبور کرده و در جهت رشد و بهبودی قرار گیرد.» جاوید با بیان اینکه طی سه سال گذشته، شیب افزایش حقوق و دستمزد کارکنان و اعضای هیاتعلمی دانشگاه آزاد نسبت به میزان افزایش شهریه دانشجویان بسیار بیشتر بود، گفت: «به همین دلیل برخی در خارج از دانشگاه تصور میکردند که این موضوع دانشگاه آزاد را با چالشهای جدی مواجه کرده، اما نهتنها دانشگاه دچار چالش نشد، بلکه شرایط و وضعیت دانشگاه نیز بهبود یافته است.» وی اضافه کرد: «نکته جدیدی که در جلسات بودجه امسال وجود داشت، این بود که با رویکرد دکتر طهرانچی واحدهایی که در تامین منابع خود دچار کسری بودند، مکلف شدند تا در حوزههای آموزشی، پژوهشی، فناوری، کشاورزی و… نسبت به رسالت دانشگاه آزاد فعالیتهای جدی داشته باشند. همچنین صندوق نوآوری و شکوفایی دانشگاه آزاد نیز برای تامین سرمایه در گردش واحدها بهمنظور انجام فعالیتهای دانشبنیان، بهعنوان یک پشتوانه قوی عمل خواهد کرد.» معاون توسعه و مدیریت منابع دانشگاه خاطرنشان کرد: «موفقیتهای دانشگاه آزاد محقق نمیشد مگر اینکه بودجه دانشگاه واقعی بوده و با جدیت عملیاتی شود. امسال نیز جلسات بررسی بودجه با همت بالای رئیس دانشگاه، مدیران استانها و واحدهای تهران برگزار شد. پیشبینی ما این است که انشاءالله سال مالی بسیار خوبی داشته باشیم.»
شعار بودجه امسال، تحقق دانشگاه کارآمد و پایدار است
محسن امینی، مدیرکل دفتر برنامه و بودجه دانشگاه آزاد هم با اشاره به جلسات بررسی بودجه، اظهار کرد: «براساس بخشنامه ابلاغی مورخ ۳۱ خردادماه امسال مبنیبر تدوین پیشنویس بودجه سال مالی پیش رو، جلسات متعدد بررسی بودجه با هستههای فکری برگزار شد. در نیمه اول تیرماه بودجه واحدهای دانشگاهی با نظارت استانها تدوین و اواسط تیرماه پیشبینی بودجه در جلسات تلفیق استانی مورد بررسی قرار گرفت. از ۱۷ تیرماه نیز جلسات بررسی پیشنویس بودجه در سازمان مرکزی دانشگاه برگزار شد. در مجموع ۴۲ جلسه بهصورت سه شیفته و در ۱۰ روز کاری به بررسی عملکرد واحدها در تحقق بودجه سال جاری و پیشنویس بودجه سال مالی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ با رویکرد هدفمندی بودجه و برنامهمحوری آن اختصاص یافت.» مدیرکل دفتر برنامه و بودجه دانشگاه آزاد ادامه داد: «جلسات بودجه دانشگاه آزاد طی ۱۱۰ ساعت و با حضور بیش از ۲۵ نفر از اعضای هیاترئیسه، مدیران کل ذیربط، روسای مراکز و اعضای ستاد راهبری سند تحول و تعالی برگزار شد و برنامههای دانشگاه از منظر تحقق اهداف و شاخصها مورد ارزیابی قرار گرفت.»
وی با بیان اینکه شعار بودجه امسال، تحقق دانشگاه کارآمد و پایدار است، گفت: «این موضوع با حضور فعال رئیس دانشگاه آزاد، معاون توسعه و مدیریت منابع دانشگاه، خزانهدار، روسای مراکز و مدیران ذیربط سازمان مرکزی، روسای استانها و واحدهای دانشگاه آزاد مورد تاکید قرار گرفت. خوشبختانه با توجه به راهبردهای ریاست دانشگاه، مأموریتهای هر یک از واحدها متناسب با اطلس آمایش، تعیین شده است و اکثر واحدها مأموریت خود را پیدا کردهاند.»
امینی افزود: «براین اساس مقرر شد واحدهای دانشگاهی متناسب با ظرفیت و مأموریتهای تعیینشده در حوزههای مختلف دانشجویی، دانشآموزی، دانشپذیری، سرمایهگذاری و بهرهوری نیروها فعالیت داشته باشند. بحمدالله امسال با توجه به روندی که از چند سال گذشته در دانشگاه آزاد آغاز شده این دانشگاه در حوزه کلان به ثبات اقتصادی رسیده است. البته برخی نقاط نیاز به پیگیری داشت که به این منظور مأموریتهای خاصی برای واحدهایی که دارای شرایط خاص هستند تعیین شد تا از این طریق ترمیم شوند.» مدیرکل دفتر برنامه و بودجه دانشگاه آزاد خاطرنشان کرد: «دانشگاه آزاد در ساختار کلی بودجه و حرکت خود به سمت پایداری و کارآمدی گام برداشته و هر روز موفقتر و درخشانتر از گذشته به مسیر خود ادامه خواهد داد. نکتهای که در برگزاری سلسله جلسات بررسی بودجه واحدهای دانشگاه آزاد باید به آن اشاره داشت، حضور و دقت مدیران حوزههای مختلف سازمان مرکزی بود تا ریزریز اعداد و ارقام پیشنویس واحدها از منظر حوزههای مختلف بادقت مورد بررسی قرار گیرد.»
بررسی عملکرد واحدها در تحقق برنامه تحول و تعالی در کنار بودجه
علیرضا طوسی، معاون نظارت و ارزیابی عملکرد مرکز نظارت، ارزیابی، بازرسی و رسیدگی به شکایات دانشگاه آزاد هم با بیان اینکه دانشگاه آزاد اسلامی چند سالی است که به بودجه عملی ورود کرده و یکی از موضوعات اصلی دانشگاه، بودجه سالانه واحدها و استانهاست، گفت: «در کنار بودجه سنواتی دانشگاه، سند تحول و تعالی سرلوحه فعالیتهای دانشگاه آزاد است. امسال با ابتکار عمل ریاست دانشگاه عملکرد واحدها در تحقق برنامه تحول و تعالی در کنار بودجه بررسی شد.» وی ادامه داد: «همه ارقام بودجه و اتفاقاتی که در واحدها میافتد باید در برنامه تحول و تعالی بروز و ظهور داشته باشد. این برنامه دارای دو بخش شاخصها در سطح اقدام و شاخصها در سطح هدف است و هر دو بعد، اقدامات و پروژهها را تعریف کرده و مشخص میکند که باید چه اقدامات و فعالیتهایی در سطح استانها و واحدهای دانشگاهی انجام شود.» معاون نظارت و ارزیابی عملکرد دانشگاه آزاد یادآور شد: «در جلسات بودجه علاوهبر بررسی پیشنویس بودجه سال مالی ۱۴۰۳-۱۴۰۲، تکالیف واحدها براساس برنامه تحول و تعالی سنجیده و ارزیابی شده و جایگاه واحدها و استانها در تحقق اهداف سند مشخص شد.»
بخشی از بودجه واحدها به حوزه دانشآموزی اختصاص مییابد
مصطفی مبلغی، معاون هماهنگی سازمان سما نیز گفت: «طی برگزاری دو هفته جلسات بررسی پیشنویس بودجه بحث مدارس سما و حوزه دانشآموزی با توجه به تغییرات مثبتی که اتفاق افتاده بهصورت جدی مورد بررسی قرار گرفت و مقرر شد بخشی از بودجه واحدها به حوزه دانشآموزی و دانشپذیری اختصاص یابد.»
وی با بیان اینکه توسعه مدارس و رشد جمعیت دانشآموزی سما تاکید ویژه دکتر طهرانچی در حوزه مدارس دانشگاه آزاد است، افزود: «در بررسی عملکرد بودجهای واحدهای دانشگاهی واحدهایی که در حوزه توسعه مدارس و رشد دانشآموزی عملکرد خوبی داشتند در تحقق بودجه سالانه نیز موفقتر بوده و توانستند کسری بودجه خود را جبران کنند.»
هر استان مأموریت درآمدزایی در حوزه دانشبنیان خواهد داشت
قباد بهزادیپور، مدیرکل سرایهای نوآوری دانشگاه آزاد با بیان اینکه طی دو هفته فشرده کاری، برنامه و بودجه دانشگاه آزاد استانها مورد بررسی قرار گرفت، گفت: «امسال عملکرد استانها در حوزه دانشبنیان بهصورت جدی بررسی و با تاکید دکتر طهرانچی مقرر شد تجهیزات و خدمات آزمایشگاهی و پژوهشی بهصورت هدفمند برای گروههای دانشجویی، دانشآموزی، دانشپژوهی و نهادهای بروندانشگاهی مورد استفاده قرار گیرد.»
وی با بیان اینکه یکی دیگر از موضوعات جدید که امسال در پیشبینی بودجه مورد توجه قرار گرفت، تمرکز بر استفاده از ظرفیت اعضای هیاتعلمی است، اظهار کرد: «با توجه به تعداد اعضای هیاتعلمی واحدها و وضعیت صنایع و اقلیم منطقه، برای هریک از استانها مأموریتهایی در نظر گرفته شده است. همچنین توسعه مراکز رشد و سراهای نوآوری در پیشنویس بودجه لحاظ شده و برای هریک از استانها حداقل یک مأموریت اصلی تعیین شده است. هریک از استانها باید براساس مأموریت تعیینشده، به حل مسائل بنیادی بپردازند. هر استان حداقل یک مأموریت مشخص منجر به درآمدزایی در حوزه دانشبنیان خواهد داشت.»
مدیریت کشاورزی هیات عاملی میشود
با توجه به تاکید رئیس دانشگاه به حوزه کشاورزی و منابع طبیعی، این حوزه نهتنها در برنامههای آموزشی، پژوهشی و فناوری دانشگاه، بلکه در بخش بودجه از اهمیت بالایی برخوردار است، به همین منظور محمدعلی باغستانی و محمدرضا اردکانی مجریان طرح باز مهندسی نظام آموزشی، پژوهشی و خدمات فناوری علوم کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد در این جلسات به بررسی پیشنویس بودجه واحدها در این حوزه پرداختند.
مجریان طرح باز مهندسی کشاورزی با ابراز خرسندی از اینکه دانشگاه آزاد در جلسات هیاترئیسه و شورای دانشگاه و همچنین جلسات بررسی بودجه با برنامههای مدون به دنبال ارتقای آموزشی، پژوهشی و فناوری کشاورزی و منابع طبیعی است و شبکهسازی در محورهای مختلف کشاورزی را آغاز کرده است، معتقدند: این حرکت دانشگاه آزاد اسلامی نویدبخش دستاوردهای بسیار خوبی برای کشور است. اردکانی با بیان اینکه یکی از چالشهای واحدهای دانشگاهی در حوزه فعالیتهای کشاورزی محدودیت زمان و مسائل مالی است که با نظر ریاست دانشگاه آییننامهای تدوین شد که مدیریت کشاورزی بهصورت هیات عاملی باشد، اظهار داشت: «این اقدام علاوهبر بهرهوری واحدها در حوزه کشاورزی و مشارکت اعضای هیاتعلمی این گروه در فعالیتهای تولیدی کشاورزی منجر به تقویت جنبه مهارتآموزی دانشجویان این رشته خواهد شد.» همچنین محمدعلی باغستانی با تاکید بر اینکه برنامههای دانشگاه آزاد در حوزه کشاورزی باعث خواهد شد تا این صنعت از لحاظ علمی تقویت و از بعد ملی به امنیت ملی پرداخته شود، خاطرنشان کرد: «از اینرو دانشگاه آزاد در بررسی بودجه واحدها توجه ویژهای به فعالیت در این حوزه داشت.» وی افزود: «در بررسی بودجه به همه امکانات اعضای هیاتعلمی گروه کشاورزی، آزمایشگاهها، عرصههای دانشگاه، مزارع، دام، طیور، شیلات و… توجه ویژه شده است و تمامی واحدهای دانشگاه مکلف شدند در ارتقای حوزه کشاورزی و امنیت غذایی ورود جدی داشته باشند.»بررسی پیشبینی بودجه سال ۱۴۰۳- ۱۴۰۲ واحدهای دانشگاه پس از دوهفته پرفشار کاری پایان یافت و موارد محوری و نکات کلیدی در جهت رشد و ارتقای فعالیتهای دانشگاه برای ارائه و تصویب در هیاتامنای دانشگاه آزاد مطرح شد.